بررسی آنتی زنوز و تحمل نه رقم رایج گوجه فرنگی نسبت به شته جالیز، Aphis gossypii Glover (Hem.: Aphididae)، در شرایط گلخانه ای

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 10، دوره 27، شماره 2 - شماره پیاپی 23، تیر 1392، صفحه 215-221   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v27i2.24549

نویسندگان

الهام کباری تازه شهری^* ؛ قدیر نوری قنبلانی؛ سید علی اصغر فتحی

چکیده

گوجه فرنگی، Lycopersicum esculentum Miller، گیاهی علفی و یکساله از تیره بادمجانیان،Solanaceae ، است که بعد از سیب زمینی مهمترین گیاه زراعـی این خانـواده محسوب می شود. شته جالیز، Aphis gossypii Glover (Hem.: Aphididae)، یکی از آفات مهم گوجه-فرنگی و ناقل بیماری های ویروسی در مزارع و گلخـانه ها می باشد. میزان خسارت این شته در گلخانه ها بعد از سفید بالک گلخانه در مرتبه دوم اهمیت قرار دارد. در این تحقیق آنتی زنوز و تحمل نه رقم از ارقـام رایج گوجه فرنگی شامل Strian، Caligen، Super Bita، Super Strian، Super Af1، HAS2274، GS-12-f1، Sun-6200 f1 و Calj نسبت به شته جالیز در شرایط گلخانه ای ارزیابی شد. آزمایش آنتی زنوز از طریق شمارش تعداد شته های جلب شده روی هر رقم در مرحله چهار برگی انجام گرفت. در آزمایش تحمل گلدان های حاوی ارقام مورد نظر در مرحله شش برگی به مدت 21 روز در داخل یک قفس پلاستیکی شفاف که بالای آن با پارچه توری مسدود شده بود، توسط 40 عدد شته بالغ آلوده شدند. نتایج آزمایش آنتی زنوز نشان داد که بیشترین تعداد شته جلب شده روی رقم Calj و کمترین آن روی رقم Super Strian مشاهده شد. در مجموع آزمایش تحمل نشان داد که رقم Calj پاییـن ترین حد تحمل را دارا بود. زیرا بیشترین کاهش در ارتفاع و وزن در این رقم می باشد. بنابراین نتیجه-گیری شد که ارقام Super Strian، Super Bita و HAS2274 نسبت به شته جالیز از هر دو مکانیسم آنتی زنوزی و تحمل برخوردار بوده و می-توانند به عنوان رقم مقاوم در برنامه کنترل تلفیقی شته جالیز مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

شته جالیز؛ ارقام گوجه فرنگی؛ آنتی زنوز؛ تحمل