ارزیابی تأثیر تراکم بوته و الگو های کشت بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia royleana Benth.)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 5، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 20، تیر 1393، صفحه 229-237   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v6i2.39365

نویسندگان

علیرضا کوچکی^{* 1}؛ سارا بخشائی¹؛ علی تبرائی¹؛ لیلا جعفری²

¹گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر الگو و تراکم کشت بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia royleana Benth.) آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش عبارت بودند از تراکم های مختلف کاشت در سه سطح 60، 70، 80 بوته در متر مربع و روش های کشت در سه سطح جوی و پشته ای، کرتی خطی و کرتی درهم. صفات اندازه گیری شده شامل صفات کمی از جمله ارتفاع، تعداد شاخه جانبی، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت و صفات کیفی شامل میزان موسیلاژ بذر، فاکتور تورم و عملکرد موسیلاژ بود. نتایج نشان داد که تراکم های مختلف کشت بر صفات کمی این گیاه به جز وزن هزار دانه تأثیر معنی داری داشت (05/0p≤). تاثیر تراکم بوته بر صفات کیفی به جز عملکرد موسیلاژ معنی دار نبود. الگوهای مختلف کشت نیز به جز ارتفاع بوته گیاه بالنگو بر سایر صفات تاثیر معنی داری نداشت. با این حال بیشترین میزان صفات کمی و کیفی به روش جوی و پشته ای اختصاص داشت. بررسی اثرات متقابل تراکم و الگوی کاشت، نشان داد که بیشترین عملکرد بذر و موسیلاژ در تراکم 80 بوته در متر مربع همراه با الگوی کشت جوی و پشته ای به دست آمد. عدم تأثیر معنی دار الگوی کاشت و تراکم بر وزن دانه نشان می دهد که بالنگو می تواند شرایط محیطی را به خوبی تحمل نماید که این یکی از ویژگی های مهم برای انتخاب و توسعه کاشت گیاهان می باشد.

کلیدواژه‌ها

عملکرد؛ فاکتور تورم؛ موسیلاژ

مراجع

Al-Ramamneh, E.A.D.M. 2009. Plant growth strategies of )Thymus vulgaris L.( in response to population density. Industrial Crops and Products 30: 389-394.

Beheshti, A., Koocheki, A., and Nasiri Mahallati, M. 2002. The effect of planting pattern on light interception and radiation use efficiency in canopy of three maize cultivar. Seed and Plant Improvement Journal 18: 417-431.

Biyabani, A. 2008. The effect of planting patterns (row spacing and plant to plant in row) on the green yield pea garden (Pisum sativum var. Shamshiri). Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources 15: 39-43.

Board, J.E., and Harville, B.G. 1996. Growth dynamics during the vegetative period affects yield of narrow-row, late-planted soybean. Agronomy Journal 88:567-572.

Berimavandi, A.R., Hashemabadi, D., Ghaziani, M.V.F., and Kaviani, B. 2011. Effects of plant density and sowing date on the growth, flowering and quantity of essential oil of (Calendula officinalis L.). Journal of Medicinal Plant Research 5: 5110-5115.

Callan, N.W., Yokelson, T., Wall-MacLane, S., Westcott, M.P., Miller, J.B., and Ponder, G. 2005. Seasonal trends and plant density effects on cichoric acid in (Echinacea purpurea L.) moench. Journal of Herbs, Spices and Medicinal Plants 11: 35-46.

Douglas, J.A., Follett, J.M., and Heaney, A.J. 2002. The effect of plant density on of valerian root. Acta Horticulture 426: 264-272.

El-Gendy, S.A., Hosni, A.M., Ahmed, S.S., and Sabri, R.M. 2001. Sweet basil (Ocimum basilicum L.) productivity under different organic fertilization and inter-plant spacing levels in anewly reclaimed land in Egypt. Annals of Agricultural Science (Cairo) 46: 319-338.

Jones, G., and Valamoti, S.M. 2005. Lallemantia, an imported or introduced oil plant in bronze age northern Greece. Vegetation History and Archaeobotany 14: 571-577.

Koocheki, A., Hosseini, M., and Khazaee, H. 2008. Sustainable Agriculture Systems. Jihad Daneshgahi Publication of Mashhad, Mashhad, Iran 173 pp. (In Persian)

Latmahalleh, D.A., Niyaki, S.A.N., and Vishekaei, M.N.S. 2011. Effects of plant density and planting pattern on yield and yield components of iranian ox-tongue (Echium amoenum Fisch. and Mey.) in North of Iran. Journal of Medicinal Plant Research 5: 932-937.

Malavya, B.K., and Dutt, S. 1941. Chemical examination of the fixed oil derived from the seeds of (Lallenamntia royleana Benth.) or Tukhm-i-malanga. Proceedings of the Indian Academy of Sciences - Section A 14: 80-84.

Noroozpoor, G., and Rezvani Moghaddam, P. 2006. Effect of different irrigation intervals and plant density on oil yield and essences percentage of black cumin (Nigella sativa L.). Journal of Pajouhesh and Sazandegi 73: 133-138. (In Persian with English Summary)

Ohler, T.A., and Mitchell, C.A. 1995. Effects of carbon dioxide level and plant density on cowpea canopy productivity for a bioregenerative life support system. Life support & biosphere science: International Journal of Earth Space 2: 3-9.

Omidbeigi, R. 1995. Production and Processing Approaches of Medicinal Plants. Vol (1). Astanghods Razavi Publication, Mashhad, Iran 286 pp. (In Persian)

Ozuniduji, A., Esfehani, M., Samizadeh Lahiji, H., and Rabiee, M. 2007. Effect of planting pattern and plant density on growth indices and radiation use efficiency of apetalous and petalled flowers rapeseed (Brassica napus L.) cultivars. Iranian Journal of Agricultural Science 9(4): 382-400.

Roohi Nogh, A. 2011. Effect of organic fertilizers and plant density on quantitative and qualitative characteristics of Balangu (Lallenamntia royleana B.). MSc Thesis. Faculty of Agricalture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

Sarmadnia, G., and Koocheki, A. 2003. Crop Physiology. Jihad Daneshgahi Publication, Mashhad, Iran 387 pp. (In Persian)

Tabrizi, L. 2004. Effect of water stress and manure on quantitative and qualitative characteristics of (Plantago ovata L.) and (Plantago psyllium L.). MSc Thesis in Agronomy, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

Taheri Asghari, M. 2010. Effect of water stress on some characteristics of (Cichorium intybus L.) under different plant densities . Journal of Crop Ecophysiology 2: 147-155.

Valamoti, S.M., and Jones, G. 2010. Bronze and oil: A possible link between the introduction of tin and Lallemantia to northern Greece. Annual of the British School at Athens 105: 83-96+xv.

Zargari, A. 1989. Medicinal Plants. Tehran University Publication, Tehran, Iran 3750 pp. (In Persian)