معنویت‌گرایی، مدیریت زمان و پیشرفت تحصیلی: زمان ورزی معنوی

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

مقاله 9، دوره 4، شماره 1، فروردین 1393، صفحه 155-174   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijap.v4i1.33309

نویسنده

حسن بلند^*

دانشگاه گیلان

چکیده

این پژوهش بر آن است تا از طریق وارسی رابطه‌ی میان معنویت‌گرایی، مدیریت زمان و پیشرفت تحصیلی، زمینه‌ای را برای معرفی سازه‌ی «زمان ورزی معنوی» (مجموعه‌ی به‌هم‌پیوسته‌ای از شناخت‌ها، رفتارها و هیجان‌های مرتبط بازمان در زندگی دین‌ورزانه) فراهم کند. 214 تن از دانشجویان دانشگاه گیلان از طریق روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای تصادفی برگزیده شدند و ضمن در اختیار قرار دادن میانگین نمرات نیمسال گذشته به‌عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی، به دو پرسشنامه‌ی گرایش‌های معنوی دانشجویان (شریفی و همکاران، 1387) و مهارت‌های فردی در مدیریت زمان (حافظی و همکاران، 1387) پاسخ دادند. داده‌ها با فرض رابطه‌ی علّی و نیز بر اساس رابطه‌ی مبتنی بر همبستگی میان متغیرها با روش‌های مقایسه‌ی میانگین گروه‌های مستقل و تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون همزمان مورد پردازش قرار گرفتند. نتایج نشان داد دانشجویانی که به لحاظ معنویت‌گرایی نمره‌های نیمه‌ی بالا را به خود اختصاص داده بودند از دانشجویان با معنویت‌گرایی پایین به‌طور معناداری (001/0p< ) در مدیریت زمان کارآمدتر بودند. همچنین توان تبیین‌کنندگی معنویت‌گرایی (5/7%) و مدیریت زمان (3/6%) در ارتباط با تغییرات پیشرفت تحصیلی تقریباً هم‌اندازه بود. چنانکه با فرض رابطه‌ی علّی، ازلحاظ اثرگذاری بر پیشرفت تحصیلی، نتایج نشان داد که ناکارآمدی در مدیریت زمان از طریق برخوردار بودن از سطوح بالاتر جهت‌گیری معنوی جبران می‌شود و برعکس (001/0 ( p< این یافته‌ها، اگر با نتایج پژوهش‌های آتی تأیید شوند، نشان می‌دهند که ممارست در دین‌ورزی و معنویت‌گرایی به نحوی متضمن درجاتی از کارآمدی در مدیریت زمان است و می‌توان این کارآمدی را از طریق سازه‌ی «زمان ورزی معنوی» تبیین کرد.

کلیدواژه‌ها

معنویت‌گرایی؛ مدیریت زمان؛ زمان ورزی معنوی؛ دین‌ورزی؛ پیشرفت تحصیلی

مراجع

Otto, R. (1923). The idea of the holy. NewYork: OUP. (orginal work publish 1917)

Pahlevan, M., & Shariati, H. (2011). Time management in Imam Ali’s point of view. Alnahj quarterly, 9, 31, 32-68.

Hafezi, S., Naghibi, H., Naderi, E., Najafi, S., & Mahmoudi, H. (2008). The correlation between personal skill and organizational behavioral time management among educational administrators. Journal of behavioral sciences, 2, 4, 183-193.

Sharifi, E., Mehrabi, H., Kalantari, M., & Meftagh, D. (2008). Designing and examining psychometric features of Spiritual Tendencies Questionnaire among Isfahan University students. Biquarterly Journal of Studies in Islam & Psychology, 1, 2, 59-78.

Koleini, A., M. (1985). Osul Al-Kafi (Mostafavi, J. trans.). Qum: Published by Translator. (Original work published 880 AD, approximately)

Balsav, A. N. (1993). Time and Hindu expirience. In A.N. Baslav & J. Mohanty (Eds.), Religion and Time, (pp. 109-137). Leiden: E.J. Brill.

Barling, J., Kelloway, E.K. and Cheung, D. (1996), Time management and achievement striving interact to predict car sale performance. Journal of Applied Psychology, 81, 821-826.

Bell, C. (2005). Ritual: Further considerations. In L. Jones (Ed), The encyclopedia of religion (vol.12, pp. 7848-7860). Detroit: Macmillan.

Bell, C. (1997). Ritual: Perspectives and Dimensions. New York: Oxford University Press.

Bilaniuk, P. B. T. (1994). Chronos and Kairos: Secular and sacred time in relation to the history of salvation and eternity. In G. V. Coyne, K. S. Mormann, & C. Wasserman (Eds.), Studies in science and theology (Vol. 2, pp. 169-173). Genève: Labor et Fides.

Britton, B. K., & Tesser, A. (1991). Effects of time-management practices on college grades. Journal of Educational Psychology, 83, 405-410.

Cemaloglu, N., & Filiz, S. (2010). The relationship between time management skills and academic achievement of potential teachers. Educational Research Quarterly, 33, 3-24

Claessens, B. J. C., Eerde, W., Rutte, C. G., & Roe, R. A. (2007). A review of the time management literature. Personnel Review, 36 (2), 255 – 276.

