مطالعه کیفی دیدگاه خوانندگان دربارۀ کتاب داستانی مناسب مطالعۀ موردی: کتابخانۀ مرکزی استان اردبیل

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 7، دوره 7، شماره 2، آبان 1396، صفحه 189-204   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v7i2.61219

نویسندگان

لیلا محمدپور^{* 1}؛ نجلا حریری²

¹علوم و تحقیقات تهران

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

مقدمه: امروزه کارکردهای کتابخانه‌های عمومی منبع اصلی برای خواندن سرگرم کننده است. تهیۀ رمان مناسب برای خوانندگان از امتیازات اصلی کتابخانه‌های عمومی است. به‌نظر می‌رسد عوامل متعددی در تهیۀ رمان مناسب برای خواننده دخیل باشند. ازاینرو، پژوهش حاضر به ‌بررسی شناخت دیدگاه خوانندگان دربارۀ کتاب داستانی مناسب درکتابخانه‌های عمومی از طریق اجرای یک مطالعه کیفی می‌پردازد. هدف از انجام این پژوهش شناخت دیدگاه خوانندگان در مورد کتاب داستانی مناسب درکتابخانه‌های عمومی از طریق اجرای یک مطالعه کیفی است.

روش‌: این تحقیق بر اساس یک مطالعه کیفی انجام شده است؛ برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته و برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. مصاحبه شوندگان تعداد 16 نفر از اعضای کتابخانه عمومی مرکزی استان اردبیل هستند که به ‌شکل حضوری به‌کتابخانه مراجعه می‎کنند.

یافته ها: براساس یافته‌های پژوهش نام نویسنده مهم‌ترین معیار خوانندگان برای انتخاب کتاب و امانت آن در کتابخانه عمومی بود. نوع‌شناسی خوانندگان بر اساس گرایش‌های ادبی آنها صورت می‎گیرد که هر کدام از اینها دارای دیدگاه‌های متفاوت از هم نسبت‌به داستان مناسب و روش دسترسی به آن دارند.

بحث و نتیجه‌گیری: از آنجایی که کتابخانه‌های عمومی به‌عنوان مرکز اصلی فرآهم آوری متون تفریحی و خواندنی به‌حساب می‎آیند، لذا شناسایی خوانندگان این منابع متناسب با گرایش ادبی آنها در کتابخانه توسط کتابداران نقش مؤثری درانتخاب کتاب داستان مناسب برای آنها خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

کتابخانه های عمومی؛ جستجوی رمان؛ نوع شناسی خوانندگان؛ گرایش ادبی

مراجع

Adkins, D. & Bossaller, J.E. (2007). Fiction access points across computer-mediated book information sources: A comparison of online bookstores, reader advisory databases, and public library catalogs, Library & Information Science Research, 29(3), 354-368.

Buchanan, G. & McKay, D. (2011, June). In the bookshop: Examining popular search strategies. Paper Presented at the 11th Joint Conference on Digital Libraries. New York: Academic Press. doi:10.1145/1998076.1998127

Case, D. (Ed.). (2007). Looking for information: A survey of research on information needs, seeking and behavior. New York: Academic Press.

Elsweiler, D., Wilson, M.L. & Lunn, B.K. (2011). Understanding casual leisure information behavior. In Spink, A & Heinström, J. (Eds.). Future directions in information behavior (pp. 211-241). Emerald Group Publishing Limited.

Gäde, M., & Petras, V. (2016). Hood or hypertext: A comparison of offline and online book search sessions. Berlin: CLEF.

Graneheim U. H. & Lundman B. (2004). Qualitative content analysis in nursing research: Concepts, procedures and measures to achieve trustworthiness. Nurse Education Today, 24(2), 105-112.

Huysmans, F. & Hillebrink, C. (2008). The future of the dutch public library: Ten years on, SCP: The Hague, Netherland.

Lance, K.C., Steffen, N.O., Logan, R., Rodney, M.J. & Kaller, S. (2001). Counting on results: New tools for outcome-based evaluation of public libraries. Aurora. CO: Bibliographical Center for Research. Retrived ftom http://www.lrs.org/CoR.asp

Loffler, D. (1978). Wesen und Gegenstande literarischen Intressen. In Funktion und Wirkung, Berlin & Wiemar, pp. 274-343. doi: 10.5771/9783845274935

Lukin, P. (1994), Where one can find good books? (Master's Theses). University of Tampere.

Mikkonen, A. & Vakkari, P. (2012, August). Readers’ search strategies for accessing books in public libraries. Paper Presented at the 4th Information Interaction in Context Symposium. New York: ACM Press. doi:10.1145/2362724.2362760

Miesen, H. W. (2003). Predicting and explaining literary reading: an application of the theory of planned behavior. Poetics, 31(4), 189-212.

Oksanen, S. and Vakkari, P. (2012, June). Emphasis on examining results in fiction searches contributes to finding good novels. Paper presented at the 12th ACM/IEEE-CS joint Conference on Digital Libraries. Washington, DC: ACM Press.

Ross, C. S. (2001). Making choices: What readers say about choosing books to read for pleasure. The Acquisition Librarian,13(25), 5-21.

Saarti, J. (1997). Feeding with the spoon, or the effects of shelf classification of fiction on the loading of fiction. Information Services and Use, 17(1-2), 159-169.

Schafer J.B., Frankowski D., Herlocker J., Sen S. (2007) Collaborative Filtering Recommender Systems. In Brusilovsky P., Kobsa A., Nejdl W. (Eds.). The Adaptive Web (pp. 291-324). Berlin, Heidelberg: Springer.

TM Seneviratne. (2014). Fiction Reading: Readers' choices of fiction books in the library. Paper presented at National Conference on Library and Information Science. Colombo.

Vakkari, P. and Serola, S. (2012). Perceived outcomes of public libraries. Library & Information Science Research, 34(1), 37-44.

Yu, L. and O’Brian, A. (1999). A practical typology of adult fiction borrowers based on their reading habits. Journal of Information Science, 25(1), 35-49.