بررسی عکس العمل ارقام پنبه (hirsutum L. Gossypium) در سیستم های کشت معمول و دوگانه پس از جو (Hordeum vulgare L.)در شرایط اقلیمی گناباد

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 4، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 15، فروردین 1392، صفحه 58-66   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v5i1.21323

نویسندگان

اسماعیل صدیقی¹؛ محمد رضا رمضانی مقدم²؛ علیرضا سیروس مهر³؛ محمدرضا اصغری پور⁴

¹ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گناباد، ایران

²بخش تحقیقات پنبه و گیاهان لیفی، مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، ایران.

³دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

⁴گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

به منظور ارزیابی واکنش ارقام پنبه (Gossypium hirsutum L.) به سیستم تک کشتی و سیستم کشت دوگانه پس از جو (Hordeum vulgare L.) آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان گناباد در سال زراعی 89-1388 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه تاریخ کاشت: کشت به موقع (15 اردیبهشت)، کشت پس از انجام آخرین آبیاری جو (30 اردیبهشت) و کاشت پس از برداشت جو در همان زمین جو (15 خرداد) به عنوان عامل اصلی و سه رقم، ورامین، خرداد و سپید به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (2/60 سانتی متر) در تاریخ کاشت دوم بود. تیمارها اثر معنی داری برتعداد شاخه رویا و زایای پنبه نداشتند. درصد زودرسی در تاریخ کاشت اول بیشترین میزان را داشته و اختلاف معنی داری با دو تاریخ کاشت دیگر داشت. بیشترین عملکرد وش تک قوزه (5/6 گرم) مربوط به رقم ورامین در تاریخ کاشت سوم بود که اختلاف معنی داری با سایر ترکیبات تیماری نشان داد، ضمن اینکه همین رقم در تاریخ های کاشت دیگر میزان عملکرد نسبی بالاتری داشت. از نظر اثر متقابل دو تیمار بر میانگین عملکرد چین اول، با تاخیر در کاشت، از عملکردها کاسته شد، ولی رقم خرداد بالاترین عملکرد کل وش را در تاریخ کاشت اول به میزان 1600 کیلوگرم در هکتار به خود اختصاص داد. در چین دوم فقط اثر تاریخ کاشت معنی دار بود و تاریخ کاشت سوم بیشترین عملکردرا به خود اختصاص داد. در مورد اثر دو جانبه تیمارها بر عملکرد کل، دو رقم ورامین و خرداد در تاریخ کاشت اول عملکرد نسبتاً برابری داشتند، ولی رقم خرداد در هر سه تاریخ کاشت، عملکرد نسبتاً بیشتری نشان داد. در مجموع، کشت رقم خرداد در تاریخ کاشت سوم (15 خرداد) بصورت کشت دو گانه پس از جو در شرایط آب و هوایی گناباد مناسب به نظر می رسد.

کلیدواژه‌ها

الیاف؛ تراکم بوته؛ زودرسی؛ عملکرد وش؛ قوزه