اثر شوری بر جوانه‌زنی سه گونه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، کاسنی (Cichorium intybus L.) و کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.)

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 10، دوره 8، شماره 5 - شماره پیاپی 19، آذر و دی 1389، صفحه 818-823   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v8i5.8024

نویسنده

محمد جواد ثقه الاسلامی^*

چکیده

چکیده
شوری یکی از مهم‌ترین عواملی است که تولید محصولات مختلف در نواحی خشک و نیمه‌خشک را محدود می‌سازد. جوانه‌زنی بذر یک مرحله بحرانی در طول دوره رشد و نمو گیاه است و تحمل شوری در این مرحله از رشد، به جهت استقرار گیاهانی که در خاک‌های شور رشد می‌کنند از اهمیت خاصی برخوردار است. در این آزمایش اثر شوری روی جوانه زنی بذر سه گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، کاسنی (‍Cichorium intybus L.) و کنگر‌فرنگی (‍Cynara scolymus L.) مورد بررسی قرار گرفت. سطوح شوری که با استفاده از نمک طعام ایجاد شد شامل 5 سطح شوری با EC صفر، 2، 4، 6 و 8 دسی‌زیمنس بر متر بود. طرح آزمایشی از نوع کاملا تصادفی با سه تکرار بود. 100 بذر برای هر تیمار روی کاغذ صافی که داخل پتری‌دیش گذاشته شده بود قرار گرفت. آزمایش در شرایط کنترل شده و درون ژرمیناتور انجام شد. تنش شوری طول گیاهچه مرزه و وزن گیاهچه کنگر را به‌طور معنی‌داری کاهش داد. سطوح بالای شوری درصد جوانه‌زنی مرزه را کاهش داد، اما پایین‌ترین سطح شوری ( EC2 دسی‌زیمنس بر متر) جوانه‌زنی آن ‌را تحریک کرد. شوری اثر معنی‌داری بر درصد جوانه‌زنی کاسنی و کنگر نداشت. سرعت جوانه‌زنی مرزه و شاخص بنیه بذر آن در تیمارهای شوری کاهش یافت. به‌طور کلی در این پژوهش مشخص شد که فرآیند جوانه‌زنی مرزه نسبت به دو گونه کاسنی و کنگر فرنگی، به شوری حساس‌تر است.

واژه‌های کلیدی: شوری، جوانه‌زنی، گیاهچه، بنیه بذر، گیاهان دارویی