ارزیابی مخاطرات طبیعی آزادراه خرم‌آباد- پل زال با رویکرد پدافند غیرعامل

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقاله 1، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 23، آبان 1396، صفحه 21-45   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geo.v6i3.57408

نویسندگان

داریوش یاراحمدی^* ؛ سیامک شرفی

دانشگاه لرستان

چکیده

آزادراه خرم‌آباد- پل زال به عنوان یکی از مهم‌ترین مسیرهای حمل‌ونقل جاده‌ای کشور، با طول 104 کیلومتر در استان لرستان واقع شده است. هدف از این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی و میدانی می‌باشد، بررسی مخاطرات طبیعی آزادراه خرم‌آباد- پل زال با رویکرد پدافند غیرعامل است. در این مطالعه از ابزارهای فیزیکی و مفهومی مانند نقشه‌های توپوگرافی 1:25000، زمین‌شناسی 1:100000، تصاویر ماهواره‌ای، GPS، فرم‌های برداشت اطلاعات میدانی و نرم‌افزارهایی مانند Arc GIS جهت تحلیل داده‌ها و نتیجه‌گیری استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که رخداد خطر زمین‌لغزش و ریزش‌های فعال در مسیر مورد مطالعه مهم‌ترین تهدید برای مسیر و تأسیسات احداث شده در طول مسیر بوده و مهم‌ترین عامل در رخداد آن‌ها، ویژگی‌های سنگ‌شناسی است. بررسی و اولویت‌بندی آزادراه ازنظر مخاطرات ذکر شده حاکی از این است که 5/42 کیلومتر از مسیر در معرض زمین‌لغزش و 7/23 کیلومتر در معرض ریزش‌های خطرناک (فعال) قرار دارند؛ بنابراین مسیر آزادراه ازنظر مخاطرات طبیعی با رویکرد پدافند غیرعامل، دارای وضعیت مطلوبی نیست.

کلیدواژه‌ها

زمین‌لغزش؛ ریزش؛ آزادراه؛ پدافند غیرعامل؛ خرم‌آباد- پل زال

مراجع

برنافر، مهدی؛ افرادی، کاظم؛ 1393. اولویت بندی مراکز حیاتی، حساس و مهم شهر بندر انزلی و ارائه راهکارهای دفاعی از دید پدافند غیر عامل. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی). شماره 32. صفحات 161-179.

بوذری، سهیلا؛ 1388. زمین‌شناسی و کاربرد آن در پدافند غیرعامل، فصلنامه زمین. سال دوم. شماره 2. صفحات 1-10.

بیگدلو، مهدی؛ 1390. تأثیر پدافند غیرعامل بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه راهبرد دفاعی. سال نهم. شماره 34. صفحات 145-179.

پاینده، نصراله؛ 1384. پهنه‌بندی دمای مؤثر در سطح کشور با تأکید بر جغرافیای نظامی. رساله دکتری. گرایش اقلیم‌شناسی. استاد راهنما: محمدرضا کاویانی- حسنعلی غیور. دانشگاه اصفهان.

حسنی، حسین؛ قلی نژاد، محمدرضا؛ تهرانی مقدس، سیاوش؛ 1392. پهنه‌بندی خطر سقوط سنگ در دامنه‌های مشرف به مسیر خط راه آهن لرستان با استفاده از GIS. نشریه امیرکبیر )مهندسی عمران و محیط زیست(. دوره 45. شماره 2. صفحات 97-104.

حسینی، سید احمد؛ 1391. نقش شبکه‌های ارتباطی در توزیع کاربری‌ها با رویکرد پدافند غیر عامل (مطالعه موردی: منطقه سه تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد. استاد راهنما: محسن احدنژاد روشتی- مهدی مدیری. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه زنجان. 121 صفحه.

