ارزیابی استظهارات شیخ انصاری (ره) از مفردات و مفاهیم آیه نبأ

فقه و اصول

مقاله 1، دوره 50، شماره 1 - شماره پیاپی 112، خرداد 1397، صفحه 31-45   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfu.v50i1.48385

نویسندگان

علی راد^{* 1}؛ فضل الله غلامعلی تبار²

¹پردیس فارابی دانشگاه تهران

²حوزه علمیه قم

چکیده

شیخ انصاری از معناشناسی مفردات و مفاهیم آیه نبأ، هشت نکته را استظهار و بر پایه این استظهارات به صحت تمسک به ظواهر قرآنی تصریح کرده است. مسأله این پژوهش، تنقیح استظهارات شیخ و نقد آن‌هاست. برابر نتایج تحقیق، روشن می‌شود که بعضی از این استظهارات صحیح نیست اما در اینکه آیه نبأ فاقد مفهوم و لسان آن وجوب تحصیل علم است، استظهار وی صحیح است.

کلیدواژه‌ها

استظهار اصولی؛ آیه نبأ؛ شیخ مرتضی انصاری؛ خبر واحد

مراجع

قرآن کریم.

ابن فارس، احمد بن فارس، معجم مقائیس اللغة، قم - ایران، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، 1404 ق.

ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت - لبنان، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع - دار صادر، چاپ سوم، 1414 ق.

انصاری، مرتضی بن محمد امین، فرائد الاُصول، قم، چاپ پنجم، 1416 ق.

آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، درر الفوائد فی الحاشیة علی الفرائد، تهران، چاپ اول، 1410 ق.

آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین ، کفایة الأصول، قم، چاپ اول، 1409 ق.

تبریزی، موسی بن جعفر، اوثق الوسائل فی شرح الرسائل، قم، چاپ اول، 1369 ق.

جوهری، اسماعیل بن حماد، تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دار العلم، چاپ اول، 1410 ق.

حائری یزدی، عبدالکریم، درر الفوائد، قم، چاپ اول، بی‌تا.

حسینی جرجانی، امیر ابوالفتوح، آیات الأحکام (جرجانی)، تهران، انتشارات نوید، چاپ اول، 1404 ق.

حسینی شیرازی، محمد، الوصائل الی الرسائل، قم، چاپ دوم، 1421 ق.

حکیم، محسن، حقائق الاصول، نجف، المطبعة العلمیة، 1372 ق.

خلیل بن احمد، کتاب العین، قم - ایران، نشر هجرت، چاپ دوم، 1410‍ ق.

خمینی، روح الله، تهذیب الأصول (طبع قدیم)، قم، چاپ اول، 1382.

خمینی، روح الله ، معتمد الأصول، تهران، چاپ اول، 1420 ق.

خمینی، مصطفی، تحریرات فی الأصول، قم، چاپ اول، 1418 ق.

خواجوئی مازندرانی خاتون آبادی، محمداسماعیل، جامع الشتات، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اول، 1418 ق.

خویی، ابوالقاسم، مصباح الأصول، تهران، چاپ اول، 1300 ق.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، لبنان - سوریه، دار العلم - الدار الشامیة، چاپ اول، 1412 ق.

زمخشری، بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ سوم، 1407 ق.

صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغة، کافی الکفاة، بیروت - لبنان، عالم الکتاب، چاپ اول، 1414 ق.

طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، 1417 ق.

طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، تهران، انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم، چاپ اول، 1377.

طبرسی، فضل بن حسن ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372.

طوسی محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.

عراقی، ضیاءالدین، نهایة الأفکار فی مباحث الألفاظ، قم، چاپ سوم، 1417 ق.

فخر الرازی، محمّد بن عمر، التفسیر الکبیر، مکتب الإعلام الإسلامی، 1411 ق.

فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، در یک جلد، قم، ایران، منشورات دار الرضی، چاپ اول، بی‌تا.

قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، اول، 1368.

مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (ط - بیروت)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403 ق.

مروجی، علی، تمهید الوسائل فی شرح الرسائل، قم، چاپ اول، 1410 ق.

مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، قم، چاپ پنجم، 1387.

مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374.

موسوی قزوینی، علی، رسالة فی العدالة (للقزوینی)، قم - ایران، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اول، 1419 ق.

نایینی، محمدحسین، فوائد الاُصول، قم، چاپ اول، 1376.