اثر ورمی‌کمپوست و کودهای زیستی بر عملکرد رویشی و اسانس ریحان (Ocimum basilicum L.) در شرایط آب و هوایی مشهد

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 2، دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 18، دی 1392، صفحه 350-362   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v5i4.32991

نویسندگان

علیرضا رضایی مودب^* ؛ سید محسن نبوی کلات؛ رضا صدرآبادی حقیقی

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد

چکیده

به منظور مطالعه اثرات ورمی کمپوست و کودهای زیستی بر عملکرد رویشی و اسانس ریحان Ocimum basilicum L.)) آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مشهد در سال زراعی 89-1388 اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل 1- ورمی کمپوست، 2- نیتروکسین (حاوی باکتری های Azotobacter sp. و Azospirillum sp.)، 3- بیوفسفر (حاوی باکتری های Pseudomonas sp. و Bacillus sp.)، 4- ورمی-کمپوست+ نیتروکسین، 5- ورمی کمپوست+ بیوفسفر، 6- نیتروکسین+ بیوفسفر، 7- ورمی کمپوست+ نیتروکسین+ بیوفسفر، 8- کود شیمیایی (N.P.K) و 9- شاهد (بدون کود) بودند. در طی فصل رشد دو چین در مرحله رشدی یکسان برداشت شد. نتایج آزمایش حاکی از برتری معنی دار ترکیب‌های کودی زیستی و ورمی‌ ورمی کمپوست نسبت به شاهد و شیمیایی در بسیاری از صفات اندازه گیری شده در هردو چین بود. در چین اول بیشترین عملکرد تازه (8/11377 کیلوگرم در هکتار) و خشک (6/1895 کیلوگرم در هکتار) در گیاهان تحت تیمار ورمی کمپوست+ نیتروکسین+ بیوفسفر مشاهده شد و تیمارهای ورمی کمپوست+ نیتروکسین و ورمی کمپوست+ بیوفسفر بیشترین تأثیر را در افزایش عملکرد خشک برگ (به ترتیب 7/1164 و 8/1166 کیلوگرم در هکتار) داشتند. در چین دوم بیشترین عملکرد تازه کل اندام هوایی (3/11333 کیلوگرم در هکتار) در گیاهان تحت تیمار ورمی+ نیتروکسین+ بیوفسفر، و بیشترین عملکرد خشک کل اندام هوایی و عملکرد خشک برگ (به ترتیب 8/2017 و 4/1103 کیلوگرم در هکتار) در تیمار ورمی کمپوست+ نیتروکسین مشاهده شد. بیشترین درصد اسانس در هر دو چین در گیاهان تحت تیمار شاهد (به ترتیب 2/1 و 23/1 درصد در چین اول و دوم) حاصل شد. بر اساس نتایج این مطالعه، ورمی کمپوست و کودهای زیستی به تنهایی و یا در ترکیب با یکدیگر تاثیری در افزایش درصد اسانس نداشتند، ولی عملکرد رویشی را افزایش دادند.

کلیدواژه‌ها

بیوفسفر؛ درصد اسانس؛ عملکرد خشک؛ کشاورزی پایدار؛ نیتروکسین

مراجع

1- Adediran, J.A., Taiwo, L.B., Akande, M.O., Sobulo, R.A., and Idowu, O.J. 2004. Application of organic and inorganic fertilizer for sustainable maize and cowpea yields in Nigeria. Journal of Plant Nutrition 27: 1163-1181.

2- Amin, I.S. 1997. Effect of bio-and chemical fertilization on growth and production of Coriandrum sativum L., Foeniculum vulgare L. and Carum carvi L. plants. Annals Agricultural. Science Moshtohor 35: 2327-2334.

3- Arancon, N.Q., Edwards, C.A., Bierman, P., Welch, C., and Metzeger, J.D. 2004. Influences of vermicomposts on field strawberries: 1. Effects on growth and yields. Bioresource Technology 93: 145-153.

4- Atiyeh, R.M., Subler, S., Edwards, C.A., Bachman, G., Metzger, J.D., and Shuster, W. 2000. Effects of vermicomposts and compost on plant growth in horticultural container media and soil. Pedobiologia 44: 579–590.

5- Azizi, M., Bagani, M., Lakzian, A., and Arooi, H. 2007. Evaluation of foliar application effects of various amount of Vermicompost and vermivash on morphological characteristics and active ingredient of basil. Journal of Science and Agricultural Industrial 21(2): 41-52. (In Persian with English Summary)

6- Azizi, M., Rezvani, F., Hasanzadeh- Khayat, M., Lakzian, A., and Nemati, H. 2008. Effects of various levels of Vermicompost and irrigation on morphological characteristics and essence of chamomile (Matricaria recutita L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants 24(1): 82-93. (In Persian with English Summary)

7- Dorzi, M.T., and Hajseyedhadi, M.R. 2003. Evaluation of agricultural and ecological problem of chamomile and fennel. Journal of Zeyton 43:149-152. (In Persian with English Summary)

8- Delate, K. 2000. Heenah mahyah student form herb trial, Leopold center for sustainable agriculture. Annual Reports, Iowa State University. Ames, IA. http://ofrf org/publications/ ib/ib13.pdf.

