تجزیه و تحلیل سهم نهاده‌های مختلف و تعیین شاخص‌های انرژی در تولید مرغ گوشتی شهرستان مشهد

ماشین های کشاورزی

مقاله 23، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13، 1396، صفحه 285-297   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jam.v7i1.37205

نویسندگان

حسن صدرنیا^* ؛ مهدی خجسته پور؛ حسن عاقل؛ عباس سعیدی رشک علیا

گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

صنعت طیور یکی از بزرگ‌ترین و توسعه‌یافته ترین صنایع موجود در کشور است و میزان انرژی مصرفی در مرغداری یکی از مهم‌ترین مسائل در پرورش مرغ گوشتی می‌باشد. تحقیق حاضر به بررسی روند مصرف انرژی و میزان مصرف آن در مرغداری‌های پرورش مرغ گوشتی در شهرستان مشهد می‌پردازد. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق از طریق پرسش‌نامه و مصاحبه حضوری با 36 پرورش‌دهنده مرغ گوشتی برای یک دوره پرورش در ماه‌های فروردین و اردیبهشت 1392 جمع‌آوری شد. نهاده‌های اصلی ورودی شامل خوراک مصرفی، سوخت (گاز و گازوئیل)، الکتریسیته، نیروی انسانی، ماشین‌ها و جوجه یک روزه گوشتی و نهاده‌های خروجی گوشت مرغ و فضولات بستر بودند. کل انرژی‌های ورودی و خروجی برای هزار قطعه مرغ به‌ترتیب 2/125 و 9/24 گیگاژول به‌دست آمد. شاخص‌های انرژی شامل نسبت انرژی، بهره‌وری انرژی و انرژی ویژه به‌ترتیب 2/0، 019/0 کیلوگرم بر مگاژول و 52 مگاژول بر کیلوگرم به‌دست آمدند. سوخت مصرفی (گاز و گازوئیل) با 84/50 و خوراک مصرفی با 43/42 درصد بیشترین سهم و جوجه یک روزه با 39/0 و نیروی انسانی با 06/0 درصد کم ترین سهم را در بین نهاده‌های ورودی به‌خود اختصاص دادند. مقایسه انرژی مصرفی در سه سطح جوجه‌ریزی کمتر از 15000 قطعه، 15000 تا 30000 و بیشتر از 30000 قطعه نشان داد که نسبت انرژی در سطح سوم بیشتر از سطوح دیگر می‌باشد. کارآیی مرغداران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها انجام شد و نتایج نشان داد که در الگوی بازگشت به مقیاس ثابت تعداد 13 واحد دارای کارآیی فنی با میانگین کارآیی 93/0 و در الگوی بازگشت به مقیاس متغیر تعداد 21 واحد دارای کارآیی فنی خالص با میانگین کارآیی 99/0 بودند.

کلیدواژه‌ها

تحلیل پوششی داده‌ها؛ کارآیی انرژی؛ کارآیی فنی؛ مصرف سوخت

مراجع

1. Alrwis, K. N., and E. Francis. 2003. Technical efficiency of broiler farms in the central region of Saudi Arabia: Stochastic Frontier Approach. Research Bulletin 116 (1): 5-34.

2. Amid, S. 2013. Evaluating the energy efficiency of broiler production by data envelopment analysis (The Case study: Ardabil.The 8th National Congress on Agr. Machinery Eng. (Biosystem) & Mechanization of Iran, Ferdowsi University of Mashhad. (In Farsi).

3. Atilgan, A., and K. Hayati. 2006. Cultural energy analysis on broiler reared in different capacity poultry houses. Italian Journal of Animal Science 5 (4): 393-400.

4. Bahrami, H., M. Taki, and N. Monjezi. 2011. Optimization of energy consumption for wheat production in Iran using data envelopment analysis (DEA) technique. African Journal of Agricultural Research 6 (27): 5978-5986.

5. Biermann, S., G. W. Rathke, K. J. Hulsbergen, and W. Diepenbrock. 1999. Energy recovery by crops in dependence on the input of mineral fertilizer. Martin- Lutther King University.

6. Celik, L., and O. Ozturkcan. 2003. Effects of dietary supplemental L-carnitine and ascorbic acid on performance, carcass composition and plasma L-carnitine concentration of broiler chicks reared under different temperature. Archives of Animal Nutrition 57 (1): 27-38.

