بررسی اثر فاصله ردیف و تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی سویا تحت رقابت علف‌های هرز

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 14، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 22، دی 1393، صفحه 848-857   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v6i4.28797

نویسندگان

زهرا جوزاریان؛ علیرضا یدوی^* ؛ محسن موحدی دهنوی؛ عیسی مقصودی

گروه زراعت و اصلاح و نباتات، دانشـکده کشـاورزی دانشگاه یاسوج، ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر فاصله ردیف و تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی سویا در شرایط رقابت علف‌های هرز، آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی یاسوج در تابستان 1389 اجرا شد. این آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل رقابت علف هرز (در دو سطح کنترل و عدم کنترل علف‌های ‌هرز طبیعی مزرعه) و عامل فرعی شامل فاکتوریل فاصله ردیف سویا (با سه سطح 30، 45 و 60 سانتی‌متر) و تراکم کاشت (با سه سطح 40، 50 و 60 بوته در مترمربع) بود. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با افزایش تراکم کاشت سویا و کاهش فاصله ردیف آن عملکرد دانه این محصول به طور معنی داری افزایش می گردد، به طوری که بیشترین عملکرد دانه در تراکم 60 بوته در متر مربع (2405 کیلوگرم در هکتار) و فاصله ردیف 30 سانتی متر (2368 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. همچنین رقابت علف های هرز باعث کاهش معنی دار 37 درصدی عملکرد دانه سویا شد. افزایش تراکم و کاهش فاصله ردیف سویا، عملکرد روغن را افزایش داد در حالی که رقابت علف های هرز منجر به کاهش 38 و 41 درصدی عملکرد روغن و پروتئین گردید. همچنین با افزایش تراکم و کاهش فاصله ردیف سویا، وزن خشک علف های هرز کاهش یافت، به طوری که کمترین وزن خشک از فاصله ردیف 30 سانتی-متری (3/531 گرم) و تراکم کاشت 60 بوته در مترمربع (2/523 گرم) به دست آمد. نتایج به دست آمده حاکی از موثر بودن افزایش تراکم کاشت و کاهش فاصله ردیف سویا برای کنترل علف های هرز می باشد

کلیدواژه‌ها

آرایش کاشت؛ روغن؛ پروتئین؛ عملکرد دانه