تجزیه و تحلیل تغییرات مکانی ماکروفون خاک در جنگل های حاشیه رودخانه کرخه

آب و خاک

مقاله 11، دوره 24، شماره 6، بهمن 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.7499

نویسندگان

شایسته غلامی¹؛ سید محسن حسینی^{* 1}؛ جهانگرد محمدی²؛ عبدالرسول سلمان ماهینی³

¹دانشگاه تربیت مدرس

²دانشگاه شهرکرد

³دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

چکیده
اطلاعات در مورد الگوی مکانی تنوع زیستی خاک علیرغم اهمیت اثرات آن روی فرآیندهای اکوسیستم، بسیار اندک است. این تحقیق جهت بررسی الگوی مکانی پارامترهای تنوع زیستی ماکروفون خاک در جنگل های حاشیه رودخانه کرخه انجام گرفت. ماکروفون خاک با استفاده از 200 نقطه نمونه، روی ترانسکت هایی موازی با فاصله 5/0 کیلومتر از یکدیگر و عمود بر رودخانه نمونه برداری شدند. فاصله 500 متر به عنوان فاصله ی پایه نمونه برداری در نظر گرفته شد اما در فواصل کمتر نیز به عنوان سلسله مراتبی در مقیاس نمونه برداری در محل های مختلف به صورت تصادفی و هدف مدار، ‌نمونه ها جمع آوری شدند. نمونه برداری به روش دستی، در قطعات نمونه ای به ابعاد 50 سانتی متر × 50 سانتی متر تا عمق 25 سانتی-متر صورت گرفت. فراوانی (تعداد کل ماکروفون در هر قطعه نمونه)، شاخص های تنوع Shannon H، یکنواختیSheldon و غنای Menhinick پس از محاسبه، با استفاده از روش های زمین آماری(واریوگرام) برای بررسی و کمی کردن همبستگی مکانی، مورد تحلیل قرار گرفتند. واریوگرام ها کروی بوده و وجود همبستگی مکانی را نشان دادند. دامنه تاثیر برای فراوانی، تنوع ، غنا و یکنواختی به ترتیب، 1724، 1326، 1825 و 1450 متر بود. نسبت اثر قطعه ای به حد آستانه بالا بود (فراوانی 52 درصد، یکنواختی 35 درصد ، غنا 53 درصد و تنوع 55 درصد) که دلیل آن می تواند تغییرپذیری ذاتی جانداران خاکزی یا تغییرات تصادفی مقادیر شاخص ها باشد که در فواصل کمتر از فواصل نمونه برداری بروز می نماید. نقشه ها ی کریجینگ نشان دادند که شاخص ها، الگوی تصادفی نداشته و دارای توزیع مکانی می باشند.

واژه های کلیدی: الگوی مکانی، ماکروفون خاک، زمین آمار، واریوگرام، کریجینگ