بررسی زمین شناسی، کانی شناسی و ژئوشیمی کانی سازی منطقه اکتشافی کودکان 2، جنوب بیرجند، شرق بلوک لوت

زمین شناسی اقتصادی

مقاله 8، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 21، 1398، صفحه 339-355   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/econg.v11i2.66238

نویسندگان

سمیه سمیعی؛ صدیقه زیرجانی زاده^*

مجتمع آموزش عالی گناباد

چکیده

منطقه کودکان 2 در 180 کیلومتری جنوب بیرجند استان خراسان جنوبی واقع‌شده است. زمین‌­شناسی منطقه شامل واحدهای آذرین ترشیری از جمله سنگ‌های آتشفشانی (آندزیت و بازالت)، توده­‌های نفوذی با ترکیب گرانودیوریت، توده­‌های نفوذی نیمه­‌عمیق با ترکیب دیوریت پورفیری و نهشته­‌های آذرآواری است. سنگ میزبان کانی‌­سازی واحد آذرآواری است. در برخی نقاط کانی­‌سازی در همبری واحدهای آگلومرایی و آندزیتی رخنمون‌دارد. کانی­‌سازی در این منطقه دارای روند NE-SW و شیب NE 75-60 بوده و اغلب توسط عوامل ساختاری کنترل می‌شود. سه مجموعه رگه در این منطقه شناسایی‌شده است. مجموعه رگه سیلیسی حاوی کانی­‌سازی مس ± سرب ± روی اهمیت بیشتری دارند. کانی‌­شناسی این مجموعه رگه شامل کوارتز، اسپیکیولاریت، کالکوپیریت و گالن است. عیار مس بین 75 تا 9928 گرم در تن، عیار سرب از 7 تا بیش از 30000 گرم در تن و عیار روی بین 25 و 109285 گرم در تن متغیر است. بر اساس شواهد زمین‌شناسی وکانی­‌سازی به­‌دست آمده از محدوده اکتشافی، کانی­‌سازی منطقه کودکان 2 در ادامه کانی‌­سازی رگه­‌ای قلعه‌­زری بوده و از نوع کانسارهای طلا ± مس اکسید آهنی IOCG است.

کلیدواژه‌ها

کانی سازی؛ کنترل ساختاری؛ منطقه کودکان

مراجع

Abdi, M. and Karimpour, M.H., 2012. Geology, alteration, mineralization, petrogenesis, geochronology, geochemistry and airborne geophysics of Kuh Shah prospecting area, SW Birjand. Journal of Economic Geology, 4‌(1): 77–107. (in Persian with English abstract)

Aghanabati, A., 2004. Geology of Iran. Geological Survey of Iran, Tehran. 586 pp.

Barton, M.D., Johnson, D.A. and Zurcher, L., 2000. Phanerozoic iron- Oxide (REE –Cu- Au- U) system in Southwestern North American and their origins. Geological Society of Nevada Symposium 2000, University of Arizona, Arizona, United State.

Bolourian, Gh., 2010. Descriptions of the geological map of 1: 100000 Koodakan. Geological Survey and Mineral Exploration of Iran.

Corriveau, L., 2007. Iron oxide copper-gold (±Ag Nb ±P ±REE ±U) deposits: a Canadian perspective, In: W.D., Goodfellow, (Editor), Mineral Deposits of Canada: A Synthesis of Major Deposit-Types, District Metallogeny, the Evolution of Geological Provinces, and Exploration Method. Geological Survey of Canada, Quebec, pp. 256–278.

Dimevar, M., 1995. Geology, mineralogy, geochemistry and genesis of Qaleh Zari Copper Deposit, Birjand. M.Sc. thesis, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran, 133 pp.

Gemmell, J.B., 2004. Low-and intermediate-sulfidation epithermal deposits, Centre for Ore Deposit Research. 24th Au Workshop University of Tasmania, Tasmania, Australia.

Groves, D.I., Bierlein, F.P., Meinert, L.D. and Hitzman, N.W., 2010. Definition of iron oxide-copper-gold (IOCG) deposits and proposed associated ore types and their distribution through earth history. Economic Geology, 105(3): 641–654.

Hedenquist, J.W., Sillitoe, R.H. and Arribas, A., 2004. Characteristics of and exploration for high-sulfidation epithermal gold-copper deposit, Centre for Ore Deposit Research. 24th Au Workshop. University of Tasmania, Tasmania, Australia.

Hitzman, M.W., 2000. Iron oxides Cu-Au Deposits: What, Where, When and Why. In: T. Michael, (Editor), Hydrothermal Iron oxide copper-gold and related deposits: A Global perspective. Australian mineral foundation, Adelaide, pp. 9–25.

