سرمایه گذاری خانوادگی با منشأ شهری؛ راهبردی برای توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: دهستان صائین‌قلعة شهرستان ابهر)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 2، دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 29، اسفند 1396، صفحه 21-44   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v15i2.47495

نویسندگان

احمد رومیانی^{* 1}؛ حمید شایان¹؛ اکبر دهبانژاد²؛ حامد روشنایی³

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه اصفهان

³دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

چکیده

هدف: هدف از این تحقیق، بررسی نقش سرمایه‌گذاری‌ خانوادگی با منشأ شهری و تأثیرات آن در پایداری روستاهای محدودة موردمطالعه است. پژوهش حاضر براساس پاسخ‌گویی به این سؤال‌های کلیدی شکل گرفته است: 1- آیا سرمایه‌گذاری‌ خانوادگی، در محدودة موردمطالعه موجب توسعة روستاها شده است؟ 2- سرمایه‌گذاری‌های خانوادگی چه اثرهایی در اقتصاد جوامع محلی داشته است؟
روش: نوع تحقیق کاربردی است و روش مورداستفاده توصیفی- تحلیلی و همچنین، روش گردآوری داده‌ها، پیمایشی است. برای تجزیه‌‌وتحلیل داده‌ها از روش توصیفی (-میانگین، انحراف‌معیار و واریانس) و استنباطی (آزمون‌های فریدمن، ویلکاکسون و کروسکال والیس، تی دو نمونه‌ای مستقل) بهره گرفته ‌شده است. جامعة آماری تحقیق در سطح دهستان صائین‌قلعه 5702‌ نفر برآورد شده است که با استفاده از فرمول اصلاح‌شدة کوکران، تعداد 149 نمونه به‌صورت تصادفی ازبین جمعیت روستایی محدودة موردمطالعه انتخاب‌ شده‌اند.
یافته‌ها/ نتایج: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که میانگین معیارهای به‌کارگرفته‌شده بالاتر از حد متوسط ارزیابی‌شده است؛ بنابراین، سرمایه‌گذاری توانسته است زمینه را برای بهبود اشتغال‌زایی، درآمد‌زایی، مشارکت و همکاری و کاهش مهاجرت فراهم کند و توسعة پایدار را در محدودة موردمطالعه به‌همراه داشته باشد. این یافته نشان می‌دهد که روستا با تحولات گسترده‌ای در زیرساخت و پروژه‌های عمرانی روبه‌رو بوده‌اند.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتیجة به‌دست‌آمده می‌توان اظهار کرد که سرمایه‌گذاری خانوادگی با منشأ شهری در روستاهای عمیدآباد، پیر‌زاغه و ارهان هر کدام به‌ترتیب بیشترین جذب سرمایه‌گذاری خانوادگی را داشته‌اند و زمینه را برای پایداری آن‌ها فراهم کرده است.

کلیدواژه‌ها

سرمایه گذاری خانوادگی؛ منشأ شهری؛ توسعه پایدار روستایی؛ دهستان صائین‌قلعه

مراجع

1. بازرگان‌، ع.، محمدی‌یگانه، ب.، و رابط، ع. ر. (1389). تنوع‌بخشی اقتصاد روستاها به‌منظور تحقق توسعة پایدار. (پایان‌نامة منتشرنشدة کارشناسی‌ارشد جغرافیا)، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

2. پاپلی‌یزدی، م. ح.، و ابراهیمی، م. ا. (1381). نظریه‌های توسعه روستایی، تهران: انتشارات سمت.

3. پژوهشکدة مدیریت شهری و روستایی. (1390). مدیریت روستایی. تهران: انتشارات وزارت سازمان شهرداری‌ها و دهیار‌ی‌های کشور.

4. تقیلو، ع. ا.، و عبدالهی، ع. ا. (1392). توسعة کشاورزی با تأکید بر مناسبات شهر و روستا (مطالعة موردی: استان آذربایجان‌غربی). فصلنامة اقتصاد و توسعه روستایی، 1(3)،50-29.

5. توانبخش، م.، و ارجمند سیاه‌پوش، ا. ‌(1388)، مبانی توسعة پایدار شهری. تهران: نشر جامعه-شناسان.