Davis, M.A. (2000). Time and the nursing home assistant: relations among time management, perceived control over time, and work-related outcomes. Paper presented at the Academy of Management, Toronto.

DiPipi-Hoy, C., Jitendra, A. K., & Kern, L. (2009). Effects of time management instruction on adolescents’ ability to self-manage time in a vocational setting. The Journal of Special Education, 43(3), 145-159.

Eliade, M. (1959). The Sacred and the Profane. New York: Harper Torchbooks.

Goodman, L.E. (1993). Time in Islam. In A.N. Baslav & J. Mohanty (Eds.), Religion and Time, (pp. 138-162). Leiden: E.J. Brill.

Hafnera, A., Stocka, A., Pinnekera, L., & Strohlea, S. (2014). Avoiding procrastination through time management: an experimental intervention study. An International Journal of Experimental Educational Psychology, 34,403-416.

Hafnera, A., Obersta, & Stocka, A. (2014). Avoiding procrastination through time management: an experimental intervention study. Educational Studies, 40, Retrieved April 9, 2014, from http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/03055698.2014.899487.

Hellsten, L. A. (2012). What Do We Know About Time Management? A Review of the Literature and a Psychometric Critique of Instruments Assessing Time Management. Retrieved October 15, 2013 from http://www.researchgate.net/publication/ 221928052_ What_Do_We_Know_ About_Time_Management_A_Review_of_the_Literature_and_a_Psychometric_Critique_of_Instruments_Assessing_Time_Managemen.

Jex, J.M. and Elacqua, T.C. (1999). Time management as a moderator of relations between stressors and employee strain. Work & Stress, 13, 182-191.

Lahmers, A. G., & Zulauf, C. R. (2000). Factors associated with academic time use and academic performance of college students: a recursive approach. Journal of College Student Development, 41, 544-556.

Manchester, P. (1993). Time in Christianity. In A.N. Baslav & J. Mohanty (Eds.), Religion and Time, (pp. 109-137). Leiden: E.J. Brill.

McKune. B., & Hoffmann, J. P. (2009). Religion and academic achievement among adolescents. Interdisciplinary journal of research on religion, 5, article 10.

McCay, J. (1959). The management of time. New Jersy: Prentice Hall.

Macan, T.H. (1994). Time management: Test of a process model. Journal of Applied Psychology,79, 381-391.

Munn, N. (1992). The cultural anthropology of time: a critical essay. Annual review of anthropology, 21, 93-123.

Lakein, A. (1973). How to get control of your time and life. New York: Nal Penguin Inc.

Lambert, M. D., Torres, R. M., Tummons, J. D. (2012). The influence of time management practices on job stress among beginning secondary agriculture teachers. Journal of Agricultural Education, 53, 45-56.

Laosebikan, S. J., Oginni, O. B. & Ogunlusi, C.F. (2013). Evaluation Of Time Management For Growth And Development In Developing Economies: Nigerian Experience. International Journal of Innovative Research and Development,2, retrieved April 8, 2014 from http://www.ijird.com/index.php/ijird/article/view/36176/29310.

Pande, G. C. (1993). Time in Buddhism. In A.N. Baslav & J. Mohanty (Eds.), Religion and Time, (pp. 182-207). Leiden: E.J. Brill.

Panikkar, R. (1978). Time and sacrifice: The sacrifice of time and the ritual of modernity. In Fraser, J. T. (Ed). The Study of Time III, (pp. 683-727). New York: Springer

Richards, J.H. (1987), “Time management-a review”, Work & Stress, Vol. 1, pp. 73-8.

Sami, M. U., Ehsan, N., Hameed, F., Khan, M. F., & Rahim, J. (2011). High level principles of time management in Islam. International proceedings of economics development and research, 10, 290-295.

Steensgaard, P. (1993). Time in Judaism. In A.N. Baslav & J. Mohanty (Eds.), Religion and Time, (pp. 63-108). Leiden: E.J. Brill.

Swart, A. J., Lombard, K., & de Jager, H. (2010). Exploring the relationship between time management skills and the academic achievement of African engineering students– a case study. European Journal of Engineering Education, 35, 79-89.

Van de Meer, J., Jansen, E., & Tarenbeek, M. (2010). “It’s almost a mindset that teachers need to change”: first-year students’ need to be inducted into time management. Studies in Higher Education, 35, 777-791.

Williams, G. (2008). Handbook of Hindu Mythology. Oxford: Oxford University Press.

Wright, T.A. (2002). Dialogue: the importance of time in organizational research. Academy of management journal, 45, 343-345.

Zemetakis, L. A., Bouranta, N., & Moustakis, V. S. (2010). On the relationship between individual creativity and time management. Thinking Skills and Creativity, 5, 23-32.

Zuesse, E. M. (1987). Ritual. In L. Jones (Ed), The encyclopedia of religion (vol.12, pp. 7833- 7848). Detroit: Macmillan.

Zinnbauer, B. J. & Pargament, K. I. (2005). Religiousness and spirituality. In R.F. Paloutzian & C. L. Perk (Eds.), Handbook of the psychology of religion and spirituality (pp. 21-42). New York: Guilford Press.

adership. 57, 7, 52-63.