تأثیر تراکم و تاریخ کاشت گندم پاییزه (Triticum aestivum L.) بر تراکم و زیست توده علف‌های هرز در شرایط آب و هوایی شیروان

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 3، دوره 4، شماره 4 - شماره پیاپی 14، دی 1391، صفحه 294-306   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v4i4.17804

نویسندگان

رضا قربانی^{* 1}؛ سید وجیه الله میرعلوی¹؛ مژگان ثابت تیموری^{* 2}

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²جهاد دانشگاهی مشهد، ایران

چکیده

علف های هرز در مزارع گندم (Triticum aestivum L.) ایران و جهان مشکل ساز بوده و بایستی با روش های غیرشیمیایی و مخصوصاً روش های زراعی مدیریت گردند. آزمایشی در سال زراعی 86-1385 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در زمینی به وسعت 1000 متر مربع واقع در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی شیروان به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل دو فاکتور تراکم کاشت گندم در سه سطح 400، 600 و 800 گیاه در متر مربع و سه تاریخ کاشت 10 آبان، 30 آبان و 10 آذر بودند. مشاهدات بیانگر حضور 16 گونه علف هرز با غالبیت شلمی (Rapistrum rogosum L.)، خاکشیر (Descurainia sophia L.)، فالاریس (Phalaris elongata Braun-Blanq.)، دم روباهی (Alopecurus myosurides Huds.) و جوموشی (Hordeum murinum L.) بود. نتایج نشان داد که کاشت تأخیری گندم باعث افزایش تراکم نسبی علفهای هرز شد. کمترین فراوانی نسبی علف‌های هرز در تاریخ کاشت 10 آبان مشاهده شد. افزایش تراکم کاشت گندم باعث کاهش معنیدار زیست توده علفهای هرز شد، اما تأثیری بر روند تغییرات تراکم علفهای هرز نداشت. اثر تاریخ کاشت گندم نیز بر زیست توده علفهای هرز معنیدار بود. بیشترین زیست توده علفهای هرز در تاریخ کاشت 10 آذر تولید شد. بر اساس نتایج این آزمایش، کاشت تأخیری گندم فرصت و فضای بیشتری برای استقرار علفهای هرز فراهم کرده و لذا برای حصول کمترین خسارت علفهای هرز، کاشت زودتر و تراکم بیشتر (600 گیاه در متر مربع) پیشنهاد میشود.

کلیدواژه‌ها

روشهای زراعی؛ غلات؛ فراوانی نسبی علفهای هرز؛ مدیریت علفهای هرز