ردیابی آنتی‌بیوتیک فنازین- 1-کربوکسیلیک اسید در سودوموناس‌های فلورسنت جداسازی شده از ریزوسفر گندم و تاثیرآن در کنترل بیولوژیکی بیماری پاخوره‌گندم

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 1، دوره 26، شماره 2 - شماره پیاپی 19، تیر 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v26i2.13810

نویسندگان

سمیه الوانی^{* 1}؛ حمید روحانی؛ ماهرخ فلاحتی رستگار؛ مسعود احمدزاده^{* 2}

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²تهران

چکیده

بیماری پاخوره‌گندم با عامل قارچی Gaeumannomyces graminis var. tritici (Ggt) یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گندم در ایران به شمار می رود. به منظور کنترل بیولوژیکی این بیماری،130 جدایه سودوموناس فلورسنت از ریزوسفر گندم در نواحی مختلف استان خراسان جداسازی شد. برای انتخاب جدایه‌های سودوموناس فلورسنت با توانایی بازدارندگی از رشد قارچ، آزمون کشت متقابل باکتری‌ها با قارچ Ggt در محیط کشت سیب‌زمینی دکستروز‌آگار و کینگ ب انجام شد. از این میان، 21 جدایه با قابلیت بازدارندگی بین 25/51-25/11 درصد به عنوان جدایه‌های برتر از نظر ممانعت از رشد قارچ Ggt انتخاب شدند. برای ردیابی ژن بیوسنتز آنتی‌بیوتیک فنازین-1-کربوکسیلیک‌اسید ‌(PCA)‌، روش PCR با استفاده از پرایمرهای PCA2a و PCA3b انجام شد. نتایج نشان داد 12 جدایه از 21 جدایه انتخاب‌شده حاوی ژن بیوسنتز آنتی‌بیوتیک PCA بودند. جهت بررسی تولید این آنتی‌بیوتیک از روش کیفی تولید رسوب سبز تیره یا کریستالی در محیط کشت استفاده شد. نتایج نشان‌دهنده توانایی تولید این آنتی‌بیوتیک در 6 جدایه از 12 جدایه حاوی ژن بیوسنتز آنتی‌بیوتیک بود. در آزمایش‌های گلخانه‌ای نیز جدایه‌های تولید‌کننده آنتی‌بیوتیک فنازین-1-کربوکسیلیک‌اسید، نسبت به سایرین از توانایی بیشتری در کنترل بیماری پاخوره‌گندم برخوردار بودند و شدت بیماری را 80-77 درصد کاهش دادند. با کاربرد این جدایه‌ها همچنین افزایش قابل ملاحظه‌ای در وزن‌تر ریشه و بخش‌های هوایی گیاهان مشاهده شد. نتایج این تحقیق پیشنهاد می‌کند که احتمالا آنتی‌بیوتیک فنازین-1-کربوکسیلیک‌اسید تولید‌شده توسط جدایه‌های سودوموناس فلورسنت، در کاهش بیماری پاخوره در گندم نقش دارد.

کلیدواژه‌ها

واژه های کلیدی: آنتی‌بیوتیک فنازین-1-کربوکسیلیک‌اسید؛ پاخوره؛ سودوموناس فلورسنت؛ کنترل بیولوژیک؛ Gaeumannomyces graminis var. tritici