اثر تنش خشکی و منابع کودی بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 4، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 13، مهر 1391، صفحه 235-245   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v4i3.15312

نویسندگان

امید محسن نیا؛ جلال جلیلیان^*

گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران

چکیده

این آزمایش با هدف بررسی اثر تنش خشکی و منابع کودی بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) به صورت کرت‌های خرد شده با طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال زراعی 89-1388 اجرا شد. تیمارها شامل، آبیاری کامل (I1)، قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی (I2) و زایشی (I3)، به عنوان کرت‌های اصلی و منابع کودی شامل بدون کود (شاهد) (C)، اوره (U)، کود آلی هیومیکس (O)، بیولوژیک (نیتروکسین (N) و بیوسولفور (B))، تلفیقی: (اوره + هیومیکس + نیتروکسین) (T1) و (اوره + هیومیکس + بیوسولفور) (T2)، به عنوان کرت‎های فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش کم‌آبی و منابع کودی بر تعداد طبق در بوته، وزن هزار دانه و درصد روغن گلرنگ معنی‌دار بود. بیشترین تعداد طبق در بوته (3/18) در تیمار I1T2 و کمترین تعداد آن (4/10) در I2U دیده شد. بالاترین (7/44 گرم) و پایین‌ترین (05/32 گرم) وزن هزار دانه نیز به ترتیب در تیمارهای I3T2 و I1O بدست آمد. تیمارهای I1B و I3C به ترتیب بیشترین و کمترین میزان روغن را دارا بودند. از تیمار I1، بیشترین مقدار عملکرد بیولوژیک (6/8819 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد، در حالیکه کمترین مقدار آن در تیمارI2 مشاهده شد. تیمار‌های آبیاری I1 و I2 بیشترین و کمترین وزن دانه در طبق و عملکرد دانه را دارا بودند. بیشترین مقدار عملکرد دانه (2830 کیلوگرم در هکتار) در تیمار T2 و کمترین مقدار آن (4/1845 کیلوگرم در هکتار) در تیمار بدون کود بدست آمد. به طور کلی، اعمال تنش کم‌آبی در مرحله رشد رویشی باعث بیشترین کاهش در اکثر صفات مرتبط با عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ شد. در بین منابع کودی، تیمار کود تلفیقی (اوره + هیومیکس + بیوسولفور) بیشترین اثر مفید بر تولید گلرنگ داشت.

کلیدواژه‌ها

قطع آبیاری؛ کود آلی؛ کود زیستی؛ میزان روغن