6. جمعه‌پور، م. (1384). برنامه‌ریزی توسعة روستای: دیدگاه و روش‌ها. تهران: انتشارات سمت.

7. حیدری مکرر، ح.، و احمدی، غ. (1390). چالش‌های سرمایه‌گذاری در مناطق روستایی سیستان. اندیشة جغرافیایی، 5(10)، 75-60.

8. خوبفکری برآبادی، ح. ا.، و قریشی، ص. ا. (1390). پیوندهای روستایی- شهری زهدان و توسعة نواحی روستایی (مطالعة موردی: شهرستان زاهدان). پژوهش‌های روستایی، 3(1)،146-119.

9. دی‌دیاس، ه.، دبلیو، ب.، و امانایاک، و. (1383). درسنامة برنامه‌ریزی توسعة روستایی. تهران: وزارت جهاد سازندگی، مرکز تحقیقات و برررسی مسائل روستایی.

10. رضوانی، م. ر.، اکبریان رونیزی، س. ر.، و رجایی، س. ع. (1386). نقش وجوه ارسالی و سرمایه‌گذاری مهاجران در توسعة روستایی (مطالعة موردی: دهستان رامشة شهرستان اصفهان). پژوهش‌های جغرافیا انسانی،10(3)، 180-55.

11. رومیانی، ا. (1392). ارزیابی نقش جریان سرمایة شهری- روستایی در توسعة پایدار گردشگری -(مطالعة موردی: دهستان حصارولیعصر- شهرستان بوئین‌زهرا). (پایان‌نامة منتشرنشدة کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی)، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

12. سعیدی، ع. (1385). مبانی جغرافیای روستایی. تهران: انتشارات سمت.

13. سعیدی، ع.، و تقی‌زاده، ف. (1384). پیوندهای روستایی- شهری و توسعة منطقه‌ای: بررسی تطبیقی شهرستان‌های باغملک و اردکان. جغرافیا (نشریة علمی- پژوهشی انجمن جغرافیایی ایران)، 3(6 و7)، 47-33.

14. صابری‌فر، ر.، و قیصاری، ص. (1388). مدیریت اجتماعی مناطق روستایی و کاهش فقر (مطالعة موردی: روستای منطقة حسین‌آباد غیناب سربیشه). فصلنامة روستا و توسعه، 12(2)، 36-15.

15. صباغ کرمانی، م. (1380). اقتصاد منطقه‌ای. تهران: انتشارات سمت.

16. صرامی، ح. (1386). مرکز پیرامون و رابطة شهر و روستا. فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، 13(77)، 112-100.

17. عینالی. ج.، و رومیانی، ا. (1391). ارزیابی نقش سرمایه‌گذاری خانوادگی با منشأ شهری در توسعة روستایی با تأکید بر بخش کشاورزی ‌(مطالعة موردی: روستای کامشکان‌ (دهستان حصار‌ولیعصر- شهرستان بوئین‌زهرا). همایش مدیریت سرمایه و استعدادهای کشاورزی در پرتو صنعت و تجارت در استان زنجان، زنجان.

18. قره‌باغیان، م.‌ (‌1381‌). اقتصاد رشد و توسعه (جلد اول). تهران: نشرنی.

19. کلانتری، خ. ‌(1380). برنامه‌ریزی و توسعة منطقه‌ای (‌تئوری‌ها و تکنیک‌ها). تهران. انتشارات خوشبین.

20. لهسائی‌زاده، ع. (1387). جامعه‌شناسی توسعه (چاپ هفتم). تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.

21. لینچ، ک. (1386). روابط متقابل شهر و روستا در کشورهای درحال‌توسعه (م. ر. رضوانی و د. شیخی، مترجمان، 1386).تهران: انشارات پیام.

22. محمدی‌یگانه، ب.، و حسین‌زاده، ا. ‌(1392). نقش عملکردی روستا- شهرها در توسعة روستاهای پیرامونی (مطالعة موردی: شهر زرین‌رود شهرستان خدابنده). فصلنامة علمی- پژوهشی برنامه-ریزی منطقه‌ای، ‌3(11)، 64-.55.

