سازگاری کشاورزان با نوسانات اقلیمی: مشکلات و موانع موجود و راهکارهای پیشنهادی

اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 1، دوره 30، شماره 3، بهمن 1395، صفحه 148-159   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v30i3.42826

نویسندگان

طاهر عزیزی خالخیلی^{* 1}؛ غلامحسین زمانی²؛ عزت اله کرمی²

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

²دانشگاه شیراز

چکیده

تغییرات و نوسانات اقلیمی روی بخش کشاورزی در مناطق مختلف جهان از جمله ایران تأثیرات منفی گذاشته و کشاورزان برای حفظ معیشت خویش نیازمند سازگاری بیشتر با این تغییرات و نوسانات می‌باشند. برای سازگار شدن، کشاورزان با مشکلات و موانعی مواجه هستند و نیاز به کمک سازمان‌های مسئول دارند. در این راستا این تحقیق با هدف شناسایی موانع و مشکلات کشاورزان برای سازگاری با نوسانات اقلیمی و ارائه راهکارهایی برای بهبود شرایط در شهرستان مرودشت استان فارس در سه فاز انجام شد. در فاز اول یک مطالعه کیفی با بهره‌گیری از فن مصاحبه در گروه تمرکز در دو روستای شهرستان مرودشت که آزمودنی ها به صورت هدفمند انتخاب شدند، انجام گردید. در فاز دوم یک پیمایش با استفاده از ابزار پرسشنامه روی 307 نفر از کشاورزان شهرستان که با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شده بودند انجام شد و در فاز سوم در یک جلسه گروه افراد خبره با کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان مرودشت نظرات انها بررسی شد. بر اساس نتایج فاز اول هشت مشکل در دو روستا با شرایط متفاوت شناسایی گردید. در فاز دوم موانع و مشکلات در دو بعد موانع فردی و موانع نهادی اولویت بندی شدند و در فاز سوم بر اساس نظرات کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان وضعیت موجود و وضعیت مطلوب راهکارهای بهبود سازگاری در سه بعد اطلاع‌رسانی، مدیریت مزرعه و اداری و مالی ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

شهرستان مرودشت؛ کارشناسان کشاورزی؛ معیشت کشاورزان

مراجع

1- Adger W. N., Dessai S., Goulden M., Hulme M., Lorenzoni I., Nelson D. R., Naess L. O., Wolf J., and Wreford A. 2009. Are there social limits to adaptation to climate change?. Climatic Change, 93,335–354.

2- Adger W. N., Huq S., Brown K., Conway D., and Hulme M. 2003. Adaptation to climate change in the developing world. Progress in Development Studies, 3(3), 179–195.

3- Apaydin A. 2010. Response of groundwater to climate variation: fluctuations of groundwater level and well yields in the Halacli aquifer (Cankiri, Turkey). Environ Monit Assess, 165, 653–663.

4- Barak B. 2006. Consideration for the impact of climate change information on stated preferences. Ph.D. dissertation, University of Rhode Island, United States, Rhode Island. Retrieved January 29, 2011, from Dissertations & Theses: Full Text. (Publication No. AAT 3248223).

5- Department of Climate Change and Energy Efficiency (DCCEE) 2011. Barriers to effective climate change adaptation. A submission to the productivity commission. Retrieved from: http://www.pc.gov.au/

6- Deressa T. T., Hassan R. M., and Ringler C. 2011. Perception of and adaptation to climate change by farmers in the Nile basin of Ethiopia. The Journal of Agricultural Science, 149(1), 23-31.

7- Eakin H. 2005. Institutional change, climate risk, and rural vulnerability: Cases from Central Mexico. World Development, 33(11), 1923–1938.

8- Esmaili R., Habibi Nokhandan M., and Fallah Ghalhary Gh. 2010. The Changes Assessment of Growth Season Length and Freezing due to climate Fluctuation- Case-study: Khorasan Razavi Province. Physical Geography Research, 42(73), 69-81.

9- Esmaeili R., Gandomkar A., and Ghayoor H.A. 2011. Zoning of climate changes rate base on agriculture approach in future climatic period (Case study Khorasan Razavi Province). Quarterly Geography and Environmental Planning, 22(1), 35-52.

