تعهد سازمانی در پرتو توسعه توانمندسازی روانشناختی کارکنان در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 5، دوره 6، شماره 2، دی 1395، صفحه 185-205   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v6i2.46936

نویسندگان

حسن محمودی^{* 1}؛ اعظم صنعت جو¹؛ ابولفضل طاهری²؛ سید مسعود شفیعی¹

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

چکیده

هدف: تعهد سازمانی نگرش کارکنان نسبت به سازمان است که ضمن مشخص کردن رابطه بین آنها، در تصمیم گیری درباره ادامه یا لغو عضویت افراد در سازمان مؤثر است. از جمله متغیرهایی که تأثیر زیادی در توسعه تعهد سازمانی در کارکنان دارد، توانمندسازی روانشناختی کارکنان است. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین تعهد سازمانی و توانمندسازی روانشناختی در کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دهد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر (1990) شامل سه بعد تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد هنجاری و پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی اسپریتزر (1995) شامل 5 بعد احساس خود کارآمدی (شایستگی)، احساس خودمختاری، احساس تأثیرگذاری، احساس معنادار بودن و اعتماد بهره گرفته شد.
یافته ها: میانگین تعهد سازمانی و توانمندسازی روانشناختی کتابداران در کتابخانه های دانشگاه فردوسی در حد متوسط است. بین توانمندسازی روانشناختی کتابداران و تعهد سازمانی آنها رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد، بین وضعیت استخدامی و سابقه کاری کتابداران با توانمندسازی روانشناختی و همچنین سابقه کاری کتابداران با تعهد سازمانی آنها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

تعهد سازمانی؛ توانمندسازی روانشناختی؛ کتابخانه های دانشگاهی؛ دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع

آذر، عادل؛ مؤمنی، منصور (1387). کاربرد آمار در مدیریت. تهران: سمت.

ابیلی،خدایار؛ ناستی زایی، ناصر (1388). بررسی رابطه توانمندسازی روانشناختی با تعهد سازمانی در پرسنل بیمارستان های شهر زاهدان. طلوع بهداشت،26: 26-39.

باقری، مسلم؛ تولایی، روحالله (1389). بررسی تأثیر تعهد سازمانی بر عملکرد سازمان ها. دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، 30: 74- 96.

حسینی نسب، داوود؛ میکائیلی منیع، فرزانه؛ اقبالی قاضی جهانی، نسرین (1389). بررسی رابطه توانمندی روانشناختی دبیران با تعهد سازمانی آنها در مدارس متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی 89-88. فصلنامه علوم تربیتی، 9 (3): 27- 49.

زاهدی، شمس السادات؛بودلایی،حسن؛ستاری نسب، رضا؛ کوشکی جهرمی، علیرضا (1388). تحلیل رابطه توانمندسازی روانشناختی و تعهد سازمانی. رشد فناوری، 24: 59-69.

زنجانی زاده، هما؛ نوغانی، محسن؛ حسامی، زهرا (1388). میزان تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه فردوسی مشهد و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن. مطالعات اجتماعی ایران، 3 (3): 86-110.

دیانی، محمدحسین (1387). گلوگاه های پژوهش در علوم اجتماعی. مشهد: انتشارات کتابخانه رایانه ای.

عبداللهی، بیژن؛ نوه ابراهیم، عبدالرحیم (1385). توانمندسازی کارکنان (کلید طلایی مدیریت منابع انسانی). تهران: نشر ویرایش.

قلی زاده آذری، مهرداد؛ سعیدی، سمانه (1388). تأثیر توانمندسازی روانشناختی بر اثربخشی سازمانی. تدبیر، 212: 26-30.

موغلی، علیرضا؛ حسن پور، اکبر؛ حسنپور، محمد (1388). بررسی ارتباط بین توانمندسازی و تعهد سازمانی کارکنان در مناطق نوزدهگانه سازمان آموزش و پرورش شهر تهران. فصلنامه علمی-پژوهشی مدیریت دولتی، 1 (2): 119- 133.

Allen, N. J.; Meyer, J. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63: 1-18.

Baild, J. (2006). The Intent Leave: An Investigation of Empowerment Mechanism, job satisfaction, and organizational commitment Among Technical College Employees. Unpublished dissertation, Cappella University.

Bhatnagar, J. (2005). The Power of Psychological Empowerment as an Antecedent to Organizational Commitment in Indian Managers. MDI, 8 (4): 419-433.

Choong, Y.; Wong, K.; Lau, T. (2012). Organizational Commitment: an Empirical Investigation on the Academician of Malaysian Private Universities. Business and Economics Research Journal, 3 (2): 51-64.

Greasley, K.; Bryman, A.; Dainty, A.; Price, A.; Soetanto, R.; & King, N. (2005). Employee Participation of Empowerment. Employee Relation, 27(4): 354-368.

Janssen‚ A. (2004). The Barrier Effect of Conflict with Superiors in the Relationship between Employee Empowerment and Organizational Commitment. Work & Stress. 18 (1): 56-65.

Menon, T. (2001). Employee Empowerment: An Integrative Psychological Approach. Applied Psychology: An International Review, 50 (1): 153-154.

Najafi, S.; Noruzy, A.; Khezri Azar, H.; Nazari-Shirkouhi, S.; Dalvand,M. (2011). Investigating the Relationship between Organizational Justice, Psychological Empowerment, Job Satisfaction, Organizational Commitment and Organizational Citizenship Behavior: an Empirical Model. African Journal of Business Management, 13 (5): 5241-5248.

Rawat, S. (2011). Effect of Psychological Empowerment on Commitment of Employees: an Empirical Study. 2nd International Conference on Humanities, Historical and Social Sciences. Available at: www.ipedr.com/vol17/26-CHHSS%202011-H10008.pdf.

Sallee, A.; Flaherty, K. (2003). Enhancing Salesperson Trust: An Examination of Managerial Values, Empowerment, and the Moderating Influence of SBU strategy. Journal of Selling or sales management, 23 (4): 299-310.

Sasiadek, S. (2006). Individual Influence Factors That Impact Employee Empowerment: A Multi Case Study. Unpublished dissertation, Capella University.

Spreitzer, G. (1995). Psychological Empowerment in the Workplace: Dimensions, Measurement, and Validation. Academy of Management Journal, 38(5): 1442-1465.

Thomas K.; Velthouse B. (1990). Cognitive Elements of Empowerment: An Interpretive Model of intrinsic Task Motivation. AMR, 15(4): 666-681.

Watkins, A. (1991). The Relationship between Communications Effect, Job Alternative, and Voluntary Turnover Intentions. southern communication jounal, 41 (3): 198-209.

Wetten. D. A.; Cameron, K. (1998). Developing management skills. New York: Addison- Wesley, Wheelan.

Wilkinson, A. (1998). Empowerment: Theory and Practice. Personnel review, 27(1): 40-56.

Wood, N. (2008). A study on The Relationship between Perceived Leadership Styles s of Hospital Clinical Leaders and Perceived Empowerment, Organizational Commitment, and Job Satisfaction of subordinate Hospital Nurses in a Management Position, Unpublished dissertation.