9- Fallahi, J. 2004. Effects of biological and chemical fertilizers on quality and quantity characteristics of chamomile. MSc Thesis, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

10- Fatma, A.G., Lobna, A.M., and Osman, N.M. 2008. Effect of compost and biofertilizers on growth yield and essential oil of sweet marjoram (Majorana hortensis) plant. International Journal of Agriculture and Biology 10(4): 381–387.

11- Galli, E., Tomati, U., Grappelli, A., and Di Lena, G. 1990. Effect of earthworm casts on protein synthesis in Agaricus bisporus. Biological Fertility Soils 9: 290–291.

12- Ghost, B.C., and Bhat, R. 1998. Environmental hazards of nitrogen loading in wetland rice fields. Environmental Pollution 102: 123–126.

13- Kandeel, A.M., Naglaa, S.A.T., and Sadek, A.A. 2002. Effect of biofertilizers on the growth, volatile oil yield and chemical composition of Ocimum basilicum L. plant. Annals Agronomy Science 1: 351–371. (in Arabic with English Abstract)

14- Kennedy, I.R., Choudhury, A.T.M.A., and Kecskes, M.L. 2004. Non-symbiotic bacterial diazotrophs in crop-farming systems: can their potential for plant growth promotion be better exploited? Soil Biology and Biochemistry 36: 1229-1244.

15- Khalid, A.K., Hendawy, S.F., and El-Gezawy, E. 2006. Ocimum basilicum L., production under organic farming. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences 2(1): 25-33.

16- Khandan, A. 2004. The effects of organic and chemical fertilizers on physical and chemical characteristics of soil and psyllium. MSc Thesis, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

17- Kolata, E., Beresniiewicz, A., Krezel, J., Nowosielshi, L., and Slow, O. 1992. Slow release fertilizers on organic carriers as the source of N for vegetable crops production in the open field. Acta Horticulture 339: 241-249.

18- Martin, J.P., Black, J.H. and Hawthorne, R.M. 1997. Influence of earthworm-processed pig manure on the growth and yield of green house tomatoes. Bio resource Technology 75: 175-180.

19- Mona, Y., Kandil, A.M., and Swaefy Hend, M.F. 2008. Effect of three different compost levels on fennel and alvia growth character and their essential oils. Biological Sciences 4: 34-39.

20- Moradi, R. 2004. Evaluation of biologic and organic fertilizers effects on grain yield, yield components and essence of fennel (Foeniculum vulgare L.). M Sc Thesis, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

21- Murty, M.G., and Ladha, J.K. 1988. Influence of Azospirillum inoculation on the mineral uptake and growth of rice under hydroponic conditions. Plant and Soil 108: 281–285.

22- Omidbaigi, R. 1997. Production and Processing of Medicinal Plants (Volume III). Behnashr Publications, Tehran, Iran 347 pp. (In Persian)

23- Ouedraogo, E., Mando, A., and Zombre, N.P. 2001. Use of compost to improve soil properties and crop productivity under low input agricultural system in West Africa. Agriculture, Ecosystems and Environment 84: 259-266.

24- Padmavathiamma, P.K., Li, L.Y., and Kumari, U.R. 2008. An experimental study of vermi-biowaste composting for agricultural soil improvement. Bio resource Technology 99: 1672-1681.

25- Sifola, M.I., and Barbier, G. 2006. Growth, yield and essential oil content of three cultivars of basil grown under different levels of nitrogen in the field. Sciatica Horticulture 108: 408–413.

26- Tahami Zarandi, M.K. 2000. Assessment of organic, biologic and fertilizer on yield, yield components and essence of basil. MSc Thesis, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

27- Telci, I., Bayram, E., Yılmaz, G., and Avci, B. 2006. Variability in essential oil composition of Turkish basils (Ocimum basilicum L.). Biochemical Systematic and Ecology 34: 489-497.

28- Vessey, J. K. 2003. Plant growth promoting rhizobacteria as biofertilizers. Plant and Soil 255: 571-586.

29- Vildova, A., Stolcova, M., and Kloucek Orsak, P. M. 2006. Quality characterization of chamomile (Matricaria recutita L.) in organic and traditional agricultures. International Symposium on Chamomile Research, Development and Production Presov p. 81-82.

30- Zahir, A.Z., Arshad, M., and Frankenberger, W. F. 2004. Plant growth promoting rhizobacteria: application and perspective. Advances in Agronomy 81: 97-168.