تعیین میزان تجزیه‫پذیری و ضرایب هضمی کنجاله کانولا با روش‌های کیسه‌های نایلونی و تولید گاز

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 5، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 20، دی 1393، صفحه 312-323   

نوع مقاله: علمی پژوهشی - تغذیه نشخوارکنندگان

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v6i4.23501

نویسندگان

یونس طهمزی¹؛ اکبر تقی زاده²؛ یوسف مهمان نواز¹؛ مهدی مقدم^{* 3}

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

²گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

³دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

تحقیق حاضر به منظور تعیین ارزش غذایی کنجاله کانولا با استفاده از روش‌های کیسه‌های نایلونی و آزمون تولید گاز تجمعی انجام شد. در این پژوهش تعداد دو رأس گوسفند نر اخته‌ فیستولاگذاری شده (2±45 کیلوگرم) نژاد قزل در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد استفاده قرار گرفتند. مقدار گاز تجمعی تولیدی در زمان‌های 2، 4، 6، 8، 12، 16، 24، 36، 48 و 72 ساعت و تجزیه‌پذیـری به روش کیسه‌هـای نایلونی تا زمان 96 ساعت اندازه‌گیری گردید. ضرایب تجزیه‌پذیری بخش محلول پروتئین خام کنجاله کانولا (A)، کنجاله کانولا فرآوری شده با 5/0 درصد اوره (B) و کنجاله کانولا فرآوری شده با مایکروویو (C) به ترتیب 74/4، 81/15 و 15 درصد و برای بخش قابل تخمیر به ترتیب 05/31، 62/39 و 55/65 درصد بودند. پتانسیل تولید گاز تجمعی بخش محلول و بخش غیرمحلول (a+b) تیمارهای A، B و C به ترتیب 13/252، 57/213 و 88/240 میلی‌لیتر در گرم ماده خشک بودند. پروتئین قابل متابولیسم تیمارهای A، B و C نیز به ترتیب 11/283، 33/329 و 39/284 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود که از لحاظ آماری تفاوت معنی‌داری نداشتند. ضریب همبستگی به دست آمده بین تجزیه‌پذیری ماده خشک و میزان گاز تجمعی تولیدی برای تیمارهای مورد آزمایش به ترتیب 958/0، 976/0 و 932/0 بود و این ضریب بین تجزیه‌پذیری پروتئین خام و میزان گاز تجمعی تولیدی به ترتیب 987/0، 994/0 و 989/0 بود. بالا بودن همبستگی بین روش‌های کیسه‌های نایلونی و تولید گاز تجمعی نشان دهنده صحت استفاده از روش تولید گاز تجمعی با هزینه کمتر در تعیین قابلیت هضم مواد خوراکی است.

کلیدواژه‌ها

پروتئین قابل متابولیسم؛ تولید گاز تجمعی؛ کنجاله کانولا؛ کیسه‌های نایلونی

مراجع

1- اسدیان اصفهانی، ا.، ش. مشرف.، ح. گلمحمدی.، م. راستی.، ا. رنجبری.، و م. کوهی حبیبی. 1383. کاربرد سطوح مختلف کنجاله کلزا در جیره گوساله‫های نر هلشتاین. طرح تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان بخش تحقیقات علوم دامی.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

2- تقی زاده، ا.، و پ. فرهومند. 1386. تغذیه علمی گاوشیری. انتشارات جهاد دانشگاهی اورمیه. 223 صفحه.

3- تقی‫زاده، ا.، م. دانش مسگران.، ر. ولی‌زاده.، و ف، افتخار شاهرودی. 1382. بررسی مدل هضمی شکمبه‫ای ماده خشک و پروتئین خام مواد خوراکی با استفاده از روش کیسه‫های نایلونی متحرک. مجله دانش کشاورزی. 13 (1): ‬113-101.

4- دانش مسگران، م.، م. فتحی نسری.، و ر. ولی‌زاده.1384. ترکیب شیمیایی فراسنجه‫های تجزیه‫پذیری و ناپدیده شدن شکمبه‫ای و روده‫ای پروتئین دانه کلزای خام یا حرارت داده شده در گوساله‫های نر هلشتاین. مجله علوم و صنایع کشاورزی. 19 (1): 189-181.

5- شورنگ، پ.، ع. نیکخواه.، و ع. صادقی. 1387. اثر عمل‫آوری میکروویو بر تجریه‫پذیری پروتئین کنجاله مندآب در شکمبه گاو. مجله پژوهش و سازندگی. 78: 124-117.

