بررسی اثر برخی عوامل محیطی بر جوانه‌زنی علف‌هرز کاهوی وحشی (Lactuca serriola)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 2، دوره 25، شماره 4 - شماره پیاپی 17، دی 1390   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v25i4.11801

نویسندگان

محمد حسن راشد محصل^* ؛ ابراهیم کازرونی منفرد؛ محمد تقی آل ابراهیم

دانشکده کشاورزی

چکیده

چکیده
کاهوی وحشی (Lactuca serriola) علف هرزی یکساله، با بذر تکثیر می شود. به‌منظور بررسی اثرات برخی عوامل محیطی بر جوانه‌زنی و سبز شدن این علف هرز آزمایشی بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در پتری دیش‌هایی به قطر 11 سانتیمتر و با 4 تکرار در محیط ژرمیناتور در دمای 10 درجه سانتیگراد و تاریکی انجام پذیرفت. آزمایشها شامل بررسی اثر 7 سطح pH (محدوده 4 تا 10)، 10 سطح تنش خشکی (پتانسیل‌های اسمزی بین صفر تا 9/0- مگاپاسکال) که با استفاده از پلی اتیلن گلیکول 6000 و 7 سطح تنش شوری (غلظت‌های بین 0 تا 300 میلی مولار) که با استفاده از کلرید سدیم اعمال گردید. آنالیز واریانس‌ها نشان داد که اثر pH بر درصد جوانه‌زنی معنی دار نیست. ولی اثر pH بر متوسط زمان جوانه‌زنی (MGT)، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه معنی دار شد. تیمار‌های تنش خشکی نشان داد که درصد جوانه‌زنی بذور گیاه کاهو از غلظت 55/0 مگا پاسکال شروع به کاهش و در 9/0 مگاپاسکال به صفر رسید. تنش خشکی موجب کاهش خطی طول ریشه‌چه و ساقه‌چه گردید. اثر این تیمار بر MGT نیز معنی دار بود و با افزایش پتانسیل، ابتدا افزایش و بعد کاهش متوسط زمان جوانه زنی مشاهده شد. کاهش خطی درصد جوانه‌زنی در تنش شوری از غلظت 50 میلی مولار شروع شده و در 200 میلی مولار به صفر درصد رسید. با افزایش غلظت نمک، MGT ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. کاهش طول ریشه‌چه در مقابل افزایش غلظت نمک از یک تابع درجه دو و کاهش طول ساقه‌چه از یک تابع خطی پیروی کرد.

واژه‌‌‌های کلیدی: PH، تنش شوری، خشکی، متوسط زمان جوانه‌زنی، ریشه‌چه، ساقه‌چه