مطالعه ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پیت نیشکر عمل‌آوری شده با بخار آب و تعدادی از مواد الیافی و نقش آن‌ها در تغذیه نشخوارکنندگان

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 4، دوره 4، شماره 4 - شماره پیاپی 12، دی 1390   

نوع مقاله: مقالات علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v4i4.20329

نویسندگان

مرتضی چاجی^{* 1}؛ عباسعلی ناصریان²؛ رضا ولی زاده²؛ طاهره محمدآبادی¹

¹دانشکده علوم دامـی و صـنایع غـذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، خوزستان، ایران.

²گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

این آزمایش برای مطالعه ویژگی‌های تغذیه‌ای و فیزیکی و شیمیایی پیت نیشکر خام و عمل‌آوری شده با بخار آب تحت فشار (19 بار به مدت 3 دقیقه)، باگاس خام نیشکر، کاه های گندم، جو و برنج، سبوس گندم و یونجه خشک طراحی شد. استفاده از بخار برای عمل‌آوری پیت خام نیشکر، سبب کاهش معنی‌داری در الیاف نامحلول در شوینده خنثی (77 در برابر 55 درصد)، نسبت همی‌سلولز به سلولز (54/0 در برابر 1/0) و افزایش حلالیت همی‌سلولز و به تبع آن افزایش قند محلول (20 در برابر 124 میلی گرم در گرم ماده خشک) شد. بخار تحت فشار منجر به بهبود ویژگی‌های فیزیکی شامل افزایش جرم حجمی توده‌ای (20/0 در برابر 31/0 میلی گرم بر میلی لیتر)، حل پذیری (2/8 در برابر 8/12 درصد)، جرم حجمی لحظه‌ای (30/0 در برابر 57/0 گرم بر میلی لیتر) و ماده آلی محلول (3/6 در برابر 2/11 درصد) و کاهش ظرفیت نگهداری آب (5/2 در برابر 1/2 میلی لیتر در گرم) شد. همبستگی‌های منفی و مثبتی بین ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی مواد الیافی وجود داشت. جرم حجمی توده ای، جرم حجمی لحظه‌ای و حل پذیری دارای ارتباط منفی با الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی و لیگنین بودند. ظرفیت نگهداری آب ارتباط مثبت با این اجزاء داشت. به نظر می‌رسد عمل‌آوری مواد خشبی به ویژه پیت نیشکر با بخار آب تحت فشار روش مناسبی جهت بهبود ارزش تغذیه‌ای آن‌ها در تغذیه نشخوارکنندگان باشد.

کلیدواژه‌ها

پیت نیشکر؛ بخار آب تحت فشار؛ ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی