از استانداردهای سواد اطلاعاتی تا چارچوب سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی 2016

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 3، دوره 6، شماره 2، دی 1395، صفحه 97-119   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v6i2.56228

نویسندگان

مهناز احمدی¹؛ عاطفه شریف^{* 2}؛ محسن نوکاریزی¹

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

هدف: در این نوشتار ضمن معرفی چارچوب جدید 2016 و مبانی نظری حاکم بر آن مانند نظریه معنابخشی و رویکرد ساخت گرایانه، تفاوت ها و شباهت های این دو سند بررسی خواهد شد.
روش: اسناد مرتبط با استانداردهای سواد اطلاعاتی 2002، سه پیش نویس و متن نهایی چارچوب سواد اطلاعاتی 2016 مرور گردید.
یافته‌ها: چارچوب سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی به منزله جایگزینی برای استاندارد سواد اطلاعاتی 2002 جهت آموزش سواد اطلاعاتی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی منتشر شد و در سال 2016 به تصویب نهایی رسید. چارچوب سواد اطلاعاتی 2016 با ساختار متفاوتی تدوین شده و با توجه به تغییرات محیط اطلاعاتی جدید و نظام های آموزشی مبتنی بر فضای اطلاعاتی و ارتباطی نوین می تواند به عنوان چارچوبی مناسب در آموزش سواد اطلاعاتی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

چارچوب سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی 2016؛ استانداردهای سواد اطلاعاتی 2002؛ نظریه معنابخشی؛ ساخت گرایی؛ آموزش سواد اطلاعاتی

مراجع

ای. فیشر، کرن؛ اردلز، ساندا؛ مک چینی، لین (ای.اف) (2005). نظریه رفتار اطلاعاتی. ترجمه: زارع فراشبندی، فیروزه. حاجی زین‌العابدینی، محسن. حیدری، غلام. مکتبی فرد. لیلا (1387). کتابدار: تهران.

پریرخ، مهری (1386). آموزش سواد اطلاعاتی: مفاهیم، روش‌ها و برنامه‌ها. تهران: کتابدار.

داورپناه، محمدرضا؛ ارسطوپور، شعله؛ شریف، عاطفه؛ مختاری، حیدر؛ مرادی مقدم، حسین (1388). رفتار اطلاعاتی انسان. دبیزش: تهران.

شریف، عاطفه (1388). تحلیلی بر ذخیره و بازیابی اطلاعات در پرتو نظریه‌های معنایی. مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، 10(2)، 27-48.

عسگریان، حمیدرضا (1391). نظریه ساخت‌گرایی چیست. بازیابی 11 مرداد 1392، از goo.gl/kDVcvG.

علی‌نژاد، مهرانگیز؛ سرمدی، محمدرضا؛ زندی، بهمن؛ شبیری، سید محمد (1390). سطح سواد اطلاعاتی و نقش آن در فرایند آموزش الکترونیکی دانشجویان. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی. 2(65)، 371-377.

فاضلی دهکردی، نگار (1390). بررسی نیازهای آموزشی کتابداران کتابخانه‌های آموزشگاهی مقطع راهنمایی و دبیرستان شهر اصفهان در زمینه کسب و استفاده از مهارت‌های سواد اطلاعاتی در فرایند یاددهی-یادگیری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه فردوسی مشهد.

قاسمی، علی حسین (1385). استانداردهای قابلیت‌های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی. فصلنامه علوم فناوری و اطلاعات. 21(4)، 97-119.

مصطفی زاده، اسماعیل (1391). نظریه‌های یادگیری. دسترسی در http://mahabadedu.blogfa.com/post/19 (20 فروردین 1393).

نظری، مریم (1384). مروری بر ساختار و محتوای درگاه اطلاعاتی درس سواد اطلاعاتی برای دوره‌های تحصیلات تکمیلی کشور. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، 21(2)، 71-84.

Association of College and Research Libraries (2014). Framework for Information Literacy for Higher Education, Draft1, part1. Unpublished Manuscript.

Association of College and Research Libraries (2014). Framework for Information Literacy for Higher Education, Draft1, part2. Unpublished Manuscript.

Association of College and Research Libraries (2014). Framework for Information Literacy for Higher Education, Draft2. Unpublished Manuscript.

Association of College and Research Libraries (2014). Framework for Information Literacy for Higher Education, Draft3. Unpublished Manuscript.

Association of College and Research Libraries (2016). Framework for Information Literacy for Higher Education, Final Version. Unpublished Manuscript.

Budd, J. M. (2004). Relevance: Language, semantics, philosophy. Library Trend, 52(3), 447-462.

Dalymple, P.W. (2001). A quarter century of user-centered study: The impact of Zweizing and Dervin LIS research. Library and Information Science Research, 23(2), 155-65.

Dervin, Berenda, (1993). Verbing communication: Mandate for disciplinary invention. Journal of Communication, 43(3), 0021-9916.

Dewald, N., Scholz-Crane, A., Booth, A., & Levine, C. (2000). Information literacy at a distance: Instructional design issues. The Journal of Academic Librarianship, 26(1), 33-44.

Fisher, E. Karen, Erdelez, Sanda, McKechnie, Lynne (E.F.). 2005. Theories of Information Behavior.

Kempson, R. M. (1989). Semantic theory. New York: Cambridge University Press.

Moore, P. (2005). An analysis of information literacy education worldwide. School Libraries Worldwide, 11(2), 1.

Savolainen, R. (1993). The Sense-Making theory: Reviewing the interests of a user-centered approach to information seeking and use. Information processing & Management, 29, 13-28.