تحلیلی انتقادی از مسألة جنسیت و زنانگی در تفکّر ابن‌عربی

جستارهای نوین ادبی

مقاله 4، دوره 47، شماره 1 - شماره پیاپی 184، خرداد 1393، صفحه 103-124   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jls.v47i1.25426

نویسنده

ملیحه علیزاده^*

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در میان منابع تصوف، آثار ابن‌عربی حاکی از نگاهی متعالی و مثبت به مسئلة زنانگی است. این مقاله بر آن است تا نشان دهد در پس نگاه استعلایی او به زن، تقابل‌های دوگانه‌ای که از نظرگاه هلن سیکسو، مبنای برخوردهای متفاوت با زن و مرد قرار گرفته و در نهایت به شکل‌گیری نگاهی مردسالار می‌انجامد، خودنمایی می‌کند. در بخش نخست مقاله، مبانی هستی‌شناسانه‌ای که بر نحوۀ برخورد ابن‌عربی با مسئلۀ زنانگی مؤثّرند مطرح شده و در بخش‌های بعدی، نظرگاه‌های منفی و مثبت او به زن که نمایانگر تفکر او دربارۀ مشخّصه‌های جنسیتی است مورد تحلیل قرار می‌گیرد. در خلال چنین تحلیلی، دگردیسی عناصر مردسالارانه به مفاهیم متافیزیکی در تفکر ابن‌عربی نشان داده می‌شود.

کلیدواژه‌ها

هستی‌شناسی عرفانی