رجبی، محمدرضا؛ گلمهر، احسان؛ مجیدی، داود؛ رستگار، عبدالمطلب؛ 1390. الگوی مکان‌یابی نیروگاه‌های برق آبی با رویکرد پدافند غیرعامل و با بهره گیری از Topsis: مطالعه موردی: استان اصفهان. مجله علوم و فناوری‌های پدافند غیرعامل. سال دوم. شماره 4. صفحات 315-324.

ریاضی، برهان؛ کرمی، نعمت اله؛ کرمی، محمود؛ هوشیاردل، بنفشه؛ 1385. بررسی اثرات حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی بر حیات وحش جانوری و ارائه رهنمودهای لازم. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست. شماره 3. صفحات 53-60.

صفاری، امیر؛ اخدر، آرش؛ 1391. مقایسه مدل نسبت فراوانی و توابع عضویت فازی در پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش (مطالعه موردی: جاده ارتباطی مریوان- سنندج). مجله جغرافیا و مخاطرات محیطی. شماره 4. صفحات 79-96.

فلاح تبار، نصرالله؛ 1379. تأثیر برخی عوامل جغرافیایی بر شبکه راههای کشور. مجله پژوهش‌های جغرافیائی. شماره 38. صفحات 47-55.

کرباسیان، مهدی؛ فرهمند، عبدالامیر؛ 1391. ارائه یک الگو برای جانمایی و چیدمان داخلی یک بندر فرضی با ملاحظات پدافند غیرعامل. نشریه علوم و فناوری پدافند نوین (علوم و فناوری‌های پدافند غیر عامل). شماره 3. صفحات 223-230.

مدلل دوست، سعید؛ اولادزاده، سارا؛ میثاقی، سید محمود؛ 1392. مدل‌سازی مسیر سنگ ریزش و پهنه‌بندی خطر آن در محیط GIS (مورد: محور هراز، دامنه امام‌زاده علی- آمل). فصلنامه جغرافیا و توسعه. شماره 32. صفحات 103-126.

ممدوحی، امیر رضا؛ مسعودی، محمد مصطفی؛ ماهپور، علیرضا؛ نوروز علیائی، محمد حسین؛ پوریاری، مقصود؛ 1392. برآورد ظرفیت راه در زمان وقوع بحران با استفاده از شبیه سازی گلوگاه ترافیک. فصلنامه مهندسی حمل‌ونقل. سال چهارم. شماره سوم. صفحات 263-273.

یمانی، مجتبی؛ شمسی پور، علی اکبر؛ گورابی، ابوالقاسم؛ رحمتی، مریم؛ 1393. تعیین مرز پهنه‌های خطر زمین‌لغزش در مسیر آزادراه خرم‌آباد- پل زال با روش تحلیل سلسله مراتبی- فازی. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. شماره 32. صفحات 27-44.

یمانی، مجتبی؛ شیرزادی، هیوا؛ باخویشی، کاوه؛ 1390. ژئومورفولوژی جاده جدید سنندج- مریوان و پهنه‌بندی ناپایداری‌های دامنه‌ای. مجله آمایش جغرافیایی فضا. شماره اول. صفحات 103-121.

Dalziell, E., & Nicholson, A., 2001. Risk and Impact of Natural Hazards on a Road Network. Journal of Transportation Engineering, 127, 159-166.

Jaiswal, P., Van.Westen, C. J., & Jetten, V., 2010. Quantitative assessment of direct and indirect landslide risk along transportation lines in southern India. Natural Hazards and Earth System Science, 10, 1253–1267.

Karagyozov, K., 2012. Impact of Natural Disasters on Transport Systems – Case Studies from Bulgaria. Report from the International Panel of the WEATHER project funded by the European Commission’s 7th framework programme, Sofia, 1-69.

Reichenbach, P., Ardizzone, F., Cardinali, M., Galli, M., Guzzetti, F., & Salvati, P., 2003. landslide events and their impact on the transportation network in the Umbria region, central Italy. Proceedings of the 4th EGS Plinius Conference held at Mallorca, Spain, 1-4.