مؤلفه‏ های اثرگذار مدیریت ریسک تولید بر پذیرش بیمه محصولات کشاورزی (مطالعه موردی: کشاورزان ذرت‏کار دشت مغان)

اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 2، دوره 32، شماره 4 - شماره پیاپی 42، دی 1397، صفحه 299-311   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v32i4.68267

نویسنده

مجتبی سوختانلو^*

دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

بیمه کشاورزی، یکی از مهم‏ترین راهکارهای مدیریتی برای غلبه بر خطرات کشاورزی، تغییرات آب و هوا و دیگر خطرات طبیعی اجتناب‌ناپذیر است. لذا هدف تحقیق، بررسی مؤلفه‏های اثرگذار مدیریت ریسک تولید بر پذیرش بیمه محصولات کشاورزی، میان کشاورزان ذرت‏کار دشت مغان در استان اردبیل بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کشاورزان ذرت‏کار  به تعداد 915 نفر بوده که حجم نمونه به کمک روش نمونه‌گیری چندمرحله‏ای، توسط فرمول یمان (Yamane) به تعداد 278 نفر تعیین گردید. ضریب ریسک‏گریزی با استفاده از مدل قاعده اول اطمینان (SFR) محاسبه و پس از دسته‏بندی کشاورزان ذرت‏کار بر اساس پذیرنده و نپذیرنده بیمه، توسط رگرسیون لجستیک مؤلفه‏های اثرگذار مدیریت ریسک بر پذیرش بیمه تعیین شد. مطابق یافته‏ها، اغلب کشاورزان ذرت‏کار (10/65 درصد) ریسک‌گریز می‏باشند. همچنین کشاورزان ذرت‏کار پذیرنده بیمه، بطور معنی‏داری دارای درجه ریسک‏گریزی کمتری نسبت به کشاورزان ذرت‏کار نپذیرنده بیمه هستند. نتایج رگرسیون لجستیک دوگانه نشان داد که از میان انواع مؤلفه‏ها، مؤلفه‏های مدیریت ریسک کاشت (382/0=Wald)، مدیریت ریسک اقتصاد و بازاریابی (492/0=Wald)، مدیریت ریسک زیربنایی زراعی و فنی (617/0=Wald) و مدیریت تسهیم ریسک (447/0=Wald) تأثیر مثبت و معنی‏داری بر پذیرش بیمه محصولات کشاورزی داشت. همچنین تأثیر متغیرهای سن، سطح تحصیلات و تعداد ریسک‌های کشاورزی نیز در تمایز دو گروه پاسخ‏گویان، معنی‏دار بود.

کلیدواژه‌ها

بیمه محصولات کشاورزی؛ دشت مغان؛ ضریب ریسک‏گریزی؛ کشاورزان ذرتکار؛ مدیریت ریسک

مراجع

1- Aghapour Sabbaghi M. 2015. Investigating effectiveness of production efficiency and farmers risk to products insurance (case study: tomatoes in Dezful). Agricultural Economics Research, 7(3): 91-108. (In Persian)

2- Aimin H. 2010. Uncertainty, risk aversion and risk management in agriculture. Agriculture and Agricultural Science Procedia, 1: 152-156.

3- Ajetomobi J.O., and Binuomote S.O. 2006. Risk aversion among poultry egg producers in southwestern Nigeria. International Journal of Poultry Science, 5(6): 562-565.

4- Ajijola S., Egbetokun O.A., and Ogunbayo I.E. 2011. Impact of risk attitudes on poverty level among rural farmers in Ogun State. Journal of Development and Agricultural Economics, 3(12): 581-587.

5- Akinola B.D. 2014. Risk Preferences and Coping Strategies among Poultry Farmers in Abeokuta Metropolis, Nigeria. Double Blind Peer Reviewed International Research Journal. Global Journals Inc., (USA). 14(5): 22-29.

6- Aziz-Nasiri S. 2011. Agricultural risk management by using agricultural crop insurance based on climate indicators, New World Insurance Magazine. 14(161): 34-48.

7- Bordbar B., Bahmani M.A., and Mousavi S.N. 2011. Insurance of agricultural products and tools for reducing risk and promoting investor motivation in agriculture and animal production. Jahrom County: National Conference on Agricultural Management. pp: 1-11. (In Persian)

8- Geravandi S., and Alibaygi A.H. 2010. Determining factors influencing the utilization of strategies of production risk management by corn farmers in kermanshah township. Journal of Rural Research, 1(2): 117- 137.

9- Gunduz O., Ceyhan V., and Bayramoglu Z.A. 2016. Determinants of farmers’ risk aversion in apricot production in Turkey. International Journal Management and Applied Science, 2(9): 149-155.

