تهیه اطلس گندم دیم استان زنجان با استفاده از داده‌های اقلیمی و GIS

آب و خاک

مقاله 6، دوره 24، شماره 5، آذر 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.5281

نویسندگان

غلامعلی کمالی^{* 1}؛ پگاه ملائی¹؛ محمدباقر بهیار²

¹دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران

²پژوهشکده هواشناسی و علوم جو، تهران

چکیده

چکیده
هدف از این بررسی تهیه اطلس گندم دیم برای استان زنجان با استفاده از داده‌های اقلیمی می‌باشد که در نتیجه آن بتوان مناطق مستعد را جهت کاشت گندم دیم مشخص نمود بدین منظور اقدام به تحلیل داده‌های اقلیمی بارندگی ودما نموده ودر گام اول تاریخ کاشت مناسب با توجه به میزان بارندگی که در یک یا دو روز متوالی 5 میلی متر یا بیشتر باشد تعیین گردید. سپس مراحل مختلف رشد گندم دیم بر اساس محاسبه GDD مراحل مختلف بدست آمد. در مرحله بعد به بررسی بارش سالیانه، پاییزه، بهاره و خرداد ماه پرداخته و متوسط آنها تعیین گردید.همچنین احتمال وقوع دمای مناسب جوانه زنی، دمای حداکثر 25و30 درجه سانتی گراد در مرحله گلدهی و مرحله پر شدن دانه محاسبه گردید.مقادیر محاسبه شده در محیط GIS به پهنه‌های مختلف تبدیل شده و با بهره گیری از روش همپوشانی کلیه لایه ها ابتدا ارزش وزنی داده شد و بعد تلفیق شدند در نهایت اطلس گندم دیم استان زنجان با 4 پهنه بسیار مناسب،مناسب،متوسط و ضعیف بدست آمد.همانطور که از نقشه پیداست مناسب ترین مناطق کاشت گندم دیم در قسمتهای شمال و مرکز خدابنده و قسمت شرقی ایجرود می‌باشد.در انتها به بر آورد میزان تولید محصول پرداخته و با توجه به میزان عملکرد در استانهای همجوار که دارای آب وهوای مشابه وعملکرد بالاتری هستند متوسط عملکرد برای استان زنجان محاسبه و میزان تولید بر آورد گردید که نسبت به تولید واقعی 30 در صد افزایش را نشان داد.

واژه‌های کلیدی: اطلس، گندم دیم،GIS، درجه-روزهای رشدGDD، تاریخ کاشت