برآورد پارامترهای ژنتیکی صفت تولید شیر گاوهای هلشتاین استان‌های شمالی ایران با استفاده از یک مدل روز آزمون با تابعیت تصادفی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 4، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 17، فروردین 1393   

نوع مقاله: علمی پژوهشی- ژنتیک و اصلاح دام و طیور

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v6i1.37616

نویسندگان

امید حسن زاده^{* 1}؛ سید حسن حافظیان¹؛ همایون فرهنگ فر²

¹گروه علوم دامی، دانشکده‌ی علوم دامی و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

²گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

در این پژوهش از داده های روز آزمون تولید شیر گاوهای هلشتاین استان‌های گلستان، مازندران و گیلان که توسط مرکز اصلاح نژاد کشور طی سال‌های 1367 تا 1390 گردآوری شده بود، استفاده گردید. اثرات پایدار مورد استفاده در مدل شامل ترکیب گله- سال و فصل تولید، همچنین درصد ژن هلشتاین و سن گاوها در حین رکوردگیری به عنوان متغیر کمکی مورد استفاده قرار گرفتند. کل ارقام استفاده شده در این تحقیق پس از ویرایش داده‌ها 92943 رکورد روز آزمون تولید شیر از 12855 گاو شکم اول بود. جهت برآورد مؤلفه های واریانس و پارامترهای ژنتیکی در مدل‌های روز آزمون با تابعیت تصادفی از روش حداکثر درستنمایی محدود شده بی نیاز از مشتق گیریDFREML استفاده گردید. در راستای در نظر گرفتن تغییرات ژنتیکی و محیطی مقدار شیر تولیدی در دوره شیردهی گاوها از چند جمله ای لژاندر با مرتبه برازش سوم استفاده شد. آنالیز عوامل محیطی با کمک نرم افزار آماری SAS انجام گرفت. بیشترین همبستگی‌های ژنتیکی، فنوتیپی و محیط دائمی صفت تولید شیر به ترتیب 99/0، 61/0 و 98/0 برآورد گردید. یافته‌های این پژوهش نشان داد وراثت پذیری صفت تولید شیر در ماه های مختلف دوره شیردهی متغیر بوده و در دامنه 198/0- 08/0 بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

پارامترهای ژنتیکی؛ مدل روز آزمون؛ تابعیت تصادفی