بررسی کارایی تعدادی از علف‌کش‌ها در کنترل بیوتیپ‌های فالاریس (Phalaris spp.) مقاوم وحساس به علف‌کش‌های بازدارنده استیل کوآنزیم-آ-کربوکسیلاز

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 4، دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 18، مهر و آبان 1389، صفحه 594-605   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v8i4.7952

نویسندگان

اسکندر زند^{* 1}؛ محمدعلی باغستانی¹؛ مریم پوربیگ¹؛ سعید صوفی زاده²؛ فاطمه بنا کاشانی¹؛ فاطمه دستاران¹؛ محمدمهدی خیامی¹؛ محمدرضا لبافی حسین آبادی¹

¹موسسه گیاهپزشکی کشور

²شهید بهشتی تهران

چکیده

چکیده
بررسی کارایی تعدای از علف‌کش‌ها در کنترل بیوتیپ‌های فالاریس مقاوم و حساس به علف‌کش‌های بازدارنده استیل کوآنزیم-آ-کربوکسیلاز سه آزمایش جداگانه بر روی توده های حساس و مقاوم دو گونه فالاریس P. minor و paradoxa. P انجام شد. در هر آزمایش توده های حساس و مقاوم به صورت جداگانه با 19 تیمار علف‌کشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 8 تکرار در شرایط گلخانه مورد آزمایش قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی شامل 10 تیمار از علف‌کش‌های بازدارنده استیل کوآنزیم کربوکسیلاز ACCase، 6 تیمار از علف‌کش‌های بازدارند استولاکتات سینتاز ALS و علف‌کش‌های پروسولفوکارپ، فلم‌پروپ-ام-ایزوپروپیل، ایزوپروترون+دیفلوفنیکان و تیمار شاهد بدون علف‌کش بود. برای ارزیابی تأثیر تیمار‌ها نیز خصوصیاتی مانند درصد خسارت بر اساس EWRC در 15 و 30 روز بعداز سمپاشی، درصد تعداد باقیمانده بعد از سمپاشی نسبت به قبل از سمپاشی و درصد وزن تر و خشک تک بوته نسبت به شاهد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مجموع نتایج نشان داد که در بین علفکش های بازدارنده ACCase بهترین علفکش برای کنترل توده حساس گونه‌های فالاریس، به ترتیب علف‌کش‌های کلودینافوپ پروپارژیل و پینوکسادن با دز 450 میلی‌لیتر در هکتار بود. و از بین علف‌کش‌های بازدارنده ACCase‌ نیز فقط علف‌کش پینوکسادن توانست توده مقاوم گونه P. minor را در حد کمی مطلوب کنترل کند و تأثیر آن بر توده مقاوم گونه paradoxa. P نیز رضایت بخش نبود. در بین علف‌کش‌های بازدارنده ALS نیز علفکش‌ یدوسولفورون+مزوسولفورون (شوالیه) توانست توده حساس هر دو گونه و توده مقاوم گونه P. minor را در حد بسیار مطلوب ولی توده مقاوم گونه paradoxa. P را ضعیف کنترل نماید. همچنین علف‌کش‌ های یدوسولفورون+مزوسولفورون (آتلانتیس) و سولفوسولفورون+متسولفورون (توتال) نیز توانستند توده‌های حساس و مقاوم هر دو گونه فالاریس مورد مطالعه در حد مطلوب کنترل نمایند. تأثیر علفکش ایزوپروتون+دیفلوفنیکان (پنتر) برتوده‌های حساس و مقاوم گونه P. minor نیز بسیار خوب، ولی اثر آن بر توده مقاوم گونه paradoxa. P ضعیف بود. بقیه علف‌کش‌ها نتوانستند هیچ یک از توده های حساس و مقاوم گونه‌های فالاریس مورد مطالعه را کنترل نمایند. به طور کلی برای مبارزه شیمیایی با گونه‌های فالاریس
P. minor و paradoxa. Pمی‌توان از علف‌کش‌های یدوسولفورون+مزوسولفورون (شوالیه)، یدوسولفورون+مزوسولفورون (آتلانتیس) و سولفوسولفورون+متسولفورون (توتال) و همچنین در صورتی که توده مقاوم از گونه P. Minor باشد از علف‌کش ایزوپروتون+دیفلوفنیکان (پنتر ) استفاده نمود.

واژه های کلیدی: مقاومت به علف‌کش، بازدارنده‌های ACCase، بازدارنده‌های ALS