شبیه‌سازی تغییرات کوتاه دامنه خاک و قابلیت اعمال آن درتیمارکرت‌های آزمایشی با نرخ متغیر

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 14، دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 18، مهر و آبان 1389، صفحه 698-707   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v8i4.7962

نویسندگان

عزیز مومنی^{* 1}؛ احمد مساواتی²

¹مؤسسه تحقیقات خاک و آب

²مرکز تحقیفات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

چکیده

چکیده
در ایران، مدیریت کرتها و مزارع آزمایشی بر پایه اعمال یکنواخت نهاده‌های کشاورزی و بدون در نظر گرفتن تغییرات مکانی کوتاه-دامنه متغیر‌های کنترل کننده رشد گیاه انجام می‌شود. این امر می‌تواند منجر به حصول نتایج اریب3 در کرتهای آزمایشی و در نتیجه از دست رفتن بخش قابل توجهی ازتلاش محققین و اثربخشی فعالیت آنان گردد. این تحقیق به منظور بررسی تغییرات مکانی خصوصیات ذاتی و تابع-مدیریتی خاک در سطح درون کرتی و امکان تیمار کرتهای آزمایشی با نرخ متغیر در یک سایت انتخابی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد انجام شد. نمونه برداری از خاک بصورت سیستماتیک و در یک شبکه منظم انجام شد. سایت انتخابی به شبکه‌های 5×5 متر تقسیم و تعداد یکصد نمونه در محل گوشه مربعات شبکه از خاک سطحی (30-0 سانتی متر) تهیه شد. نتایج آزمایشگاهی نمونه‌های خاک مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و توزیع داده‌های هر متغیر تعیین گردید. با اعمال تکنیک‌های زمین آماری (ژئواستاتیستیکی)، ساختار مکانی متغیرهای خاکی کنترل کننده رشد گیاه تعیین شد. تکنیک‌های میان یابی بر پایه پارامترهای نیم پراش‌نگار هر متغیر اعمال و نقشه تغییرات کوتاه-دامنه متغیرهای خاکی شامل کربنات کلسیم معادل، کربن آلی، رس، فسفر قابل دسترس گیاه، پتاسیم قابل دسترس گیاه، آهن، مس، روی ومنیزیم در سایت آزمایشی تهیه گردید. نتایج حاصل نشان داد که اکثر متغیرهای کنترل کننده رشد گیاه که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند، در فواصل5×5 مترکه معادل اندازه متعارف کرتهای آزمایشی است دارای تغییرات کوتاه-دامنه ای هستند که پهنه گسترش آنها امکان تیمار کرتهای آزمایشی با نرخ متغیر را ممکن میسازد.

واژه‌های کلیدی: تغییرات کوتاه دامنه خاک، تغییرات درون مزرعه ای خاک، میان یابی، کشاورزی دقیق، زمین آمار