چندشکلی اگزون 2 ژن BMP15 در گوسفند سنگسری ایران

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 9، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 20، دی 1393، صفحه 381-387   

نوع مقاله: علمی پژوهشی- ژنتیک و اصلاح دام و طیور

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v6i4.27504

نویسندگان

زانا پیرخضرانیان^{* 1}؛ آرزو محمد هاشمی¹؛ مجتبی طهمورث پور¹؛ نصرالله پیرانی²

¹گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

²گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.

چکیده

نرخ باروری یکی از صفات مهم اقتصادی در گوسفند است، که تحت تأثیر محیط و ژنتیک می باشد. تا کنون سه دسته ژن مؤثر بر این صفت شناخته شده است، یکی از آنها خانواده BMP ها می باشد که معروفترین آن BMP15 است. جهش های مختلف در ژن BMP15 راندمان صفات تولید مثلی و رشد در گوسفند را افزایش می دهد. هدف از این مطالعه بررسی ژنتیکی و فیلوژنتیکی توالی نوکلئوتیدی این ژن در گوسفند نژاد سنگسری ایران می-باشد. نمونه های خون از تعداد ۲۰ رأس گوسفند نژاد سنگسری ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد دامغان جمع آوری شد. پس از استخراج DNA، تکثیر قطعه 222 جفت بازی اگزون شماره 2 ژن BMP15 با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز انجام شد و سپس نمونه ها توالی یابی شدند. نتایج آنالیز توالی ها حاکی از وجود چهار هاپلوتایپ و سه جهش معنی دار در ژن مذکور بود. که یکی از این جهش ها، برای اولین بار در ژن BMP15 گوسفند گزارش می شود. همچنین به منظور تعیین فاصله ژنتیکی حدود 103 توالی از ژن مذکور حیوانات مختلف و نژادهای مختلف گوسفند گرداوری شد. سپس درخت فیلوژنتیکی رسم و فواصل ژنتیکی و میزان اختلاف نوکلئوتیدی محاسبه گردید. نتایج آزمون فیلوژنتیکی نشان داد که بز، گاو و گاومیش کمترین فاصله ژنتیکی و میمون، انسان و موش بیشترین فاصله را با گوسفند سنگسری دارا می باشند. همچنین آنالیز فیلوژنتیکی بین نژادهای گوسفند حاکی از عدم اختلاف ژنتیکی بین نژادهای بومی هندی و کشمیری با نژاد سنگسری ایران بود.

کلیدواژه‌ها

گوسفند سنگسری؛ ژنBMP15؛ درخت فیلوژنتیکی؛ فاصله ژنتیکی

مراجع

1- سلیمانی، ب.، ق.ا. رحیمی میانجی.، و ب. چهار آیین. 1390. بررسی اثر پلی مورفیسم در اگزون 2 ژن BMP15 روی دوقلو زایی و صفات وزنی در گوسفند سنجابی. مجله زیست شناسی ایران. جلد 24، شماره 4. 493-487.

2- نصیری، م. ر.، و م. مهدوی. 1390. تجزیه و تحلیل ژنتیکی و فیلوژنتیکی ناحیه سیتوکرم b در جبیر ایران. مجله بیوتکنولوژی کشاورزی. دوره 3، شماره 1. 104- 91.

3-ولی زاده، ر. 1390. پرورش گوسفند و بز. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. صفحه 569.

4- Choi, D., S. S. Hwang., E. Y. Lee., C. E. Park., B. K. Yoon., J. H. Lee., and D. S. Bae. 2003. Recombinant FSH and pregnancy-associated plasma protein. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 109:171–176.

5- Davis, G. H. 2005. Major genes affecting ovulation rate in sheep. Genet. Sel. Evol. 37 (Suppl. 1) S11–S23.

6- Dube, J. L., P. Wang., J. Elvin., K. M. Lyons., A. J. Celeste., and M. M. Matzuk. 1998. The Bone Morphogenetic Protein15 Gene Is X-Linked and Expressed in Oocytes. Mol. Endocrinol. 12: 1809–1817.

7- Galloway, S.M., S.M. Gregan., T. Wilson., P. McNattyK., J.L. Jungel., O. Ritvos., and G.H. Daivis. 2002. BMP15 mutations and ovarian function. Mol.Cell Endocrinol. 191:15-18.

