زیست شناسی بید سیب زمینیPhthorimaea operculella (Lepidoptera: Gelechiidae) روی برگ ده رقم سیب زمینی در شرایط آزمایشگاهی

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 7، دوره 27، شماره 1 - شماره پیاپی 22، فروردین 1392، صفحه 55-63   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v27i1.22156

نویسندگان

نادر اسماعیلی^* ؛ علی گلی زاده؛ هوشنگ رفیعی دستجردی؛ جبرائیل رزمجو

دانشگاه

چکیده

بید سیب زمینی،(Zeller) (Lepidoptera: Gelechiidae) Phthorimaea operculella یکی از مهم ترین آفات سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) در انبار ها و مزارع در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری می باشد. پارامترهای زیستی این آفت داخل اتاقک رشد با شرایط دمای 1 ± 24 درجه ی سانتی گراد و رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره ی نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی روی برگ 10 رقم سیب زمینی شامل آگریا، آگاتا، آلمیرا، آریندا، بانبا، فیانا، مارفونا، راموس، ساتینا و ولوکس مورد بررسی قرار گرفت. میانگین طول دوره ی رشد (از تخم تا حشره ی کامل) بید سیب زمینی بین ارقام مختلف سیب زمینی به طور معنی داری متفاوت بود. بیشترین طول دوره رشد این آفت روی برگ های رقم مارفونا (20/0±47/29 روز) مشاهده شد. کوتاه ترین طول عمر و دوره ی زندگی بید سیب زمینی به ترتیب روی برگ های ارقام فیانا و ولوکس بدست آمد. بین طول دوره های قبل از تخم ریزی، طول دوره تخم ریزی و میزان باروری روزانه ی بید سیب زمینی روی برگ ارقام مورد آزمایش اختلاف معنی داری وجود نداشت در حالی که طول دوره ی پس از تخم ریزی و مقدار باروری کل بید سیب زمینی روی ارقام مختلف سیب زمینی به طور معنی داری متفاوت بودند. کوتاه ترین دوره ی تخم ریزی این آفت، 35/0±57/2 روز روی برگ های رقم مارفونا به دست آمد. کم ترین میزان باروری کل حشرات ماده روی برگ های رقم مارفونا (21/4± 61/44 تخم ) بود. بر اساس این نتایج بید سیب زمینی عملکرد نسبتاً پایینی روی برگ رقم مارفونا داشته و در نتیجه این رقم در مقایسه با سایر ارقام مورد آزمایش نسبت به این آفت مقاوم تر بوده و می توان از این رقم در قالب یک برنامه ی مدیریت تلفیقی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

ارقام سیب زمینی؛ بید سیب زمینی؛ زیست شناسی؛ ارقام مقاوم