بررسی رابطۀ بین تسهیم دانش و میزان کاربست مؤلفه‌‌های سازمان یادگیرنده در کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی شهر اصفهان

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 5، دوره 8، شماره 1، شهریور 1397، صفحه 121-137   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v0i0.52068

نویسندگان

احمد شعبانی¹؛ مرضیه نصوحی¹؛ رسول سعادت^{* 2}؛ سعید رجایی پور¹

¹دانشگاه اصفهان

²اصفهان

چکیده

مقدمه: امروزه کتابخانه‌ها با تغییرات وسیعی از لحاظ خدمات‌رسانی روبه‌رو هستند. بنابراین برای باقی‌ماندن در این محیطِ اطلاعاتیِ در حال تغییر، باید با تبدیل‌شدن به سازمان یادگیرنده، پژوهش و ریسک‌کردن را بپذیرند. هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین تسهیم دانش و میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده بر اساس مدل سنگه در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان است.

روش‌شناسی: روش پژوهش توصیفی‌همبستگی و جامعۀ آماری شامل کلیۀ کتابداران شاغل (نمونه 120 نفر) در دانشگاه اصفهان، صنعتی اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در سال 1393 است. در این پژوهش از پرسشنامه های استاندارد تسهیم دانش و نیز پرسشنامۀ محقق ساختۀ سازمان یادگیرنده استفاده شد. برای تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی از آماره‌های فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، و واریانس و در سطح آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن و خی‌دو استفاده شده است.

یافته‌ها: مقدار r مشاهده شده در سطح 05/0P همبستگی مثبت و معناداری را بین تسهیم دانش و میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه‌های دانشگاه اصفهان، صنعتی اصفهان و علوم پزشکی اصفهان نشان داد. همچنین بین تسهیم دانش و مؤلفه های سازمان یادگیرنده از جمله تسلط شخصی، آرمان مشترک، مدل‌های ذهنی، یادگیری تیمی و نگرش سیستمی رابطۀ مثبت معنادار مشاهده گردید. ازطرف‌دیگر، برحسب دانشگاه های مختلف نیز تفاوت وجود دارد.

نتیجه‌گیری: باتوجه به اهمیت تسهیم دانش و همبستگی مثبت میان تسهیم دانش و میزان کاربست مؤلفه‌های سازمان یادگیرنده، راهکارهایی جهت افزایش میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده و تسهیم دانش کتابداران پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

تسهیم دانش؛ سازمان یادگیرنده؛ مدیریت دانش؛ کتابداران؛ کتابخانه‌های دانشگاهی؛ اصفهان

مراجع

آذرگون، مریم و فهیمنیا، فاطمه. (1390). انطباق سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با ابعاد سازمان یادگیرنده از دیدگاه کتابداران. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات،23 (3)، 83-69. بازیابی شده در 5 خرداد 1393 از http://nastinfo.nlai.ir/article_103.html

خیشوند، آقانور. (1383). دستنامه تهیه و تدوین طرح پژوهش در کتابداری و اطلاع رسانی.تهران: صادق نیا.

رهنورد، فرجاله و صدر، فاطمه. (1388). رابطه ادراک فرهنگ تسهیم دانش کارکنان با عوامل سازمانی در دستگاه های دولتی. فراسوی مدیریت، 2(8)، 74-51. بازیابی شده در 5 خرداد 1393 از www.sid.ir/FileServer/JF/22013880803

سرلک، محمدعلی و اسلامی، طاهره. (1390). تسهیم دانش در دانشگاه صنعتی شریف: رویکرد سرمایه اجتماعی. نشریه مدیریت دولتی، 3(8)، 18-1. بازیابی شده در 5 خرداد 1393 از https://jipa.ut.ac.ir/article_24786_0.html

سنگه، پیتر .(1385). پنجمین فرمان: خلق سازمان‌های یادگیرنده (حافظ کمال هدایت و محمد روشن، مترجمان). تهران: سازمان فرهنگی.

شعبانی، احمد و سعادت، رسول. (1388). سمینار پژوهش و پیشنهادیه نویسی در کتابداری و اطلاع‌رسانی. تهران: چاپار.

علیزاده، ندا، پزشکی راد، غلامرضا و صدیقی، حسن. (1389). بررسی نگرش اعضای هیئت علمی پیرامون تسهیم دانش در موسسات آموزش عالی(مطالعه موردی دانشکده های کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران). فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، 3(2)، 138-125.

نادری، عزت‌الله و سیف نراقی، مریم. (1378). روش های پژوهش و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی. تهران: بدر.

نجف بیگی، رضا و درودی، هما. (1388). ارائه الگوی سازمان یادگیرنده در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. مجله مدیریت فرهنگی، 3(6)،22-1. بازیابی شده در 5 خرداد 10 خرداد 1393 از http://jcm.srbiau.ac.ir/article_3592_753.html

Bhatt, G. D. (2000). Information dynamics, learning and knowledge creation in organization. The learning organization, 7(2), 89-98. Retrieved April 15, 2014 ftom http://emeraldinsight.com/doi/pdf/10.1108/09696470010316288

Goh, S. C. (2003). Improving organization learning capability. The Learning Organization, 10(4), 216-227. Retrieved April 15, 2014 from http://emeraldinsight.com/doi/abs/10.1108/09696470310476981

Haley, Qing Kong. (2010). The relationship between learning organization dimensions and library performance (Doctoral dissertation). Department of counseling, adult and higher education, North Illinois University. Retrieved April 15, 2014 from http://www.proquest.com

Khasawneh, S. (2011). Learning organization disciplines in higher education institutions: As approach to human resource development in Jordan. Innovation High Education, 3(6), 273-285. Retrieved April 15, 2014 from https://link.springer.com/article/10.1007/s10755-010-9170-8

King, M. J. (2001). Employee participation in organizationall-maintained knowledge sharing Activities (Master’s Thesis). University of Toronto.

Ooi. K. B., Cheah, W. C., Lin, B. (2012). TQM practices and knowledge sharing: An empirical study of Malaysia manufacturing organization. Asia pac j manag, 29(1), 59-78. Retrieved April 15, 2014 from https://link.springer.com/article/10.1007/s10490-009-9185-9

Riege, A. (2005). Three- dozan knowledge sharing barriers managers must consider. Journal of Knowledge Management, 9(3), 19-33. Retrieved April 15, 2014 from www.emeraldinsight.com/doi/10.1108/13673270510602746

Van den Hoff, B., & de Ridder, j. (2004). Knowledge sharing in context: The influence of organizational commitment, communication climate and CMC use on knowledge sharing. journal of knowledge management,8(6), 117-130. Retrieved April 15, 2014 from www.emeraldinsight.com/doi/10.1108/13673270410567675

Van den Hoff, B., & Van weenen, F. (2004). Committed to share: Commitment and CMC use as antecedents of knowledge sharing. knowledge and process management,11(1), 13-24. Retrieved April 15, 2014 from http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/kpm.187/full

Wickramasinghe, V., & Widyaratne, R. (2012). Effects of interpersonal trust, team Leader support, rewards, and knowledge sharing mechanisms on knowledge sharing in project teams. The journal of information and knowledge management systems,42(2), 214-236. Retrieved April 15, 2014 from doi:10.1108/03055721211227255