6- صادقی، ع.، ع. نیکخواه.، پ. شورنگ.، و م. مرادی شهر بابک.. 1385. مطالعه روند تجزیه پذیری پروتئین کنجاله منداب فرآیند نشده و تف داده شده در شکمبه گاو با روش کیسه های نایلونی و الکتروفورز ژل پلی آکریلامید. مجله پژوهش و سازندگی. 70: 72-65.

7- صادقی، ع.، ع. نیکخواه.، و پ. شورنگ. 1384. اثر فرآیند حرارتی بر تجزیه‫پذیری پروتئین کنجاله سویا در شکمبه گاو. مجله علوم کشاورزی. 11 (3): 199-189.

8- صفا‌فر، ح. 1382. استفاده از کنجاله کلزا در تغذیه دام، طیور و آبزیان. چاپ اول، انتشارات جامعه نو. 56 صفحه.

9- طهمزی، ی. 1389. تعیین ضرایب تجزیه‌پذیری و خصوصیات تولید گاز کنجاله کانولای بدون فرآوری و فرآوری شده با اوره و مایکروویو در گوسفند قزل. پایان نامه کارشناسی ارشد علوم دامی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه. 98 صفحه.

10- محمدزاده، ه.، ا. تیموری یانسری.، ج. غفاری چراتی.، و ص. کریم‌زاده. 1386. تعیین فراسنجه‌های تجزیه‌پذیری مواد مغذی کنجاله کانولا فرآوری شده با مواد شیمیایی در شکمبه گوسفند. پژوهشنامه علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 5 (2): 79-67.

11- مقدم، م. 1389. تعیین ارزش غذایی برخی مواد خوراکی با استفاده از روش‌های کیسه‌های نایلونی و تولید گاز در گوسفند قزل. پایان نامه کارشناسی ارشد علوم دامی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه. 94 صفحه.

12- مقدم، م.، ا. تقی‌زاده.، ع. نوبخت.، و ا. احمدی. 1390. ارزش غذایی تفاله انگور و برگ مو کشمشی با استفاده از روش‌های کیسه‌های نایلونی و تولید گاز. نشریه پژوهشهای علوم دامی ایران. 3 (4): 443-435.

13- هاشمی، م. 1370. تغذیه دام و طیور و آبزیان. چاپ اول، انتشارات فرهنگ جامع. 280 صفحه.

14- Ahmadi, A., M. Moghaddam., A. Taghizadeh., and A. Safamehr. 2013. Effect of treated barley grain with sodium hydroxide, urea and formaldehyde on degradability of crude protein using in situ. Global J. Anim. Sci. Res., 1(1):39-45.

15- Akildiz, A. R. 1983. Feed science technology. Ankara uni. Agriculture faculty.

16- AOAC. 1990 .Official Methods of Analysis. Vol. ІІ. 15th ed. Association of Official Analytical Chemists , Arlington, VA.

17- Blummel, M., and E. R. Ørskov. 1993. Comparison of in vitro gas production and nylon bag degradability of roughages in predicting of food intake in cattle. J. Anim. Feed Sci. Technol., 40:109-119.

18- Boila, R. J., and J. R. Ingalls. 1992. In situ rumen digestion and escape of dry matter, nitrogen and amino acids in canola meal. Can. J. Anim. Sci., 72:891-901.

19- Brunschwig, P. J. Bureau., M. Cadot., and G. Colin. 1994. Use of rapeseed meal low in glucosinolates for dairy cows and young bulls. Aeres rencontres autour des recherches surlesruminants, Paris, 1-2decembre, 237-240.

20- Church, D. C. 1980. Digestive physiology and nutrion of ruminants. Volum 1, 2, 3. Second ed, 0.8 books inc. U.S.A.

21- Church, D. C., and W. G. Pon. 1988. Basis animal nutrition and feeding. Third ed. Jhon wiley and sons pub., N.Y.

22- Cone, J. W. 1998. Influence of protein fermentation on gas production profiles. Proc. Soc. Nutr. Physiol., 7:36-43.

23- Fedorak, P. M., and D. E. Hurdy. 1983. A simple apparatus for measuring gas production by methanogenic cultures in serum bottles. Environ. Technol. Leu., 4:425-432.

24- Folawiyo, Y. L., and R. K. O. Apenten. 1997. The effect of heat and acid-treatment on the structure of rapeseed albumin (napin). Food Chemistry. 58:237-243.

