پیامد شوری و اندازه بذر بر جوانه‏زنی و خصوصیات رشد گیاهچه عدس(Lens culinaris Medik)

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 7، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 22، تیر 1390، صفحه 202-210   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v9i2.10994

نویسندگان

یاسر علیزاده^{* 1}؛ روح اله مرادی²؛ احمد نظامی²؛ حمیدرضا عشقی زاده³

¹دانشگاه ایلام

²دانشگاه فردوسی مشهد

³دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک جهان بویژه در کشور ما، شوری خاک و آب از عوامل مهم در کاهش جوانه زنی، رشد و استقرار گیاهچه محصولات است. به همین دلیل و به منظور بررسی تأثیر اندازه بذر بر جوانه‏زنی و خصوصیات رشد گیاهچه ژنوتیپ‌های عدس رباط و گچساران تحت سطوح مختلف تنش شوری (0، 5/0، 8/0، 2/1 و 7/1 درصد NaCl)، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که ژنوتیپ رباط دارای سرعت جوانه زنی و تحمل به شوری بالاتری نسبت به ژنوتیپ گچساران بود. همچنین اندازه بذر بر سرعت جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه تأثیر معنی داری (01/0> P) داشت. بذرهای بزرگ تر در شرایط عدم تنش شوری دارای گیاهچه‌های قوی تر و درصد جوانه زنی بالاتر و سرعت جوانه زنی کمتر بودند. ولی تحمل به شوری در بذرهای بزرگ کمتر از بذرهای کوچک بوده به طوریکه در بذرهای بزرگ افت درصد و سرعت جوانه زنی و وزن گیاهچه با افزایش شوری شیب بیشتری داشت. به نظر می‌رسد کاشت بذرهای ژنوتیپ رباط با وزن هزار دانه پایین در مناطقی که شوری عامل محدود کننده است، مناسب تر است.