کرت‌نامه؛ ساختار و قالب (بررسی ابیات بازماندة کرت‌نامه در تاریخ‌نامة هرات)

جستارهای نوین ادبی

مقاله 6، دوره 45، شماره 3 - شماره پیاپی 178، آبان 1391، صفحه 133-150   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jls.v45i3.21502

نویسنده

خلیل‌الله افضلی^*

فردوسی مشهد

چکیده

کرت‌نامه مثنوی‌ای حماسی به اسلوب شاهنامة فردوسی است که ربیعی پوشنگی (702 - 671 ق.) آن‌ را به دستور ملک فخرالدّین کرت (حک. 706-697 ق.) در موضوع تاریخ آل‌کرت سروده است. این اثر اکنون از میان رفته و از آن اطلاعات اندکی در دسترس است. تنها منبع آشنایی با این مثنوی و سبک و سخن ربیعی، تاریخ‌نامة هرات (721 ق.) نوشتة سیفی هروی است که اندکی بیش از 250 بیت از این منظومه به همراه داستان سرگذشت ربیعی در آن نقل شده است. در این جستار به منظور آشنایی با ساختار و قالب کرت‌نامه، به بررسی و تحلیل ابیات بازمانده از این مثنوی در تاریخ‌نامة هرات پرداخته‌ایم.

کلیدواژه‌ها

کرت‌نامه؛ صدرالدّین ربیعی؛ آل کرت؛ مثنوی حماسی؛ تاریخ‌نامة هرات