تأثیر نیتروژن بر دوره بحرانی کنترل علف های هرز آفتابگردان در منطقه بیرجند

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 8، دوره 26، شماره 1 - شماره پیاپی 18، فروردین 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v26i1.12692

نویسندگان

افشار آزادبخت^* ؛ سهراب محمودی؛ سید وحید اسلامی

دانشگاه بیرجند

چکیده

به منظور بررسی تاثیر نیتروژن بر دوره بحرانی کنترل علف های هرز در آفتابگردان (Helianthus annuus L.)، آزمایشی در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، به صورت کرت‌های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 24 تیمار و 3 تکرار به اجرا در‌آمد. فاکتور اصلی، شامل 3 سطح کود نیتروژن (صفر، 100 و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و فاکتور فرعی، دوره رقابت آفتابگردان با علف هرز بر مبنای مراحل رشدی آفتابگردان بود. این دوره ها شامل سه سطح عاری از علف های هرز تا مراحل دو برگی، چهار برگی و ظهور طبق آفتابگردان و سه سطح آلوده به علف های هرز تا مراحل مذکور در آفتابگردان بود. دو سطح دیگر شامل کرت های عاری از علف هرز و آلوده به علف هرز تا پایان دوره رشد آفتابگردان نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. دوره بحرانی کنترل علف های هرز در سه سطح نیتروژن مورد مطالعه، بر مبنای 5، 10 و 15 درصد کاهش عملکرد قابل قبول، از طریق برازش توابع گامپرتز و لجستیک به داده های مربوط به عملکرد نسبی، به ترتیب در تیمارهای عاری و آلوده به علف های هرز تعیین شد. افزایش دوره تداخل و کاهش دوره عاری از علف‌های هرز، وزن خشک آن‌ها را افزایش ولی تراکمشان را کاهش داد. بیشترین وزن خشک و رقابت علف‌های هرز و در نتیجه کمترین عملکرد آفتابگردان در تیمارهای رقابت، در سطح 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بدست آمد. طولانی ترین دوره بحرانی علف‌های هرز آفتابگردان نیز متعلق به این سطح کود نیتروژن بود. بر اساس نتایج طول این دوره برای 5 درصد کاهش عملکرد قابل قبول در سطوح کودی صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار به ترتیب 66-1 روز پس از سبز شدن (سبز شدن تا اواخر پر شدن دانه)، 91-3 روز پس از سبز شدن (سبز شدن تا قهوه ای شدن پشت طبق‏ها) و 76-2 روز پس از سبز شدن (سبز شدن تا شروع زرد شدن پشت طبق‏ها) محاسبه شد.

کلیدواژه‌ها

رقابت؛ کود؛ گیاهان روغنی؛ معادلات گامپرتز؛ معادلات لجستیک