تأثیر پوشش چیتوزان بر خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی انگور رقم فخری در طول دوره انبارداری

ماشین های کشاورزی

مقاله 8، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 18، 1398، صفحه 347-364   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jam.v9i2.69423

نویسندگان

سعید خدامرادی؛ ابراهیم احمدی^*

گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

در این تحقیق خواص فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و رئولوژیکی انگور فخری در طول دوره نگهداری مورد بررسی قرار گرفته است. انگور فخری پس از برداشت از باغات استان همدان با استفاده از پوشش چیتوزان در سه غلظت (5/0، 1 و 2 درصد) پوشش‌دهی شده و در دو دمای محیط و یخچال (4 درجه سانتی‌گراد) نگهداری شده است. در طول دوره نگهداری هر 5 روز یک‌بار خواص فیزیکی (افت وزن، درصد رطوبت و تغییرات شاخص رنگ)، خواص شیمیایی (pH و TSS)، خواص مکانیکی (نیروی بیشینه، نیروی شکست و مدول الاستیسیته) و خواص رئولوژیکی (زمان تنش‌آسایی و مقدار تنش‌آسایی) مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج تجزیه واریانس نشان‌دهنده آن بود که اثرات اصلی دما، دوره نگهداری و پوشش چیتوزان و برخی از اثرات متقابل آن‌ها تأثیر معنی‌داری در سطح 1 درصد بر خواص فیزیکی و شیمیایی انگور فخری داشته‌اند. بیشترین افت وزن 66/10 درصد در نمونه پوشش‌دهی شده با چیتوزان 5/0 درصد نگهداری شده در دمای محیط اتفاق افتاد. کمترین میزان اختلاف رنگ برای نمونه‌های پوشش‌دهی شده با چیتوزان 2 درصد نگهداری شده در دمای یخچال مشاهده شد. کمترین نیروی بیشینه در آخرین روز دوره برای نمونه‌های شاهد نگهداری شده در دمای محیط بوده است. دوره نگهداری تأثیر معنی‌داری در سطح 1 درصد بر مدول الاستیسیته دارد درحالی‌که تأثیر پوشش بر این پارامتر معنی‌دار نبوده است. نتایج نشان‌دهنده آن بود که استفاده از پوشش چیتوزان تأثیر مستقیمی در افزایش زمان و مقدار تنش‌آسایی انگور فخری داشته است به‌نحوی‌که در طول دوره نگهداری کاهش هر دو پارامتر در نمونه‌های پوشش‌دهی شده نسبت به نمونه‌های شاهد کمتر بوده است.

کلیدواژه‌ها

انبارداری؛ انگور فخری؛ پوشش چیتوزان؛ خواص کیفی؛ رئولوژی

مراجع

1. Bautista-Banos, S., A. N. Hernandez-Lauzardo, M. G. Velazquez-del Valle, M. Hernandez-Lopez, E. Ait Barka, E. Bosquez-Molina, and C. L. Wilson. 2006. Chitosan as a potential natural compound to control pre and postharvest diseases of horticultural commodities. Crop Protection 25:108-118.

2. Bravin, B., D. Peressini, and A. Sensidoni. 2004. Influence of emulsifier type and content on functional properties of polysaccharide lipid-based edible films. Journal of Agricultural and Food Chemistry 52: 6448-6455.

3. Chi, S., S. Zivanovic, J. Weiss, and F. A. Draughon. 2003. Antimicrobial properties of chitosan films enriched with essential oils, Food Microbiology: Control of food borne microorganisms by antimicrobials IFT Annual Meeting – Chicago, jul. 18-21.

4. Chien, P. J., F. Sheu, and H. R. Lin. 2007. Coating citrus (Murcott tangor) fruit with low molecular weight chitosan increases postharvest quality and shelf life. Food Chemistry 100:1160-1164.

5. Cong, F., Y. Zhang, and W. Dong. 2007. Use of surface coatings with natamycin to improve the storability of Hami melon at ambient temperature. Postharvest Biology and Technology 46: 71-75.

6. Del-Valle, V., P. Hernandez-Muñoz, A. Guarda, and M. Galotto. 2005. Development of a cactus-mucilage edible coating (Opuntia ficus indica) and its application to extend strawberry (Fragaria ananassa) shelf-life. Food Chemistry 91: 751-756.

7. Du, J., H. Gemma, and S. Iwahori. 1997. Effects of chitosan coating on the storage of peach, Japanese pear, and kiwifruit. Journal of the Japanese Society for Horticultural Science 66: 15-22.

