بررسی کارایی نمونه برداری از جمعیت مراحل مختلف رشدی شب پره مدیترانه ای آرد Ephestia kueheniella Zell . در میوه خرمای رقم سایر به روش اسپکتروفتومتری

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 11، دوره 27، شماره 4، اسفند 1392، صفحه 491-510   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v27i4.29898

نویسندگان

مسعود لطفیان^* ؛ بهار راد؛ محسن قمری

چکیده

این پژوهش به منظور تدوین برنامه نمونه‌برداری از آفت انباری مهم خرما، شب پره مدیترانه ای آرد Ephestia kueheniella در رقم صادراتی سایر با استفاده از روش اسپکتروفتومتری انجام شد. نتایج نشان داد که طول موج حداکثر جذب برای مراحل رشدی تخم، لارو، شفیره و حشره کامل به ترتیب معادل 1275، 1340، 1360 و 1370 نانومتر بود. لذا روش اسپکتروفتومتری توانایی تشخیص مراحل مختلف رشدی دارا بود. ضریب تبیین مدل تشخیص حداقل بالاتر از 5/0 بود که نشانگر مناسب بودن طول موج حداکثر جذب برای تشخیص است. تعداد نمونه لازم برای ارزیابی صحیح در تمام مراحل رشدی حداکثر معادل 3 نمونه 110 گرمی بود. در این پژوهش از دو مولفه RV و RNP جهت ارزیابی سطح دقت و ارزیابی کارایی روش در برآورد تراکم آفت استفاده شد. مقدار پارامتر RV برای آفت در چهار مرحله رشدی به ترتیب معادل 42/1 ، 64/1، 78/1 و 71/3 بود، لذا در تمام موارد خطای نمونه‌برداری کم تر از 10 بوده که نشانگر توانایی کاربرد روش در برنامه اجرایی و پژوهشی می‌باشد. در کنار دقت بالا، هزینه نمونه‌برداری نیز حائز اهمیت است که این موضوع با استفاده از شاخص RNP ارزیابی شد. مقدار این شاخص برای آفت مورد بررسی در چهار مرحله رشدی کم تر از 40 و به ترتیب معادل 35، 35/30، 15/28 و 48/13 بود.

کلیدواژه‌ها

خرما؛ شب پره مدیترانه ای آرد؛ اسپکتروفتومتری؛ نمونه برداری