مقایسه تحلیلی وضعیت تولید و تجارت پسته در ایران و آمریکا و تأثیر نوسانات نرخ ارز بر صادرات آن

مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 3، دوره 28، شماره 3، مهر 1393، صفحه 224-234   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v0i0.29514

نویسندگان

ماشاءالله سالارپور¹؛ عصمت مجرد^{* 2}؛ محمود صبوحی³

¹استادیار و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

²دانشگاه زابل

³دانشگاه فردوسی مشهد گروه اقتصاد کشاورزی

چکیده

در مطالعه حاضر به مقایسه تحلیلی تولید و تجارت پسته در ایران و آمریکا و شناسایی عوامل اصلی مؤثر بر تقاضای صادرات برای پسته ایران و آمریکا پرداخته شد؛ بدین منظور به مطالعه و تحلیل اثر قیمت پسته و اثر شوک‌های امنیت غذایی با استفاده از اطلاعات سال‌های 1970 تا 2011 پرداخته شد. در ادامه به بررسی رابطه بین نرخ ارز و صادرات پسته در اقتصاد ایران و بررسی وجود اثرات غیر خطی در روابط علی بین آن‌ها پرداخته شد. بدین منظور، اعتبار فرضیه وجود رابطة غیر خطی بین نرخ ارز و صادرات پسته با استفاده از مدل انتقال ملایم4 (STAR) بررسی شد. نتایج مدل انتقال ملایم نشان داد که جریان غیر خطی علیت گرنجر از نرخ ارز به صادرات پسته و بالعکس وجود دارد. بنابراین پیشنهاد می‌گردد که وجود رابطة غیر خطی در ارتباط پویای بین نرخ ارز و صادرات پسته را برای تعیین سطح آستانه‌ای از منافع بالقوه توسعه صادرات پسته مورد توجه قرار گیرد. هم‌چنین شناخت کامل بازارهای هدف صادراتی و کسب اطلاعات کامل از جایگاه رقبای بزرگ ایران در تولید و تجارت پسته برای تصمیم‌گیران اقتصادی جهت حفظ سهم بازار در سطح بین المللی ضروری است.

کلیدواژه‌ها

تولید؛ تجارت پسته؛ نرخ ارز؛ مدل غیر خطی انتقال ملایم؛ علیت گرنجر

مراجع

1- زارع مهرجردی م.، و توحیدی ا. 1392. رابطه انتقالی نرخ ارز در بازارهای صادراتی پسته ایران: رویکرد داده های تابلویی. تحقیقات اقتصاد کشاورزی 5(2): 165- 185.

2- سازمان توسعه تجارت ایران.1386. خلاصه مدیریتی سند راهبردی توسعه صادرات غیر نفتی جمهوری اسلامی ایران. دفتر برنامه ریزی تجاری.

3- کوچک زاده ا.، و جلایی اسفندآبادی س.ع. 1392. تاثیر نااطمینانی نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی ایران. تحقیقات اقتصاد کشاورزی 5 (3): 121- 135.

4- مولایی م.، و دهقانی ع. 1390. ارزیابی تاثیر هزینه های تحقیق و توسعه بر سهم بازار در بخش صنعت ایران (رویکرد غیر خطی LSTAR). پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی 1(4):55-73.

5- مهر آرا م.، و سرخوش ا. 1389. آثار غیر خطی متغیر های کلان اقتصادی بر رشد اقتصادی با تاکید بر نرخ ارز (مورد ایران). مجله تحقیقات اقتصادی 93: 201-228.

6- Caner M., and Hansen B.E. 2001. Threshold auto regressions with a unit root. Econometrica, 69: 1555-1597.

7- Chen J., and Zhang Y. 2012. A Study of the Nonlinear Relation between Exchange Rate and Fiscal Revenue in China. Procedia Engineering, 29: 2672-2676.

8- Dauvin M. 2014. Energy prices and the real exchange rate of commodity-exporting countries. International Economics, 137: 52-72.

9- Granger C.W.J., and Terasvirta T. 1993. Modeling Non-Linear Economic Relationships. Oxford University Press, Oxford.

10- Shintani M., Terada-Hagiwara A., and Yabu T. 2013. Exchange rate pass-through and inflation: A nonlinear time series analysis. Journal of International Money and Finance, 32: 512-527.

11- Terasvirta T. 1994. Specification, estimation and evaluation of smooth transition autoregressive models. Journal of the American Statistical Association, 89: 208–218.

12- Terasvirta T. 1998. Modeling economic relationships with smooth transition regressions. In: Ullah, A., David, E. (Eds.), Handbook of Applied Economic Statistics. Marcel Dekker, NY, 507–552.

13- Terasvirta T., Dijk D., and Medeiros M.C. 2005. Linear models, smooth transition auto regressions and neural networks for forecasting macroeconomic time series: A re-examination. International Journal of Forecasting, 21: 755– 774.

14- www.FAO.org/corp/statistics/

15- www.ers.usda.gov/Briefing/FruitAndTreeNuts/

16- www.acpistachios.org/statistics.shtml