8. Eshghi, S., M. Hashemi, A. Mohammadi, F. Badie, Z. Mohammad hosseini, K. Ahmadi, and K. Ghanati. 2013. Effect of nano-emulsion coating containing chitosan on storability and qualitative characteristics of strawberries after picking. Iranian Journal of Nutrition Sciences & Food Technology 8: 9-19. (in Farsi).

9. Hassanpour, A., M. Esmaiili, A. Modarres Motlagh, A. Rahmani Didar, and M. Nasiri, 2011. Determination of poisson’s ratio and modulus of elasticity during maturation of white seedless grapes. Iranian Food Science and Technology Research Journal 6: 308-316.

10. Heidari, R., J. Khalafi, and N. Dolatabadzadeh. 2004. Anthocyanin pigments of siahe sardasht grapes, Journal of Sciences 15: 113-117. (in Farsi).

11. Hernandez-Munoz, P., E. Almenar, V. Del-Valle, D. Velez, and R. Gavara. 2008. Effect of chitosan coating combined with postharvest calcium treatment on strawberry (Fragaria ananassa) quality during refrigerated storage. Food Chemistry 110: 428-435.

12. Hong, K., J. Xie, L. Zhang, D. Sun, and D. Gong. 2012. Effects of chitosan coating on postharvest life and quality of guava (Psidium guajava L.) fruit during cold storage. Scientia Horticulturae 144: 172-178.

13. Kofuji, K., C. J. Qian, M. Nishimura, I. Sugiyama, Y. Murata, and S. Kawashima. 2005. Relationship between physicochemical characteristics and functional properties of chitosan. European Polymer Journal 41: 2784-2791.

14. Lee, C., and M. Bourne. 1980. Changes in grape firmness during maturation. Journal of Texture Studies 11: 163-172.

15. Liu, J., S. P. Tian, X. H. Meng, and Y. Xu. 2007. Control effects of chitosan on postharvest diseases and physiological response of tomato fruit. Postharvest Biology and Technology 44: 300-306.

16. Maciel, J., D. Silva, H. C. Paula, and R. De Paula. 2005. Chitosan/carboxymethyl cashew gum polyelectrolyte complex: synthesis and thermal stability. European Polymer Journal 41: 2726-2733.

17. Martin-Diana, A. B., D. Rico, J. Barat, and C. Barry-Ryan. 2009. Orange juices enriched with chitosan: optimisation for extending the shelf-life. Innovative Food Science and Emerging Technologies 10: 590-600.

18. Mohsenin, N. 1986. Physical properties of plants and animal materials: structure, physical characteristics and mechanical properties. New York: Gordon and Breach, in, Science Publishers Inc.

19. Mostofi, Y., M. Dehestani Ardekani, and H. Razavi. 2011. The effect of chitosan on postharvest life extension and qualitative characteristics of table grape “Shahroodi”. Journal of Food Science 8 (30): 93-102. (in Farsi).

20. Nadim, Z., and E. Ahmadi. 2016. Rheological properties of strawberry fruit coating with methylcellulose. Journal of Agricultural Machinery 6: 153-162. (in Farsi).

21. Plascencia-Jatomea, M., G. Viniegra, R. Olayo, M. M. Castillo‐Ortega, and K. Shirai. 2003. Effect of chitosan and temperature on spore germination of Aspergillus niger. Macromolecular Bioscience 3: 582-586.

22. Ribeiro, C., A. A. Vicente, J. A. Teixeira, and C. Miranda. 2007. Optimization of edible coating composition to retard strawberry fruit senescence. Postharvest Biology and Technology 44: 63-70.

23. Sahraei Khosh Gardesh, A., F. Badii, and A. Yasini Ardakani. 2014. The Effect of Chitosan-Based Nano-Emulsion Coating on Extending the Shelf Life of Apple var. Golab Kohanz. Iranian Journal of Biosystem Engineering 45: 113-120. (in Farsi).

24. Shiri, M. A., D. Bakhshi, M. Ghasemnezhad, M. Dadi, A. Papachatzis, and H. Kalorizou. 2013. Chitosan coating improves the shelf life and postharvest quality of table grape (Vitis vinifera) cultivar Shahroudi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 37: 148-156.

25. Taghinezhad Kafshgari, E., S. J. Hashemi, and S. R. Tabatabaie. 2013. Effect of chitosan and oortho phenyl phenol coating on shelf life of Thompson orange. Innovation in Food Science and Technology 5: 71-78.

26. Vliet, T. V. 1999. Rheological classification of foods and instrumental techniques for their study. In A.J. Rosenthal (Ed.), Food Texture Measurement and Perception. New York: Aspen 65-98.