اثرات اسانس گیاه دارویی بومی مروتلخ (Salvia mirzayanii) بر تخمیر میکروبی شکمبه و قابلیت هضم مواد مغذی با استفاده از سیستم تولید گاز و کشت پیوسته دو جریانه

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 8، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 17، فروردین 1393   

نوع مقاله: علمی پژوهشی - تغذیه نشخوارکنندگان

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v6i1.21016

نویسندگان

یونس اولادشنبه؛ محسن ساری^* ؛ مرتضی چاجی؛ طاهره محمدآبادی؛ محمد بوجارپور

دانشکده علوم دامـی و صـنایع غـذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، خوزستان، ایران.

چکیده

هدف از این مطالعه بررسی اثرات سطوح مختلف اسانس مروتلخ (Salvia mirzayanii) بر خصوصیات تخمیر شکمبه‌ای با استفاده از تکنیک تولید گاز و سیستم کشت پیوسته دوجریانه بود. آزمایش تولید گاز با افزودن سطوح 0، 400، 800، 1200، 1600، 2000، 2400 و 4800 میلی‏گرم اسانس به یک لیتر محیط کشت انجام شد. در مرحله بعد پنج فرمنتر کشت پیوسته دو جریانه (1750 میلی‌لیتر) در سه دوره متوالی 9 روزه مورد استفاده قرار گرفت. دما C°5/38 و نرخ رقت فاز مایع (10 درصد بر ساعت) و فاز جامد (5 درصد بر ساعت) ثابت نگه داشته شد. فرمنترها روزانه با 120 گرم ماده خشک تغذیه ‌شدند. تیمارها با چینش طرح بلوک کاملاً تصادفی شامل سطوح مختلف اسانس (0، 800، 1600 و 2400 میلی‏گرم در لیتر) و یک سطح موننسین (1/0 درصد ماده خشک جیره) بود. افزودن اسانس مروتلخ به جیره موجب کاهش پتانسیل تولید گاز، تجزیه پذیری ماده آلی و پروتئین میکروبی شد. قابلیت هضم ماده آلی و NDF در سطح 800 میلی‏گرم در لیتر اسانس نسبت به تیمار شاهد در سیستم کشت پیوسته دوجریانه به طور معنی‏داری افزایش یافت. غلظت نیتروژن آمونیاکی قبل از خوراک صبح در تیمارهای با سطح 1600 و 2400 میلی‏گرم در لیتر نسبت به تیمار شاهد پایین‏تر بود. میانگین غلظت نیتروژن آمونیاکی در 8 ساعت پس از خوراک دهی در بالاترین سطح اسانس (2400 میلی‏گرم در لیتر) کم‏ترین مقدار را داشت. نتایج مشخص نمود که اسانس مروتلخ خواص ضد میکروبی داشته و می‌تواند تخمیر شکمبه‌ای را تحت تاثیر قرار دهد. استفاده از سطح پایین روغن‏های ضروری موجود در اسانس مروتلخ می‏تواند بهبود دهنده قابلیت هضم مواد مغذی در شکمبه باشد.

کلیدواژه‌ها

اسانس مروتلخ؛ قابلیت هضم مواد مغذی؛ کشت پیوسته دوجریانه