8- Galloway, S.M., K.P. McNatty., L.M. Cambridge., M.P.E. Laitinen., J.L. Juengel., T.S. Jokiranta., and et al. 2002. Mutations in an oocyte-derived growth factor gene (BMP15) cause increased ovulation rate and infertility in a dosage-sensitive manner. Nat Genet. 25:279–283.

9- Ghaffari, M., A. Nejati-Javaremi., and G. Rahimi. 2009. Detection of polymorphism in BMPR-IB Gene associated with Twinning in Shal sheep using PCR-RFLP method. Int J Agric Biol. 11:97-99.

10- Hanrahan, J.P., S.M. Gregan., P. Mulsant., M. Mullen., G.H. Davis., R. Powell., and S.M. Galloway. 2004. Mutations in the genes for Oocyte-derivedgrowth factors GDF9 and BMP15 are associatedwith bothincreased ovulation rate and sterilityin Cambridge and Belclare sheep (Ovis Aries). Biol Reprod. 70: 900-909

11- Hussein, T.S., D.A. Froiland., F. Amato., J.G. Thompson., and R.B. Gilchrist. 2005. Oocytes prevent cumulus cell apoptosis by maintaining a morphogenic paracrine gradient of bone morphogenetic proteins. J Cell Sci 118:5257–5268.

12-Juengel, J.L., N.L. Hudson., D.A. Heath., P. Smith., K.L. Reader., S.B. Lawrence., and et al. 2002. Growth differentiation factor 9 and bone morphogenetic protein 15 are essential for ovarian follicular development in sheep. Biol Reprod. 67:1777–1789.

13- Laitinen, M., Vuojolainen, K., Jaatinen, R., Ketola, I., Aaltonen, J., Lehtonen, E., Heikinheimo, M., and Ritvos, O. 1998. A novel growth differentiation factor-9 (GDF-9) related factor is co-expressed with GDF-9 in mouse oocytes during folliculogenesis. Mech. Dev. 78, 135–140.

14- McNatty, K.P., S.M. Galloway., T. Wilson., P. Smith., N.L. Hudson., A. O’Connell., and et al. 2005. Physiological effects of major genes affecting ovulation rate in sheep. Genet Sel Evol. 37: S25–S38.

15- Nejati-Javaremi, M., G. Rahimi., and A. Amiri. 2007. Detection of polymorphism in FecXL gene associated with Twinning in Lori-Bakhtiari sheep breed using PCR-SSCP. The 5th National Biotechnology Congress of Iran. Tehran, Iran. P. 520

16- Otsuka, F., K.J. McTavish., and S. Shimasaki. 2011. Integral role of GDF-9 and BMP-15 in ovarian function. Mol Reprod Dev. 78:9–21.

17- Otsuka, F., S. Yamamoto., G.F. Erickson., and S. Shimasaki. 2001. Bone morphogenetic protein-15 inhibits follicle-stimulating hormone (FSH) action by suppressing FSH receptor expression. J Biol Chem. 276:11387–11392.

18- Shabir, M., T.A.S. Ganai., S.S. Misra., and et al. 2013. Polymorphism study of growth differention factor 9B (GDF9) gene and its association with reproductive traits in sheep. Gene 515:432-438

19- Sugiura, K., Y.Q. Su., F.J. Diaz., S.A. Pangas., S. Sharma., K. Wigglesworth., M.J. O'Brien., M.M. Matzuk., S. Shimasaki., and J.J. Eppig. 2007. Oocyte-derived BMP15 and FGFs cooperate to promote glycolysis in cumulus cells. Development. 134:2593–2603.

20- Yoshino, O., H.E. McMahon., S. Sharma., and S. Shimasaki. 2006. A unique preovulatory expression pattern plays a key role in the physiological functions of BMP-15 in the mouse. Proc Natl Acad Sci USA. 103:10678–10683.

21- Zare, Y., A. Nejati-Javaremi., and G. Rahimi. 2007. Detection of polymorphisms in two point of gene associated with Twinning (BMP15) in Shal sheep. The 5th National Biotechnology Congress of Iran. Tehran, Iran. P. 483