10- Farajzadeh Asl M., kashki A.R., and Shayan S. 2009. Analaysis of rain-fed wheat yield product variability using climate change approach (Case study area: Khorasan Razavi Province). Quartery Modarres Human Sciences: 13(3): 227-256.

11- Forouzani M. 2012. Agricultural water poverty: The impact of knowledge and technology. PhD dissertation, Department of Agricultural Extension & Education, Shiraz University.

12- Ghareli A.A. 2001. Determining the value of agricultural water and optimum planting model in water shortage situation (Lands under the Doroudzan dam). Department of agricultural economics, Shiraz University.

13- Golkar Hamzei Yazdi H.R. 2010. The effect of changes of climate on the time trend for some climatic parameters in Iran. Journal of Physical Geography, 3(7), 91-103.

14- Grothmann T., and Patt A. 2005. Adaptive capacity and human cognition: The process of individual adaptation to climate change. Global Environmental Change, 15(3), 199-213.

15- Hageback J., Sundberg J., Ostwald M., Chen D., Yun X., and Knutsson P. 2005. Climate variability and land-use change in Danangou watershed, China-Examples of small scale farmers’ adaptation. Climate Change, 72, 189-212.

16- Horton R. M. 2007. An Observational and Modeling Study of the Regional Impacts of Climate Variability. PhD dissertation, Graduate School of Arts and Sciences, Columbia University.

17- Jafari M. 2008. Investigation and Analysis ofclimate change factors in Caspian zone forests for last fifty years. Quartery Iranian Journal of forest and Poplar Research, 16(2), 314-326.

18- Khoush Akhlagh F., Ranjbar Firouz Toulabi S., and Masoumpour Samakoush J. 2010. Astudy on drought and its effects on water resources and agriculture in hydrologic water year of 1386-1387 (Case Study: Marvdasht county). Geography, 8(24), 119-136.

19- Klose S. L. 2001. A decision support system for agricultural producers. Ph.D. dissertation, Texas A&M University, United States, Texas. Retrieved April 24, 2011, from ABI/INFORM Global. (Publication No. AAT 3011748).

20- Kolikow S., Kragt M. E., and Mugera A. 2012. An interdisciplinary framework of limits and barriers to climate change adaptation in agriculture. Working Paper 1202, School of Agricultural and Resource Economics, University of Western Australia, Crawley, Australia.

21- Mendenhall W., Ott L., and Scheaffer R. L. 1971. Elementary survey sampling. Duxbury press, a division of Wadsworth publishing company, Inc, Belmont: California.

22- Mohsenpour R., and Zibaei M. 2010. Assessing the consequences of drought at farm level: A case study of marvdasht region. Quarterly Water and Soil Science, 14(52), 49-62.

23- Mubaya C. P., Njuki J., Mutsvangwa E. P., Mugabe F. T., and Nanja D. 2012. Climate variability and change or multiple stressors? Farmer perceptions regarding threats to livelihoods in Zimbabwe and Zambia. Journal of Environmental Management, 102, 9-17.

24- Neuwirth C., and Hofer B. 2013. Spatial sensitivity of grassland yields to weather variations in Austria and its implications for the future. Applied Geography, 45, 332-341.

25- Nielsen J. O., and Reenberg A. 2010. Cultural barriers to climate change adaptation: A case study from Northern Burkina Faso. Global Environmental Change 20 (2010) 142–152.

26- Ngigi S. N. 2009. Climate Change Adaptation Strategies: Water Resources Management Options for Smallholder Farming Systems in Sub-Saharan Africa. The MDG Centre for East and Southern Africa of the Earth Institute at Columbia University, New York, with financial support from the Rockefeller Foundation

27- O’Brien K. L. 2009. Do values subjectively define the limits to climate change adaptation?. In Adger, W. N., Lorenzoni, I. and O’Brien K. L. (eds.). Adapting to Climate Change: Thresholds, Values, Governance. Cambridge University Press.

28- Simoes A. F., Kligerman D. C., Rovere E. L. L., Maroun M. R., Barata M., and Obermaier M. 2010. Enhancing adaptive capacity to climate change: The case of smallholder farmers in the Brazilian semi-arid region. Environmental Science & Policy, 13(8), 801-808.

29- Vaseghi E., and Esmaeili A. 2008. Investigation of the economic impacts of climate change on Iran Agriculture: A ricardian approach (Case study: Wheat). Quartery Water and Soil Science, 12(45B): 685-696.