شناسائی مکانیزم انتقال قیمت در بازار خرمای ایران (کاربرد مدل گارچ دومتغیره)

مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 7، دوره 30، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 70-79   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v30i1.48798

نویسندگان

حبیبه شرافتمند^* ؛ علی اکبر باغستانی

دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

قیمت‌های بازار، مکانیزم‌ اولیه‌ای می باشند که سطوح مختلف بازار را به هم پیوند داده و شوک‌های وارده به هر سطح بازار را به سطح تولیدکننده، عمده ‌فروشی و خرده ‌فروشی انتقال می‌دهد. بررسی چگونگی انتقال قیمت در سطوح مختلف بازار، به گونه‌ای مرتبط با کارایی نظام بازاریابی بوده و رفاه تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را متاثر می‌سازد. مطالعه حاضر چگونگی مکانیزم انتقال قیمت را در بازار خرما طی دوره 1391:4-1361:1 با استفاده از مدل گارچ دو متغیره به روش بردار مشخصه مورد بررسی قرار داد. نتایج آزمون همگرائی جوهانسن حاکی از ارتباط بلندمدت میان شاخص بهای تولیدکننده و شاخص بهای مصرف‌کننده خرما می باشد. نتایج آزمون علیت گرنجر نشان داد که یک رابطه علی یک طرفه از شاخص بهای مصرف‌کننده به سمت شاخص بهای تولیدکننده وجود دارد. نتایج همچنان حاکی از آن است که نرخ تغییر در قیمت‌های مصرفی به طور جزئی باعث تغییر در قیمت‌های تولیدی می‌شود به طوریکه یک واحد افزایش در شاخص قیمت مصرف‌کننده به میزان کمتر از یک واحد (003/0 واحد) شاخص قیمت تولیدکننده را افزایش می‌دهد به عبارت دیگر انتقال قیمت در بازار خرما به صورت ناقص انجام می‌گیرد. لذا در راستای سیاست‌های اصلاح نظام ناقص بازار خرما و ایجاد ثبات درآمد تولیدکنندگان، توصیه می‌شود دولت با اجرای سیاست های تنظیم بازار و حضور به موقع دستگاه مباشر در بازار خرید این محصول در فصل برداشت و انجام اقدامات حمایتی و ساختاری همانند انبارداری و بسته بندی به موقع و مناسب، منجر به انتقال متعادل قیمت و نتیجتا افزایش رفاه تولیدکننده و مصرف کننده گردد.

کلیدواژه‌ها

آزمون هگی؛ انتقال قیمت؛ بازار ناکارا؛ BV GARCH

مراجع

1- Abdulai A. 2000. Spatial price transmission and asymmetry in the Ghanaian maize market” Journal of Development Economics. 63: 327-349.

2- Ahmadi Shadmehri M.T., and Ahmadi M. 2010. Asymmetric price transmission in Iran milk market. Journal of Quantitative Economics (economic analysis). Vol. 7(3):133-156.(in Persian).

3- Ardi Bazar H., and Moghadasi R. 2009. Identification of fluctuation sources in producer price of agricultural products (Case Study: Veal and poultry). Journal of Ecophysiology of Crops (Agricultural Science), 3(11): 83-97. (in Persian).

4- Aguiar D. R. D., and Santana J. A. 2002. Asymmetry in farm to retail price transmission: Evidence from Brazil. Agribusiness, Vol. 18 (1): 37–48.

5- Balcombe K., Bailey D., and Brooks J. 2007. Threshold effects in price transmission: the case of Brazilian Wheat, Maize and Soya prices. American Journal of Agricultural Economics, 89: 308-323.

6- Bakucs L.Z., and Fertő I. 2006. Marketing margins and price transmission on the Hungarian beef market. Acta Agriculturae Scand Section C, 3: 151-160.

7- Babula R., and Bessler D.A. 1990. The corn-egg price transmission mechanism. Southern Journal of Agricultural Economics, 22(2): 79-86.

