مقایسه نتایج دما- فشارسنجی دگرگونی با استفاده از ترموکالک و تریاک- دومینو جهت مطالعه هورنفلس های کالک- سیلیکات منطقه چشین، همدان

زمین شناسی اقتصادی

مقاله 1، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 21، 1398، صفحه 195-209   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/econg.v11i2.66002

نویسندگان

هاله قربانی^{* 1}؛ محسن مؤذن¹؛ عادل ساکی²

¹دانشگاه تبریز

²دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

منطقه مورد بررسی در اطراف روستای چشین و جنوب همدان واقع‌ شده است. هورنفلس‌های کالک- سیلیکات در نتیجه نفوذ باتولیت الوند در سنگ میزبان آهکی تشکیل‌شده است. این پژوهش با هدف مقایسه نتایج دما- فشارسنجی حاصل از دو نرم‌افزار تریاک- دومینو و ترموکالک انجام‌شده است. داده­‌های مورد‌ استفاده در نرم­‌افزار تریاک- دومینو شیمی‌کل سنگ است که به‌وسیله آن­ به بررسی روابط فازی به‌روش شبه ­مقاطع پرداخته‌شده است و فشار دگرگونی برای هورنفلس‌های کالک- سیلیکات مورد بررسی تخمین‌زده شده است. با استفاده از نرم‌افزار ترموکالک نیز تعادلات ترمودینامیکی کانی­‌ها و واکنش­‌های تعادلی چندگانه بررسی و فشار و دمای دگرگونی محاسبه‌شده است. مدل‌سازی انجام‌شده با استفاده از این دو نرم‌افزار، ضمن تأیید یکدیگر، دما را در حدود 500 تا 550 درجه سانتی­‌گراد و فشار را در حدود 5/2 تا 5/3 کیلوبار نشان می­‌دهد. دما و فشار دگرگونی بر اساس کسر مولی کلسیم و منیزیم برای گارنت و کلینوپیروکسن، دمای محاسبه‌شده را تأیید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

هورنفلس های کالک- سیلیکات؛ شبه مقاطع؛ دما و فشار؛ ترموکالک؛ تریاک- دومینو؛ همدان

مراجع

Alavi, M., 2004. Regional stratigraphy of the Zagros fold-thrust belt of Iran and its pro foreland evolution. American Journal of Science, 304(1): 1–20.

Ahmadi Khalaji, A. and Tahmasbi, Z., 2016. Mineral chemistry of garnet in pegmatite and metamorphic rocks in the Hamedan area. Journal of Economic Geology, 7(2): 243–258. (in Persian with English abstract)

Baharifar, A., 2004. Petrology of metamorphic rocks in Hamedan region. Ph.D. thesis, Tarbiat Moallem University of Tehran, Tehran, Iran, 174 pp. (in Persian with English abstract)

De Capitani, C. and Petrakakis, K., 2010. The computation of equilibrium assemblage diagrams with Theriak/Domino software. American Mineralogist, 95(7): 1006–1016.

Eghlimi, B., 2000. Geological map of Hamadan, scale 1: 100000. Geological Survey and Mineral Exploration. (in Persian)

Ghorbani, H., Moazzen, M. and Saki, A., 2016a. Investigate the retrograde metamorphism in calc- silicate rocks within the Alvand thermal aureole. Iranian Journal of Geology, 10(40): 33–43. (in Persian with English abstract)

Ghorbani, H., Moazzen, M. and Saki, A., 2016b. Investigate the Mineral Chemistry and P-T Estimation of Formation of Diopside, Garnet and Coexisting Minerals in the Calc- silicate Hornfelses from the Alvand Metamorphic Aureole, Hamadan, West of Iran. Journal of Earth Science, 26(101): 139–146. (in Persian with English abstract)

Haghighi Bardineh, S.N., Zarei Sahamieh, R., Zamanian, H. and Ahmadi Khalaji, A., 2019. Petrology, geochemistry and tectonic setting studies in magmatic complex generating the Takht Fe-skarn deposit, NW Hamedan. Journal of Economic Geology, 10(2): 497–535. (in Persian with English abstract)

Hensen, B.J., 1971. Theoretical phase relations involving cordierite and garnet in the system MgO-FeO- Al2O3-SiO2. Contributions to Mineralogy and Petrology, 33(3): 191–214.

Hoschek, G., 2004. Comparison of calculated P-T pseudosections for a kyanite eclogite from the Tauern Window, Eastern Alps, Austria. European Journal of Mineralogy, 16(1): 59–72.

Kerrick, D.M., 1991. Contact metamorphism. Mineralogical Society of America, United States, 672 pp.

Maanijou, M., Vafaei Zad, M. and Aliani, F., 2016. Fluid inclusion and sulfur stable isotope evidence for the origin of the Ahangran Pb-Ag deposit. Journal of Economic Geology, 7(2): 17–18. (in Persian with English abstract)

Moazzen, M. and Oberhӓnsli, R., 2009. Whole rock and relict igneous clinopyroxene geochemistry of ophiolite-related amphibolites from NW Iran-Implication for protolith nature. Neues Jahrbuch für Mineralogie Abhandlungen. Journal of Mineralogy and Geochemistry, 185(1): 51–62.

Moazzen, M., Torabi Asl, S. and Omrani, H., 2015. Temperature and pressure of metamorphism, phase stability and chemical zoning in garnet and biotite of metamorphic rocks of Jandag region using quasi-sectional method. Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 23(4): 651–660. (in Persian with English abstract)

Mohajjel, M., Fergusson, C.L. and Sahandi, M.R., 2003. Cretaceous-Tertiary convece and continental collision, Sanandaj- Sirjan Zone, western Iran. Journal of Asian Earth Sciences, 21(1): 397–412.

Omrani, H., Moazzen, M., Oberhänsli, R., Tsujimori, T., Bousquet, R. and Moayyed, M., 2013. Metamorphic history of glaucophane-paragonite-zoisite eclogites from the Shanderman area, northern Iran. Journal of Metamorphic Geology, 31(8): 791–812.

Powell, R. and Holland, T.J.B., 1988. An internally consistent thermodynamic dataset with uncertainties and correlations. III. Application methods, worked examples and a computer program. Journal of Metamorphic Geology, 6(2): 173–204.

Sadeghian, M., 1994. Petrology study of igneous rocks and metamorphic changes in Cheshmeh Ghasaban Hamadan region. M.Sc. thesis, Tehran University, Tehran, Iran, 268 pp. (in Persian with English abstract)

Saki, A. and Pourkaseb, H., 2012. Physicochemical conditions of skarn formation in contact of the Alvand batholith with the meta-calcareous rocks, Hamedan, western Iran. Journal of Economic Geology, 4(1): 123–134. (in Persian with English abstract)

Sarabi, F., 1973. Optical mineralogy. Publication and printing of Tehran University, Theran, 453 pp.

Sepahi, A.A., Whitney, D.L. and Baharifar, A.A., 2004. Petrogenesis of And-Ky-Sil veins and host rocks, Sanandaj- Sirjan metamorphic belt, Hamadan, Iran. Journal of Metamorphic Geology, 22(2): 119–134.

Spear, F.S., 1993. Metamorphic phase equilibra and pressure-temperature-time paths. Monograph. Mineralogical Society of America, Washington, 799 pp.

Stocklin, J., 1968. Structural history and tectonics of Iran, a review. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 52(7): 1229–1258.

Whitney, D.L. and Evans, B.W., 2010. Abbreviation for names of rock–forming. Minerals. American Mineralogist, 95(1): 185–