بررسی روابط بین عملکرد بذر و برخی از صفات میوه در توده‌های کدو خورشتی ایران (Cucurbita pepo L.)

علوم باغبانی

مقاله 14، دوره 29، شماره 1، خرداد 1394، صفحه 142-149   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.48446

نویسندگان

رحیم برزگر^{* 1}؛ سعداله هوشمند¹؛ غلامعلی پیوست²

¹دانشگاه شهرکرد

²دانشگاه گیلان

چکیده

به منظور بررسی عملکرد بذر در هر میوه کدو خورشتی (Cucurbita pepo L) و رابطه آن با سایر صفات میوه شامل طول، قطر، نسبت طول به قطر (شکل میوه)، ضخامت گوشت، وزن هزار دانه و وزن میوه، آزمایشی با 24 توده کدو خورشتی (زمستانه و تابستانه) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. صفات مرفولوژیکی مختلف در 24 توده طبق دیسکریتور UPOV اندازه گیری شد و سپس با استفاده از تجزیه خوشه-ای به روش UPGMA در چهار گروه (غالباً بر اساس شکل میوه ) دسته بندی شدند. تجزیه همبستگی، تجزیه رگرسیون و تجزیه علیت جهت بررسی روابط بین صفات فوق و تاثیر آن بر میزان عملکرد میوه ها در هر یک از خوشه ها انجام شد. همبستگی منفی بین عملکرد بذر با شکل میوه (نسبت طول به عرض میوه) و طول میوه وجود داشت. اما وزن میوه، قطر میوه و وزن هزار دانه با عملکرد بذر همبستگی مثبت داشتند. نسبت وزن بذر به وزن میوه رابطه منفی با وزن میوه داشت. بنابراین میوه های کوچکتر برای عملکرد بیشتر بذر به ازای واحد سطح، مناسب‌تر هستند. تجزیه علیت نشان داد که در همه گروه ها وزن میوه بیشترین تاثیر مستقیم مثبتی بر عملکرد بذر به ازای هر میوه در همه گروه ها داشت.

کلیدواژه‌ها

کدوی خورشتی؛ عملکرد بذر؛ شکل میوه؛ وزن میوه؛ تجزیه علیت؛ تجزیه رگرسیون

مراجع

رضایی ع. و سلطانی ا. 1377. تحلیل رگرسیون کاربردی. انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان.

2- فرشادفر ع. 1384. اصول و روش‌های آماری چند متغیره. انتشارات طاق بستان.

3- مرادی م.، سلطانی حویزه م. و معتمدی م. 1389. تجزیه علیت عملکرد دانه و صفات وابسته در برخی ارقام گندم. فصلنامه علمی پژوهشی فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز،2: 112-101.

4- Bemis W.P., Berry J.W., Weber C.W., and Whitaker T. 1978. The buffalo gourd: a new potential horticultural crop. Horticultural Sciences, 13: 235-240.

5- Berenji J., and Popp D. 2000. Interrelations among fruit and seed characteristic of oil pumpkin. Acta Horticulture. ISHS, P: 510.

6- Bonebardelli E., and Morazoni P. 1997. Cucurbita pepo L. Fitoterapia, 68: 291-303.

7- Chretien R.L., and Loy J.B. 2000. Biomass Partitioning and Seed Yield in Hybrid Snack seed Pumpkins. Hort. science, 35: 829-836.

8- Grosch H.D., and Belitz W. 1987. Food chemistry. Springer-Verlag. Berlin.

9- Horvath S., and Bedo Z. 1988. Another possibility in treatment of Hyperlipidacmia with peponen of natural active substance, Mediflora (Special Issue). 89: 7-8.

10- Nerson H. 2004. Effects of fruit shape and plant density on seed yield and quality. Scientia Horticulturae, 105: 293-304.

11- Nerson H., and Paris H.S. 2001. Relationship between Fruit Shape and Seed Yield in Cucurbita pepo. Cucurbit Genetics Cooperative Report, 24: 82-86.

12- Paris H.S. 1989. Historical records, origins and development of the edible cultivar groups of Cucurbita pepo (Cucurbitaceae). Economic Botany, 43: 423-443.

13- Robinson R.W., and Decker-Walters D.S. 1997. Cucurbits. CAB publisher. New York.

14- Sorkheh K.B., Shiran T., Gradziel M., Epperson B.K., Martınez-Gomez P., and Asadi E. 2007. Amplified fragment length polymorphism as a tool for molecular characterization of almond germplasm: genetic diversity among cultivated genotypes and related wild species of almond, and its relationships with agronomic traits. Euphytic, 156: 327–344.

15- Younis Y.M.H., Ghimay S., and Al-Shihry S.S. 2000. African Cucurbita pepo L.: properties of seed and variability in fatty acid composition of seed oil. Phytochemistry, 54: 71-75.