Hitzman, M.W., Oreskes, N. and Einaudi, M.T., 1992. Geological characteristics and tectonic setting of Proterozoic iron oxides (Cu- U- Au- REE) deposits. Precambrian Research, 58(1–4): 241–287.

Karimpour, M.H., 2004. Iron oxides Cu-Au deposit and examples of Iran. The 9th conference of the Geological Society of Iran. Tarbiat Moallem University of Tehran, Tehran, Iran. (in Persian with English abstract)

Karimpour, M.H., 2005. Comparison of QalehZari Cu-Au-Ag deposit with other Iron Oxides Cu-Au )IOCG-Type) deposits and new classification. Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 13(1): 165–184. (in Persian with English abstract)

Karimpour, M.H., Large, R.R, Razmara, M. and Pattrick R.A.D., 2005. Bi- sulfosat mineral series and their paragenetic associations in specularite- rich Cu- Ag- Au deposits, Qaleh- Zari mine, Iran. Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 13(2): 417–432.

Karimpour, M.H., Malekzadeh Shafaroudi, A., Esfandiarpour, A. and Mohammadnezhad, H., 2012. Neyshabour turquoise mine: the first Iron Oxide Cu-Au-U-LREE (IOCG) mineralized system in Iran. Journal of Economic Geology, 3(2): 193–216. (in Persian with English abstract)

Karimpour, M.H., Malekzadeh Shafaroudi, A., Hidarian, M.R. and Askari, A., 2007. Mineralization, alteration and geochemistry of Hired tin gold prospecting area, South Khorasan province. Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy, 15(1): 67–90. (in Persian with English abstract)

Karimpour, M.H., Stern, C.R., Farmer, L., Saadat, S. and Malekzadeh, A., 2011. Review of age Rb-Sr geochemistry and petrogenesis of Jurassic to Quaternary igneous rocks in Lute Block, Eastern Iran. Geopersia, 1(1): 19–54.

Karimpour, M.H., Zaw, Kh. and Huston, D.L., 2005. S-C-O Isotopes, Fluid Inclusion Microthermometry, and the Genesis of Ore Bearing Fluids at Qaleh-Zari Fe-Oxide Cu-Au-Ag Mine, Iran. Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran, 16(2): 153–168.

Khatib, M.H., 1999. Relation between shear deformations of veins in Qualeh-Zari mine, Conference of the Eastern Mineral Resources of Eastern Iran. Birjand University of Technology, Birjand, Iran. (in Persian with English abstract)

Kluyver, H.M., Griffits, R.J., Tirrul, R., Chance, P.N. and Meixner, H.M., 1978. Exploratory text of the Lakar Kuh Quandrangle 1:250000. Geologycal Survey of Iran.

Marschik, R. and Fontbote, L., 2001. The Candelaria- Punta del Cobre iron oxide Cu-Au (-Zn-Ag) deposits. Economic Geology, 96(8): 1799–1826.

Marschik, R., Leveille, R.A. and Martin, W., 2000. La Candelaria and the Punta del Cobre district, Chile, Early Cretaceous iron oxide Cu-Au (-Zn-Ag) mineralization. In: T. Michael (Editor), Hydrothermal iron oxide copper-gold and related deposits, a global perspective. Australian Mineral Foundation, Adelaide, pp.163–175.

Omaraeei, S. Niroumand, Sh., 2014. Geochemistry, mineralogy, alteration and fluid inclusion studies in copper gold vein system Koodakan prospecting area, South Khorasan province. Journal of Advanced Applied Geology, 19(6): 34–47. (in Persian with English abstract)

Sillitoe, R.H. and Hedenquist, J.W., 2003. Linkages between volcanotectonic settings, ore-fluid compositions, and epithermal precious metal deposits. In: S.F. Simmons and I. Graham (Editors), Volcanic, geothermal and ore forming processes: Rulers and witnesses of processes within the Earth. Society of Economic Geologists, Special Publication 10, Littleton, pp. 315–343.

Stocklin, J. and Nabavi, M.H., 1973. Tectonic map of Iran. Geological Survey of Iran.

Tarkian, M., Lotfi, M. and Bauman, A., 1983. Tectonic, magmatism and the formation of mineral deposit in central Lut, East of Iran. Geological Survey of Iran, Tehran, Report 51, 26 pp.

Whitney, D.L. and Evans, B.W., 2010. Abbreviations for names of rock-forming minerals. American Mineralogist, 95(1): 185–187.

Vidal, C.E., Injoque-Espinoza, J., Sidder, G.B. and Mukasa, S.B., 1990. Amphibolitic Cu-Fe skarn deposits in the central coast of Peru. Economic Geology, 85(5): 1447–1461.