10- Ismaili J. 2012. Study of factors affecting the acceptance of wheat crop insurance in Hamedan County. University of Guilan, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Master's Thesis in Rural Development. (In Persian)

11- Kahan D. 2008. Managing risk in farming (Farm management extension guide (3)). Rome: Food and agriculture organization of the United Nations, FAO.

12- Khoshnodifar Z., Sookhtanlo M., and Gholami H. 2016. Identification and measurement of indicators of drought vulnerability among wheat farmers in Mashhad County, Iran. Annals of Biological Research, 3(9): 4593-4600.

13- Mariconda P.R. 2014. Technological risks, transgenic agriculture and alternatives. Scientice studia, Sao Paulo, 12 (special issue): 75-104.

14- Olarinde L.O., Manyong V.M., and Akintola J.O. 2010. Factors influencing risk aversion among maize farmers in the Northern Guinea Savanna of Nigeria: Implications for sustainable crop development programmes. Journal of Food, Agriculture and Environment, 8(1): 128-134.

15- Onyemauwa C.S., Orebiyi J.S., Onyeagocha S.U.O., Ehirim N.C., Nwosu F.O., and Ben-Chendo N.G. 2013. Risk Aversion among Farmers of the National Program for Food Security in Imo State Southeast Nigeria. Journal of Economics and Sustainable Development, 1(4): 131-138.

16- Parikh A., and Bernard A. 1988. Impact of risk on HYV adoption in Bangladesh, Agricultural Economics, Blackwell, 2(2): 167-178.

17- Qasim M., and Ahmad N. 2016. Agricultural Risk Sources and Risk Management Strategies: the Case of Rain-fed Agriculture in Pothwar Region, Punjab, Pakistan. Journal Appl. Environ. Biol. Sci., 6(3): 18-25.

18- Randhir O.T. 1991. Influence of risk on input decisions in Tank fed farms of South India. Indian Journal of Agricultural Economics, 46(1): 57-63.

19- Riwthong S., Schreinemachers P., Grovermann C., and Berger T. 2016. Agricultural commercialization: Risk perceptions, risk management and the role of pesticides in Thailand, Kasetsart Journal of Social Sciences. pp: 1-9.

20- Saqib S., Ahmad M.M., Panezai S., and Ahmad Rana I. 2016. An empirical assessment of farmers’ risk attitudes in flood-prone areas of Pakistan. International Journal of Disaster Risk Reduction, 18: 107-114.

21- Sekar I., and Ramasamy C. 2001. Risk and resource analysis of rain fed tanks in South India. Journal of Social and Economic Development, 3(2): 208-215.

22- Shaloudegi G. 2012. Analysis of demand structure analysis and impact of insurance on agricultural farms: a study of Dehgolan plains in Kurdistan Province, Kurdistan University, Faculty of Agriculture and Natural Resources. Master's Degree in Agricultural Economics. (In Persian)

23- Sookhtanlou M., Gholami H., and Es’haghi S.R. 2013. Drought Risk Vulnerability Parameters among Wheat Farmers in Mashhad County, Iran. International Journal of Agricultural Management and Development (IJAMAD), 3(4): 227-236.

24- Sulewski P., and Kłoczko-Gajewska A. 2014. Farmers’ risk perception, risk aversion and strategies to cope with production risk: an empirical study from Poland, Studies in Agricultural Economics, 116(3): 140-14.

25- Tajeddini S., Agdarnejad A., and Mirsalooghour M. 2015. The effect of agricultural insurance on economic, social, lifestyle and livelihood status of wheat farmers. Quarterly Journal of Agricultural Insurance Fund. 20(46): 105-124. (In Persian)

26- Torkamani J. 2009. Investigating the effects of agricultural products insurance on risk reduction and income inequality of the operators: a case study in Fars Province. Journal of Agricultural Economics Research, 1(1): 17-34. (In Persian)

27- Torkamani J., and Mousavi S.N. 2011. Investigating the effects of agricultural insurance on production efficiency and risk management in agriculture: a case study in Fars Province. Journal of Agricultural Economics, 3(1): 1-26. (In Persian)

28- Ullah R., Shivakoti G.P., and Ali G. 2015. Factors effecting farmers’ risk attitude and risk perceptions: The case of Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan. International Journal of Disaster Risk Reduction, 13: 151-157

29- Velandia M., Rejesus R., Knight T., and Sherrick B. 2009. Factors Affecting Farmers' Utilization of Agricultural Risk Management Tools: The Case of Crop Insurance, Forward Contracting, and Spreading Sales. Journal of Agricultural and Applied Economics, 41(1): 107-123.

30- Yamane T. 1967. Statistics: An Introductory Analysis, 2nd ed., Harper and Row, New York, USA.