رابطة الگوهای ارتباطی خانواده و کیفیت زندگی دانش‌آموزان دورة متوسطة شهر شیراز

پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت

مقاله 2، دوره 010، شماره 1، آبان 1388

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fe.v10i1.2096

نویسندگان

محمد ابراهیمی پور^* ؛ خیر خیر

چکیده

کیفیت زندگی از اساسی‌ترین مفاهیم روان‌شناسی مثبت‌گراست. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان پیش‌بینی ابعاد کیفیت زندگی، شامل «سلامت جسمی»، «سلامت روان»، «ارتباطات اجتماعی» و «ادراک محیط زندگی» توسط ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده، شامل «بُعد گفت و شنود» و «بُعد همنوایی» بود. مشارکت کنندگان در پژوهش 435 دانش‌آموز (215 نفر دختر و 220 نفر پسر) دبیرستان‌های مختلف شهر شیراز بودند. برای سنجش کیفیت زندگی از مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و برای سنجش ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده از مقیاس تجدیدنظر شدة کوئرنر و فیتزپاتریک استفاده شد. روایی مقیاس‌ها از طریق همسانی درونی و پایایی آنها به روش آلفای کرونباخ تعیین شد. نتایج بیانگر روایی و پایایی مطلوب مقیاس‌ها بود. با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان میزان پیش‌بینی هریک از ابعاد کیفیت زندگی توسط دو بّعد گفت و شنود و همنوایی الگوهای ارتباطی خانواده مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که در هر چهار بّعد کیفیت زندگی، یعنی سلامت جسمی، سلامت روان، ارتباطات اجتماعی و ادراک محیط زندگی، جهت گیری گفت و شنود خانواده پیش‌بینی کنندة مثبت و جهت گیری همنوایی پیش‌بینی کنندة منفی بود. بنابراین، می‌توان گفت که ارتقاء گفت و شنود خانواده پیش‌بینی کنندة کیفیت زندگی فرزندان است، در حالی که تأکید بر همنوایی در خانواده از کیفیت زندگی فرزندان می‌کاهد.
واژه‌های کلیدی: الگوهای ارتباطی خانواده، کیفیت زندگی، گفت و شنود، همنوایی.