بررسی تأثیر بافت خاک و تراکم بر خصوصیات بنه و عملکرد گل زعفران (Crocus sativus L.)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 3، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 21، مهر 1393، صفحه 453-466   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v6i3.43409

نویسندگان

علیرضا کوچکی^{* 1}؛ الهام عزیزی²؛ آسیه سیاهمرگویی³؛ مریم جهانی کندری²

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²گروه زراعت، دانشگاه پیام نور

³گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر بافت خاک و تراکم بر عملکرد گل و بنه زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 1389-1388 و 1390-1389 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شش بافت خاک مختلف لوم رسی، لوم سیلتی، لوم، لوم شنی، شن لومی و سیلت و دو تراکم کاشت (100 و 150 بنه در متر مربع) بود. نتایج نشان داد که تعداد و وزن خشک بنه زعفران به طور معنی داری تحت تأثیر نوع بافت خاک قرار گرفت (01/0p≤). بیشترین تعداد و میزان وزن بنه زعفران در بافت شن لومی مشاهده شد. بافت های خاک شن لومی، لوم شنی و سیلتی دارای بیشترین تعداد گل در واحد سطح بود و با یگدیگر اختلاف معنی داری نداشتند. بیشترین عملکرد کلاله در بافت خاک سیلتی به میزان 22/1 گرم در متر مربع بدست آمد، ولی اختلاف معنی داری با بافت خاک لوم شنی نداشت. بافت های لوم رسی، لوم و لوم سیلتی نیز کمترین میزان عملکرد کلاله (58/0 گرم در متر مربع) را به خود اختصاص دادند. همبستگی منفی معنی داری بین درصد رس خاک با تعداد و وزن خشک بنه، تعداد گل و عملکرد گل و کلاله زعفران مشاهده شد، به طوری که با افزایش درصد رس، پارامترهای مورد بررسی، روند کاهشی غیر خطی نشان داد. در هر دو سال آزمایش، تراکم گیاهی بر تعداد گل و وزن خشک گل و کلاله تأثیر معنی داری نداشت.

کلیدواژه‌ها

تعداد گل؛ درصد رس؛ کلاله؛ وزن خشک

مراجع

Abrishamchi, P. 2003. Investigation of some biochemical changes related to dormancy breaking and flower setting in saffron (Crocus sativus L.). 3th Saffron National Conferences. 2-3 December. Mashhad, Iran. (In Persian)

Alavi Shahri, H., Mohajeri, M., and Falaki, M.A. 1994. Investigation of plant density (planting distance) on saffron yield. Abstract Book of 2nd Saffron and Medicinal Plant Cultivation Conference. 8-9-Novebmer. Gonabad, Iran. (In Persian)

Behdani, M. 2005. Ecological zoning and monitoring of saffron yield variation in Khorasan. Ph.D. Thesis. Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. (In Persian)

Behdani, M.A., Koocheki, A., Nassiri Mahallati, M., and Rezvani Moghaddam, P. 2005. Evaluation of quantitative relationships between saffron yield and nutrition (on farm trial). Journal of Field Crop Research 3(1):1-14. (In Persian with Persian Summary )

Fernandez, J.A. 2004. Biology, biotechnology and biomedicine of saffron. Recent Research Development Plant Science 2: 127-159.

Gresta, F., Lombardo, G.M., and Avola, G. 2009. Saffron stigmas production as affected by soil texture. 3th International Symposium on Saffron: Forthcoming Challenges in Cultivation, Research and Economics.

Gresta, F., Lombardo, G.M., Siracusa, L., and Ruberto, G. 2008. Saffron, an alternative crop for sustainable agricultural systems. A Review of Agronomy for Sustainable Development 28: 95–112.

Kafi, M., Bagheri,A.R., Hajiyan Shahri, M., Rashed Mohasel, M.H., Sanoii,M., Alizadeh, A., Karbasi, A., and Mahmodi, A. 2002. Saffron, Production and Processing. Zaban va Adab Publications, Mashhad, Iran. 276 pp. (In Persian)

Koocheki, A., Tabrizi, L., Jahani, M., Mohammad-Abadi A.A., and Mahdavi Damghani, A. 2009. Performance of saffron (Crocus sativus L.) under different planting patterns and high corm density. 3rd International Symposium on Saffron. Forthcoming Challenges in Cultivation, Research and Economics. 20-23 May, Korokos, Kozani, Greece.

Mackey, M.E., Tommer, A., and Byth, E.D. 1981. The influence of photoperiod and plant density on yield of winter-grown Gladioli in Queensland. Scientia Horticulturae 14: 171-179.

Mohamad-Abadi, A.A., Rezvani-Moghadam, P., and Sabori, A. 2007. Effect of plant distance on flower yield and qualitative and quantitative characteristics of forage production of saffron in Mashhad conditions. Acta Horticulturae (ISHS) 739: 151-153.

Mollafilabi, A., and Shoorideh, H. 2009. The new methods of saffron production. 4th National Festival of Saffron, Khorasan-Razavi, Iran, 27-28 October.

Naderi-Darbaghshahi, M.R., Khajeh-Bashi, S.M., bani-Ateba, S.A.R., and Deh-Dashti, S.M. 2008. The effects of planting method, density and depth on yield and exploitation period of saffron field (Crocus sativus L.) in Isfahan. Seed and Plant Journal 24: 643-657. (In Persian)

Sadeghi, B. 1993. Effect of corm weight on saffron flowering. Khorasan Research Organization for Science and Technology. 73pp. (In Persian)

Sampathu, S.R., Shivashankar, S., and Lewis, Y.S. 1984. Saffron (Crocus sativus L.) Cultivation, Processing, Chemistry and Standardization. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 20: 123-157.

Temperini, O., Rea, R., Temperini, A., Colla, G., and Rouphael, Y. 2009. Evaluation of saffron (Crocus sativus L.) production in Italy: Effects of the age of saffron fields and plant density. Food, Agriculture and Environment 7: 19-23.

Timmer, M.J.G., and Vandervalk, G.G.M. 1973. Effect of planting density on the number and weight of Tulip daughters bulbs. Scientia Horticulturae 1: 193-200.

Turhan, H., Kahriman, F., Egesel, C.O., and Kemal Gul, M. 2007. The effects of different growing media on flowering and corm formation of saffron (Crocus sativus L.). African Journal of Biotechnology 6: 2328-2332.