7. Chauhan, N. S., P. K. J. Mohapatra, and K. P. Pandey. 2006. Improving energy productivity in paddy production through benchmarking-An application of data envelopment analysis. Energy Conversion and Management 47: 1063-1085.

8. Cochran, W. G. 1997. Sampling Techniques, Third Edition. John Wiley & Sons. New York.

9. Dashti, G. H., S. Yavari, E. Pishbahar, and B. Hayati. 2012. Effective Factors on the Broiler Firms' Technical Efficiency of the Sonqor- Kolyaee County. Animal Science Researches. 21 (3): 84-95.

10. Esfahani, J., and H. Balali. 2014. Application of Bounded Data Envelopment Analysis to Evaluate Efficiency of Broiler Firms (Case study: South Khorasan Province). Agricultural Economics & Development 28 (1): 45-54. (In Farsi).

11. FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations). 2014. FAOSTAT. Available from: http://faostat.fao.org. Accessed 21 July 2014.

12. Fluck, R. C. 1999. Energy in Farm Production. Elsevier, Amsterdam, pp. 13-29.

13. Fotros, M. H., and M. Solgi. 2003. Measurement of efficiency and return to scale of boiler production units: A case study of Hamden Province. Agricultural Economic Research and Development 2 (38): 47-65.

14. Hatirli, S. A., B. Ozkan, and K. Fert. 2005. An econometric analysis of energy input outputin Turkish agriculture. Renewable and Sustainable Energy Reviews 9: 608-623.

15. Heidari M. D., M. Omid, and A. Akram. 2011. Energy efficiency and econometric analysis of broiler production farms. Energy 36 (11): 6536-6541.

16. Kitani, O., T. Jungbluth, R. M. Peart, and A. Ramdani. 1999. Energy CIGR handbook of agricultural engineering, Volume 5: Energy and biomass engineering. ASAE publication. St Joseph.

17. Kittle, A. P. 1993. Alternate daily cover materials and subtitle, the selection technique Rusmar. Incorporated. West Chester, PA.

18. Kizilaslan, H. 2009. Input–output energy analysis of cherries production in Tokat Province of Turkey. Applied Energy 86 (7): 1354-1358.

19. Mojarad, E., A. A. Kahkha, and M. Sabouhi. 2009. Evaluating Technical Efficiency of Aviculture Units by Stochastic Nonparametric Approach in the Sistan Zone. Agricultural Economics 8 (3): 91-106.

20. Mousavi-Avval, S. H., Sh. Rafiee, A. Jafari, and A. Mohammadi. 2011. Improving energy use efficiency of canola production using data envelopment analysis (DEA) approach. Energy 36: 2765-2772.

21. Najafi-Anari, S., N. Khademolhoseini, K. Jazayeri, and K. Mirzade. Assessing of energy efficiency on broiler farm in the Ahvaze zone. 5th National conference on agriculture machinery and mechanization. 26 August 2008, Mashhad, Iran. (In Farsi).

22. Singh, G., S. Singh, and J. Singh. 2004. Optimization of energy inputs for wheat crop in Punjab. Energy Conversion Management 45: 453-465.

23. Statistical Centre of Iran. 2013. Selected Census Results of the Layer Chicken Farms the year 2012.

24. Taki M., Y. Ajabshirchi, R. Abdi, and M. Akbarpour. 2012. Analysis of Energy Efficiency for Greenhouse Cucumber Production Using Data Envelopment Analysis (DEA) Technique; Case Study: Shahreza Town ship. Journal of Agricultural Machinery 2 (1): 28-38. (In Farsi).

25. YaminiSefat, M. 2013. Modeling of energy efficiency of broiler production units in Alborz Province using artificial neural network (ANN) and studying the impact of education on energy ratio. The 8th National Congress on Agr. Machinery Eng. (Biosystem) & Mechanization of Iran, Ferdowsi University of Mashhad. (In Farsi).

26. Yusuf, S. A., and O. Malomo. 2007. Technical efficiency of poultry egg production in Ogun state: a data envelopment analysis (DEA) approach. International Journal of Poultry Science 6 (9): 622-629.