23. معید‌فر، س.، و اکبری، ص. (1385). مناسبات روستا با شهر و اثرات توسعه‌ای آن (مطالعة موردی: شهرستان ساوجبلاغ). نشریة جغرافیایی، 6(8 و 3)، 96-75.

24. Afsar, R. (1999). Rural- urban dichotomy and convergent: Emerging realities in Bangladesh. Environmental and Urbanization, 11(1), 235-249.

25. Asian Development Bank.‌ (2000). Finance for the poor: Microfinance development strategy. Retrieved April 25, 2016, from https:// www.adb.org/ documents/finance-poor-microfinance-development-strategy.

26. Dillon, A., Sharma, M., & Zhang, X. (2011). Dillon, A., Sharma, M., & Zhang, X. (2011). Estimating the impact of rural investments in Nepal. Food Policy, 36(2), 250-258.

27. Escape.‌ (1996). Showing the way: Methodologies for successful rural poverty alleviation projects. Bang kook, ESCAP.

28. Fan, S., Chen-Kang, C., & Mukherjee, A. (2005). Rural and urban dynamics and poverty: Evidence from China and India. Washington, DC: IFPRI.

29. Friedman, M. (1982). The political question: Can we have a national industrial policy or a national regional policy. Regional Dimensions of Industrial Policy. Cambridge, Mass.: DC Heath and Company.

30. International Fund for Agricultural Development (IFAD). (2012). Private-sector strategy: Deepening IFAD’s engagement with the private sector. Retrieved July 16, 2015, from http:// www. polity. org. za/ article/ private –sector -strategy-deepening -ifads- engagement –with –the –private –sector –march -2012-2012-03- 09

31. Johnson, G. E.‌ (1993). ‌‌Family strategies and economic transformation in rural China: Some evidence from the Pearl River Delta. In D. Davis & S. Harrell (Eds.), Chinese families in the post-Mao Era (pp. 36-103). Berkeley, Los Angeles and London: University of California Press.

32. Kaur, R.‌ (2007). ‌Urban-rural relations and regional development: Changing nature, intensity and interaction mechanisms. New Delhi: Regal Publication.

33. Lingfei, W., Dominique, E., Agni Klintuni, B., Patric,. L., Chris, R., Margulesa, E., & Jeffre,. A. S. (2014). Asian investment at artisanal and small-scale mines in rural Cameroon. The Extractive Industries and Society, 2(1), 64-72.

34. Miyoshi, T. (1971). Successes and failures associated with the growth pole strategies (Unpulished master’s thesis). Department of Economic Studies, Faculty of Economic and Social Studies, University of Manchester, Manchester, England.

35. OECD, (2012), ‌Promoting Growth in All Regions: Lessons from across the OECD. March 2012. http://www.oecd.org/site/govrdpc/49995986.pdf.

36. Osabuohien, E. S. (2014). Large-scale agricultural land investments and local institutions in Africa: The Nigerian case. Land Use Policy, 39, 155-165.

37. Psaltopoulos Psaltopoulos, D., & Skouras, D. (2011). Employment effects of private investment initiatives in rural areas of Southern Europe: A regional SAM approach. Agricultural Economics Review, 12(2), 50.

38. Rakodi, C. (2002). Economic devement, urbanization and poverty.In C. rakodi & T. Looyd-Jones (Eds.), Urban Livelihoods: A people-centred approacch to reducing poverty (pp. 23-36). London: Earthscan.

39. Rinne, K. K. (2012) .Empirical views of the relationship between local communities and people living multilocational lifestyle, Rural at the Edge. Presented at The 2nd Nordic Conference for Rural Research, University of Eastern Finland and Joensuu.

40. Weng, L., Endamana, D., Boedhihartono, A. K., Levang, P., Margules, C. R., & Sayer, J. A. (2015). Asian investment at artisanal and small-scale mines in rural Cameroon. The Extractive Industries and Society, 2(1), 64-72.

41. World Bank (2001). Reaching the rural poor. The rural development strategy of the World Bank. Retrieved July 28, 2015, from www.worldbank.org.

42. Zhang, J., Zhang, L., Rozelle, S., & Boucher, S. (2006).‌ Self-employment with Chinese characteristics: The forgotten engine of rural China’s growth. Contemporary Economic Policy, 24(3), 446–458.