ارزیابی و مقایسه کارایی انرژی دو نظام کشت متداول و مکانیزه در مزارع سیب زمینی استان آذربایجان شرقی

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 11، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، خرداد و تیر 1389، صفحه 284-297   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v8i2.7526

نویسندگان

موسی ایزدخواه شیشوان^{* 1}؛ مهدی تاج بخش شیشوان¹؛ عبداله حسن زاده²

¹دانشگاه ارومیه

²مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان غربی

چکیده

چکیده
این بررسی به منظور ارزیابی و مقایسه سیر انرژی در دو نظام کشت متداول و مکانیزه در مزارع سیب زمینی استان آذربایجان شرقی در سال زراعی 86-85 انجام شد. داده ها با استفاده از آمار و اطلاعات سازمان جهاد کشاورزی استان و تهیه پرسشنامه از زارعین سیب زمینی کار استان برآورد گردید. داده‌های مربوط به نهاده ها و ستاده ها به میزان‌های معادل انرژی‌های مصرفی و تولیدی تبدیل شدند و سپس راندمان انرژی محاسبه گردید. میزان کل انرژی عوامل و نهاده‌های بکار برده شده در سیستم کشت متداول برابر 24/60783 مگا ژول در هکتار (43/44% انرژی مستقیم، 57/55% غیر مستقیم، 96/46% انرژی قابل تجدید و 03/53% انرژی غیر قابل تجدید) و میزان انرژی خروجی 12/148268 مگا ژول در هکتار و در سیستم کشت مکانیزه میزان کل انرژی عوامل و نهاده‌های بکار برده شده73/52635 مگا ژول در هکتار (17/54% انرژی مستقیم، 83/45 % انرژی غیر مستقیم، 01/39% انرژی قابل تجدید و 94/60 انزژی غیر قابل تجدید) و میزان انرژی خروجی آن 76/232992 مگا ژول در هکتار برآورد گردید. میزان کارایی انرژی (نسبت ستاده به نهاده) در روش کشت متداول 44/2 و در روش کشت مکانیزه برابر 43/4 محاسبه گردید. همچنین مقدار انرژی خالص تولیدی، انرژی ویژه و بهره وری انرژی سیب زمینی در روش کشت مکانیزه در هر هکتار به ترتیب برابر 03/180357 مگاژول، 96/0 مگاژول کیلوگرم و 04/1 کیلوگرم مگاژول و در روش کشت متداول به ترتیب 88/87484 مگا ژول، 74/1 مگا ژول کیلوگرم و 58/0 کیلوگرم مگاژول در هکتار محاسبه شد. داده‌ها نشان دادند که بیشترین انرژی مصرفی در روش کشت متداول به ترتیب آبیاری9/24%، کود ازته 36/22%، بذر سیب زمینی 72/19%. و بیشترین انرژی مصرفی در روش کشت مکانیزه به ترتیب آبیاری21/23%، کود ازته32/19% و ماشین الات کشاورزی 27/15% بود. که این می تواند ناشی از شرایط آب و هوایی، توپوگرافی زمین و حتی مسائل خاص مربوط به فرهنگ منطقه باشد.

واژه‌های کلیدی: راندمان انرژی، نهاده، ستاده، نظام کشت متداول، کشت مکانیزه و سیب زمینی