بررسی تنوع زیستی محصولات زراعی، باغی و دامی در استان کرمان

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 21، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 21، مهر 1393، صفحه 656-667   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v6i3.34983

نویسندگان

روح اله مرادی^{* 1}؛ مسعود سامی²

¹گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

²دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

پایداری تولید در بوم نظام‏های کشاورزی به حفظ و تقویت اشکال مختلف تنوع زیستی در آنها وابسته می‏باشد. این تحقیق با هدف بررسی جمعیت، سطح زیر کشت، غنای گونه‏ای، یکنواختی و تنوع گونه‏ای در محصولات مختلف زراعی، باغی و دامی استان کرمان صورت گرفت. برای این منظور اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت گیاهان زراعی و باغی و همچنین جمعیت گونه‏های مختلف دامی شهرستان‏های مختلف استان کرمان جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که شهرستان‏های جیرفت و کرمان بیشترین و شهرستان رفسنجان کمترین سطح زیر کشت محصولات زراعی را دارا بودند. بیشترین سطح زیر کشت محصولات باغی نیز در شهرستان‏های جیرفت و رفسنجان و کمترین مقدار آن در شهرستان بافت مشاهده شد. بیشترین و کمترین جمعیت دامی نیز مربوط به شهرستان‏های جیرفت و راور بود. شهرستان‏های جیرفت و کرمان بیشترین غنای گونه‏ای محصولات زراعی (به ترتیب 20 و 22 گونه) و باغی (به ترتیب 34 و 31 گونه) را شامل شدند. در بین محصولات کشاورزی مختلف استان، گونه‏های گندم، پسته و گوسفند در اکثر شهرستان‏ها گونه غالب بودند. بالاترین میزان شاخص تنوع شانون در محصولات زراعی مربوط به شهرستان‏های جیرفت (27/2) و کرمان (99/1)، در محصولات باغی جیرفت (31/2) و بافت (05/2) و در محصولات دامی کرمان (99/0) بود. شهرستان رفسنجان کمترین میزان شاخص تنوع شانون را در کلیه محصولات کشاورزی دارا بود. شهرستان جیرفت بیشترین شاخص یکنواختی گونه‏های زراعی (76/0) و باغی (66/0) و شهرستان کرمان (75/0) بیشترین شاخص یکنواختی محصولات دامی را در بین شهرستان‏های مختلف استان شامل شدند. نتایج نشان داد که همبستگی شاخص تنوع شانون با یکنواختی گونه‏ای بیشتر همبستگی آن با سطح زیر کشت و غنای گونه‏ای در محصولات زراعی و باغی بود.

کلیدواژه‌ها

شاخص شانون؛ غنای گونه‏ای؛ غالبیت گونه‏ای؛ یکنواختی گونه‏ای