25- Gonzelez, J., J. Marmol., B. Matesanz., C. Rodriguez., and M. Remedios Alvirin. 2003. In situ intestinal digestibility of dry matter and crude protein of cereal grains and rapeseed in sheep. INRA, EDP Sci. Dev., 43:29–40.

26- Homolak, P., J. Harazim., and J. Trinacty. 2007. Nitrogen degradability and intestinal digestibility of rumen undegraded protein in rapeseed, rapeseed meal and extracted rapeseed meal. Czech J. Anim. Sci., 52:378–386.

27- Khorasani, G. R., P. H. Robinson., and J. J. Kennelly. 1993. Effects of canola meal treated with acetic acid on ruminal degradation and intestinal digestibility in lactating dairy cows. J. Dairy Sci., 76:1607-1616.

28- Krastanova, M. P., P. Lebzien., and K. Roher. 1994. Comparison of in vivo and in situ studies on feed protein degradation in the rumen and amino acid pattern of the undegraded feed protein. J. Anim. Phy. Nutri., 72:92-100.

29- McDougall, E. I. 1948. The composition and output of sheep in saliva. J. Bio Chem., 43:99-109.

30- McKinon, J. J., J. A. Olubobokun., A. Mustafa., and R. D. H. Christensen. 1995. Influence of dry heat treatment of canola meal on site and extent of nutrient disappearance in ruminants. J. Anim. Feed Sci. Technol., 56:243-252.

31- Menke, K. H., and H. Steingass. 1988. Estimation of the energetic feed value obtained from chemical analysis and gas production using rumen fluid. J. Anim. Res. Dev., 28:7-55.

32- Moghaddam, M., A. Taghizadeh., A. Nobakht., and A. Ahmadi. 2012. Determination of metabolizable energy of grape pomace and raisin vitis leaves using in vitro gas production technique. International Journal of Agriculture: Research and Review. 2(S):891-896.

33- Morrison, F. B. 1984. Feeds and feeding. 22nd. ed. Morrison Pub., Comp., U.S.A.

34- National Research Council. 2001. Nutrient Requrments of Sheep sthed. Natl, Acad. Sci., Washington, DC.

35- Ørskov, E. R., and P. McDonald. 1979. The estimation of protein digestibility in the rumen from incubation measurements weighed according to rate of passage, Cambridge. J. Agric. Sci., 92:499-503.

36- Paquay, R., S. N. M. Mandiki., J. L. Bister., G. Derycke., J. P. Wathelet., N. Mabon., and M. Marlier. 2003. Optimization of rapeseed meal use for fattening bulls. Available in www.regional.org.au/au/gcirc/1/255.html

37- Plonka, S., W. Kiec., J. Korelesski., and J. Piorkowski. 1985. Extracted rapeseed meal in pig, poultry, cattle and sheep feeding. Biuletyn-Informacyjny-Instytut Zootechniki, 23:1/2. 31-45. USSR

38- Rae, R. C., J. R. Ingalls., and J. A. McKirdy. 1983. Response of dairy cows to formaldehyde treated canola meal during early lactation. Canadaian J. Anim. Sci., 63:905-915.

39- Robinson, P. H., and J. J. Kennelly. 1988. Infuence of ammonatiation of high moisture barley on its in situ rumen degradability and in fluence on rumen fermentation in dairy cows. Canadaian J. Anim. Sci., 68:839-851.

40- Robinson, P. H., G. R. Khorasani., and J. J. Kennelly.1993. Forestomach and whole tract digestion in lactating dairy cows fed canola meal treated with variable levels of acetic acid. J. Dairy Sci., 76:552-561.

41- Rowe, B., M. choct., and D.W. pethick. 1999. processing cereal grains for animal feeding. Aust. J. Agric. Res., 50:21-736.

42- Sadeghi, A. A., and P. Shawrang. 2006. Effects of microwave irradiation on ruminal degradability and in vitro digestibility of canola meal. J. Anim. Feed Sci. Technol., 127: 45-54.

43- SAS Inc. 2002. Sas User’s Guide: Statistics. Statistical Analysis Systems Institute Inc., Cary, NC.

44- Singh, B., A. Sahoo., R. Sharma., and T. K. Bhat. 2005. Effect of polyethylene glycol on gas production parameters and nitrogen disappearance of some tree forages. J. Anim. Feed Sci. Technol., 123:351-364.