8- Bollerslev T., Engle R. F., and Wooldridge J. M. 1988. A capital asset pricing model with time-varying covariances. The Journal of Political Economy, 96: 116-131.

9- Capps Jr. O., and Sherwell P. 2005. Spatial asymmetry in farm-retail price transmission associated with fluid milk products. Selected Paper prepared for presentation at the American Agricultural Economics Association Annual Meeting, Providence, Rhode Island.

10- Floros C. 2006. Causality and price transmission between Fish prices: New Evidence from Greece and UK. European Journal of Social Sciences, 2: 147-159.

11- Ghahramanzadeh M., and Falsafian A. 2012. The effect of price spillover fluctuations in the veal market in Tehran. Journal of Agricultural Economics and Development, 26(1): 31-40. (In Persian).

12- Guillen J., and Franquesa R. 2007. Analysis of the price transmission along the Spanish market chain for different seafood products, www.eafe-fish.eu. 1-15.

13- Hosseini S.S., and Ghahramanzadeh M. 2006. Asymmetric adjustment and price transmission in red meat market. Journal of Agricultural Economics and Development. Vol. 14(53): 1-22. (in Persian).

14- Hosseini S.S., and Nikokar A. 2006. Evaluation of price transmission pattern in Iranian chicken market and its effect on market margin. Iranian Journal of Agricultural Science, 2(1): 2-37. (in Persian).

15- Hosseini S.S., and Doorandish A. 2006. Analysis of price transmission pattern of Iranian pistachio in the world market. journal of agricultural sciences, 1: 1-9. (in Persian).

16- Heydari H., and Molabahrami A. 2010. Optimization stock portfolio based on multivariate GARCH models: Evidence from Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Research, 12(30): 35-56. (in Persian).

17- Homayon Poor M., and Hosseini S.S. 2008. Dates price transmission in global markets. Sixth Conference of Agricultural Economics Karaj, Iran. (in persian).

18- Hylleberg S., Engle R. F., Granger C. W. J., and Yoo B. S. 1990. Seasonal integration and co integration. Journal of Econometrics, 44: 215–238.

19- Kuiper W.E., Lutz C., and Van Tilburg A. 2003. Vertical price leadership: on local maize markets in Benin. Journal of Development Economics, 21: 417-433.

20- Meyer J. 2003. Measuring market integration in the presence of transaction costs: A threshold vector error correction approach. Contributed Paper selected for presentation at the 25th International Conference of Agricultural Economists, August 16-22.Durban, South Africa.

21- Moghaddasi R. 2009. Price Transmission in agricultural markets: An Iranian Experience. American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci. 6 (1): 70-75.

22- Mollazehi M. 2013. Evaluation of market structure and its continuity (Case of study: Dates of Sistan and Baluchestan). Master thesis. School of Management and Accounting, University of Sistan and Baluchestan. (in Persian).

23- Morab A., and Moghadasi R. 2007. Study of price transmission from farm to retail market of agricultural products (Case Study: potato and tomato). Sixth conference of Agricultural Economics, Vol. 1(3):83- 94. (in Persian).

24- Noroozi GH., and Moghadasi R. 2010. Study price transmission in Meat market of Mazandaran. Journal of Commerce, 56: 177-194. (in Persian).

25- Rahmani R., and Esmaeili A.K. 2010. Analysis of price transmission in Chicken market in Fars. Journal of economic research in agricultural development, 41(3): 275-286. (in Persian).

26- Rezitis A. 2003. Mean and volatility spillover effects in Greek producer-consumer meat prices. Applied economics letters. Vol. 10: 381-384.

27- Sherei M., and Mehrabi Boshrabadi H. 2012. Price transmission pattern of Iranian dates on the world market. National Conference and Science Festival Dates in Iran, Kerman. University of Kerman. (in Persian).

28- Varra P., and Goodwin B. K. 2005. Analysis of price transmission along the food chain. OECD Food Agricultural and Fisheries Working Paper. Vol. 3, OECD Paris.

29- www.Iana.ir