| تعداد نشریات | 51 |
| تعداد شماره‌ها | 2,028 |
| تعداد مقالات | 21,110 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,466,028 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,348,349 |
بازیابی نشانه های «جریان سیّال ذهن» در چکامه های ادونیس | ||
| زبان و ادبیات عربی | ||
| مقاله 10، دوره 11، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 253-287 اصل مقاله (823.04 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jall.v11i1.74275 | ||
| نویسنده | ||
| بهار صدیقی* | ||
| دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| انتشار رمان «در جستجوی زمان از دست رفته» توسط مارسل پروست، رمان «زیارت» از بانو دوروتی ریچاردسون، داستان «چهرة مرد هنرمند در جوانی» و به ویژه رمان «اولیس» توسط جیمز جویس در سالهای 1922-1913 به مثابة پیدایش نخستین نمونه های جدّی «جریان سیّال ذهن» به شمار میرود. برخی شاخص های بنیادین جریان سیّال ذهن در ادبیات عربی، دارای دیرینهای دور است که به‌زعم نگارنده از متون کلاسیک مانند «حی بن یقظان» ابن‌سینا، «حی بن یقظان» ابن طفیل، «رسالة الغفران» ابوالعلاء معری-که به بیان طه ندا متأثر از ارداویرافنامه فارسی پدید آمده است و همچنین در «توابع و زوابع» ابن شُهید اندلسی آغاز شده و تا امروز در متنهای داستانی جبران خلیل جبران، چکامه های سرایندگان مکتب تمّوز و در شعرهای داستانی ادونیس و به ویژه در قصاید کلیّة او ادامه یافته است. این جستار بر بنیاد توصیف و تحلیلِ مبتنی بر نقد روان‌شناختی و در پی شناسایی و کشف نشانه های روشن جریان سیّال ذهن در پیشرفته ترین و پیچیده ترین گونة شعری معاصر عربی یعنی «قصیدة کلیه» ادونیس میباشد. یافته های حاصل از این پژوهش حکایت از آن دارد که ویژگیهای بنیادین جریان سیّال ذهن مانند تک‌گویی درونی، حدیث نفس، فوران دادههای ذهن، پیچیدگی و نمادپردازی تا سرحدّ ابهام، نوسازههای زبانی، باهمآیی زمانها، و.... در «قصاید کلیّة» ادونیس در جایگاه نمونة ناب متون عرفانیِ سمبولیکِ سوررئال به روشنی قابل بازیابی است؛ همچنین ردّپای باورهای جیمز جویس، مارسل پروست و ویرجینیا وولف دربارة زمان و خاطرات در گفتارهای ادونیس، نظریه پرداز قصیدة کلیه به وضوح دیده میشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادونیس؛ قصیدة کلیّه؛ جریان سیّال ذهن؛ زمان؛ رؤیا؛ روایت | ||
| مراجع | ||
|
1. ادونیس، علی احمد سعید اسبر. (1972). زمن الشعر. بیروت: دار العودة.
2. ـــــــــــــــــــــ. (1996). أغانی مهیار الدمشقی و قصائد أخری. دمشق: دار المدی للثقافة و النشر.
3. ـــــــــــــــــــــ. (1996). هذا هو اسمی و قصائد أخری. دمشق: دار المدی للثقافة و النشر.
4. ـــــــــــــــــــــ. (1996). مفرد بصیغة الجمع و قصائد أخری. دمشق: دار المدی للثقافة و النشر.
5. ـــــــــــــــــــــ. (1971). مقدّمة للشعر العربیّ. بیروت: دار العودة.
6. استیوارت، جی. آی. ام. (1381). جیمز جویس. برگردان منوچهر بدیعی، تهران: انتشارات نیلوفر.
7. باشلار، غاستون. (1986). حدس اللحظة، ترجمة رضا عزوز و عبدالعزیز زمزم، تونس، الدار التونسیّة للنشر.
8. بشور، ودیع. (2009). أدب الرؤی، المفهوم، البنیة، المثال. لاذقیة: دار نینوی للدراسات و النشر و التوزیع.
9. شوارتس، سنفورد. (1382). هانری برگسون. برگردان خشایار دیهیمی. تهران: نشر ماهی.
10. ایدل، لهاون. (1367). قصة روان‌شناختی نو. برگردان ناهید سرمد، تهران: انتشارات شباویز.
11. براهنی، رضا. (1365). قصّهنوسی. تهران: نشر نو.
12. بیات، حسین. (1390). داستاننوسی جریان سیّال ذهن. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
13. الراجحی، عبده. (2007). محاضرات فی الأدب المقارن. بیروت: منشورات دار النهضة العربیة.
14. ساعی، أحمد بسّام. (1978). حرکة الشعر الحدیث فی سوریّة. دمشق: دار المأمون للتراث.
15. ضیمران، محمد. (1389). گذار از جهان اسطوره به فلسفه. تهران: انتشارات هرمس.
16. عیسی فتّاح العبدالله. (2016). مها: تأویل الأسطورة فی کتابات أفلاطون. بیروت: دارالفارابی.
17. می، درونت. (1381). پروست. برگردان فرزانه طاهری. تهران: طرح نو.
18. وولف، ویرجینیا. (1353). خانم دالووی، برگردان پرویز داریوش. تهران: بینا.
19. تسلیمی، علی و مبارکی، سهیلا. (1393). «بررسی کانون روایت و رابطه آن با جریان سیال ذهن در رمان دل دادگی». 16-1. مجله متنپژوهی ادبی.
20. حرّی، ابوالفضل. (1390). «وجوه بازنمایی گفتمان روایی: جریان سیال ذهن و تک‌گویی درونی». صص 40-25. پژوهش ادبیات معاصر جهان.
21. طاهری، محمد و سپهری عسکر، معصومه. (1390). «بررسی شیوة بهکارگیری جریان سیّال ذهن در رمان سنگ صبور، اثر صادق چوبک، مجلة بوستان ادب، دانشگاه شیراز.
22. مختاری، قاسم و زندنا، معصومه. (1394). «بررسی جریان سیال ذهن در رمان «اللص والکلاب» نجیب محفوظ». صص 139-122، فصلنامه لسان مبین.
23. Humphrey, Robert. (1959). stream of Consciousness in the moden Novel, University of California Press, Berkely and California.
24. Pope, Kenneth S & Singer. (1978). Jerome L, The stream of Consciousness: Scientific Investigations into the Flow of Human Experience, Plenum, New York.
25. Emile legouis&louis gazamian. (1954). history of english literature, london. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,055 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 918 |
||