مطالعه تغییرات هدایت هیدرولیکی اشباع خاک با زمان

آب و خاک

مقاله 3، دوره 24، شماره 1، فروردین 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.2914

نویسندگان

عقیل یاری^{* 1}؛ عبداله درزی²؛ مجتبی شقاقی³؛ روح اله یاری²

¹مک گیل

²دانشگاه تربیت مدرس

³دانشگاه تهران

چکیده

چکیده
دمای آب ورودی به خاک و تغییرات دمای خاک، از طریق تاثیر دما بر لزجت آب، بر هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (Ks) تاثیر می گذارد. در این تحقیق تغییرات زمانی Ks بعنوان تابعی از دما مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش های لازم در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان واقع در پاکدشت، 25 کیلومتری جنوب شرقی تهران، انجام شد. برای این کار 18 چاهک در یک کرت حفر و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک با استفاده از روش چاهک معکوس اندازه گیری شد. آزمایش ها در 12 زمان مختلف انجام شد که شروع آن 26 مرداد 1384 و پایان آن 25 خرداد 1385 بوده است. بررسی ها نشان داد که حداقل مقادیر Ks در فصل زمستان به دست آمد که دمای هوا و خاک حداقل است و با افزایش دمای خاک و هوا این مقادیر افزایش یافت. همچنین رابطه بین دمای خاک و لزجت سیال با Ks مطالعه شد. آنالیز آماری آزمایش ها نشان داد دمای خاک می تواند به طور قابل ملاحظه ای بر نتایج تاثیر بگذارد. استفاده از متوسط مقادیر Ks اندازه گیری شده در طراحی سیستم های زهکشی نشان داد که صرف نظر کردن از تغییرات زمانی Ks می تواند سبب افزایش و کاهش فاصله زهکشها به ترتیب به مقدار 9/18 و 3/23 درصد شود. همچنین استفاده از مقدار متوسط Ks اندازه گیری شده که در محدوده دمایی 16 تا 20 درجه سانتی گراد به دست آمد، حداقل تاثیر را بر تغییر فاصله زهکشها داشت لذا می توان از آنها بعنوان مقدار متوسط برای فاصله زهکشها استفاده کرد.

واژه های کلیدی: هدایت هیدرولیکی اشباع، تغییرات زمانی، سیستم های زهکشی