ارزیابی وراثت پذیری و روابط صفات فیزیولوژیک و کیفیت دانه بین لاین های دابل هاپلوئید ولاین های پیشرفته اصلاحی معادل در تریتیکاله

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 18، دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 17، مرداد و شهریور 1389، صفحه 542-549   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v8i3.7773

نویسندگان

سیاره ایرانی^* ؛ احمد ارزانی؛ عبدالمجید رضایی

دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

چکیده
به منظور ارزیابی خصوصیات فیزیولوژیک و کیفیت دانه هیجده لاین تریتیکاله مشتمل بر 9 لاین دابل هاپلوئید و 9 لاین 6F خواهری، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان واقع در لورک نجف آباد اجرا شد. صفات محتوای پروتئین، محتوای پروتئین آرد، گلیادین، گلوتنین- سکالین، حجم رسوب SDS وزن حجمی دانه، طول، عرض و مساحت برگ پرچم، محتوای کلروفیل و عملکرد دانه مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات به جزء حجم رسوب SDS معنی دار بوده است. لاین های دابل هاپلوئید و لاین های 6F از نظر کلیه صفات به جزء صفات حجم رسوبSDS، وزن حجمی دانه، گلیادین و طول برگ پرچم تفاوت بسیار معنی داری داشتند. لاین های 6 F از لحاظ بیشتر صفات مرتبط با کیفیت دانه برتر از لاین های دابل هاپلوئید بودند. عملکرد دانه با طول برگ پرچم همبستگی مثبت و معنی داری و با درصد پروتئین و محتوی پروتئین با روش اسپکتروفتومتری همبستگی منفی و معنی داری نشان داد. بیشترین ضریب تنوع ژنتیکی به محتوای کلروفیل و کمترین آن به وزن حجمی دانه، طول و عرض برگ پرچم اختصاص داشت. بیشترین و کمترین وراثت پذیری عمومی به ترتیب با 99 درصد به محتوای کلروفیل و با 28 درصد به حجم رسوبSDS اختصاص داشت. در مجموع لاین های 6F در صفات مرتبط با کیفیت دانه و خصوصیات فیزیولوژیک از لاین های دابل هاپلوئید برتر بودند.

واژه های کلیدی: تریتیکاله، دابل هاپلوئید، محتوی پروتئین دانه، صفات فیزیولوژیک و همبستگی بین صفات