تأثیر تلقیح قارچ میکوریزا و کود شیمیایی فسفر بر برخی شاخص‏های رشد رقم هاشم گیاه نخود (Cicer arietinum L.)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 4، دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 17، مهر 1392، صفحه 263-271   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v5i3.28998

نویسندگان

عصمت محمدی^* ؛ حمید رضا اصغری؛ احمد غلامی

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

کاربرد کودهای زیستی به ویژه میکوریزا به عنوان جایگزین یا مکمل کودهای شیمیایی از مهمترین راه بردهای تغذیه‏ای در مدیریت پایدار بوم‏ نظام‏های کشاورزی است. به منظور ارزیابی کارایی مصرف جداگانه و تلفیقی کود زیستی میکوریزا و کود شیمیایی فسفر بر شاخص‏های رشد نخود (Cicer arietinum L.)، آزمایشی در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با چهار تیمار و در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در سال زراعی 89-1388 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل 1B (شاهد)، 2B (کود زیستی میکوریزا)، 3B (25 کیلوگرم در هکتار کود فسفر + کود زیستی میکوریزا) و 4B (50 کیلوگرم در هکتارکود فسفر) بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمارهای 3B و 4B شاخص سطح برگ، دوام سطح برگ و تجمع ماده خشک را به طور معنی‏داری نسبت به شاهد (1B) و تلقیح میکوریزا (2B) افزایش دادند. حداکثر و حداقل ماده خشک در 111 روز بعد از کاشت برای تیمار 4B و 1B به ترتیب معادل 24/804 و 58/490 گرم در متر مربع بدست آمد و در تیمار 3B (41/698 گرم در متر مربع) در مقایسه با شاهد حدود 36/42 درصد بیشتر بود. همچنین تیمار 3B در 90 روز بعد ازکاشت (مرحله غلاف‏دهی) ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ و دوام سطح برگ را به ترتیب 59/17، 18/49 و 74/48 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. در تمام شاخص‏های اندازه‏گیری شده از لحاظ آماری تفاوت معنی‏داری بین 3B و 4B وجود نداشت. نتایج این بررسی نشان داد که کاربرد روش تغذیه تلفیقی کود زیستی و کود شیمیایی در نخود باعث کاهش مصرف کود شیمیایی به میزان 50 درصد می‏گردد.

کلیدواژه‌ها

کود زیستی؛ کودشیمیایی؛ وزن خشک کل؛ شاخص سطح برگ